Ægir - 01.02.1990, Blaðsíða 31

2/90
ÆGIR
83
breytingar í einu og kanna gaum-
gæfilega afleiðingar allra skrefa á
leiðinni.
Þróun fiskiskipaflotans
1984-1989
I töflu 2, sést hvernig þróun flot-
ans hefur verið á árunum 1984-
^989, hvað varðar fjölda skipa,
brúttórúmlestatölu og vélarafl. Auk
fes kemur t'ram meðalaldur skip-
ar)na, sem segir til um hlut nýsmíða
1 endurnýjun fiskiskipa. Af þessum
n^ælikvörðum er vélaraflið senni-
lega sá eini sem kemst nærri því að
^^ela raunverulega sóknargetu
flotans. Sá mælikvarði er þó
óheppilegur að því leyti, að breyt-
ingar á olíuverði hafa mikil áhrif á
hann. Á tímum lækkandi olíuverðs,
eins og á árabilinu 1985-1987,
ofmetur mælikvarðinn aukningu
sóknargetu, þarsem t.a.m. togveið-
ar, sem krefjast mikillar vélarorku,
verða hagkvæmari fyrir útgerðina.
Einnig verður að taka tillit til auk-
innar þarfar fyrir vélarorku í skipum
sem fullvinna aflann um borð. Þessi
mælikvarði á sóknargetu er þó betri
en hann sýnist, þar sem við vélar-
skipti eru oft gerðar stórfelldar
þreytingar á skipinu og bættur
tækjakostur að öðru leyti.
Tafla 2.
Þróun fiskiskipastóls
Vélbátar stærri en 10 brl.
Fjöldi Stærð (brl.) Meðalaldur Vélaafl
Árslok samtals samtals í árum hestöfl
1983 574 59.127 19.0 275.885
1984 566 58.899 19.8 274.887
1985 562 58.401 20.6 276.850
1986 552 58.547 20.9 279.933
1987 560 61.885 21.1 296.832
1988 564 62.455 20.9 305.421
1989 546 62.200 21.4 304.039
Skuttogarar
Fjöldi Stærð (brl.) Meðalaldur Vélaafl
Árslok samtals samtals í árum hestöfl
1983 103 49.659 9.2 199.156
1984 107 51.120 9.9 205.411
1985 107 51.163 10.9 204.758
1986 107 51.681 11.9 205.710
1987 108 53.113 12.8 211.065
1988 110 55.200 13.2 218.767
1989 114 55.834 13.0 222.902
Þilfarsbátar minni en 10 brl.
Fjöldi Stærð (brl.) Meðalaldur Vélaafl
Árslok samtals samtals í árum hestöfl
1983 155 1.031 18.8 10.121
1984 157 1.043 19.3 10.336
1985 157 1.045 19.1 10.704
1986 162 1.089 18.2 11.904
1987 234 1.661 12.7 21.658
1988 282 2.049 11.2 30.956
1989 300 2.224 11.0 35.421
Aukning vélarafls
1984-1989
Á línuriti 1, sést aukning vélarafls
hvers einstaks árs og hvernig þróun
aukningarinnar er. Lesendur ættu
að hafa þrennt í huga þegar þeir
skoða þetta línurit og önnur í grein-
inni. í fyrsta lagi að allar stærðir í
línuritunum eiga við breytingar,
ekki stöðu, t.d. þegar línan yfir
vélaraflið fellur skarpt árin 1988 og
1989, þá þýðir það að aukning
vélarafls þessi árin fari minnkandi,
en samt sem áður eykst vélarafl
flotans. í öðru lagi að allar tölur,
eða hornpunktar línuritanna, miðast
við lok hvers árs. T.d. aukning
vélarafls um rúmlega 22 þúsund
hestöfl fyrir ofan árið '87, gefur til
kynna aukningu vélarafls á tíma-
bilinu 1.1-31.12, 1987. Þriðja
atriðið er, að ákvörðun um aukn-
ingu vélarafls, stækkun eða ný-
smíði skips, er gerð töluverðum
tíma áður en hún kemur fram í
skráningu í skipaskrá Fiskifélags-
ins, sem er grunnur að þessum
línuritum. Þannig virðist óhætt að
telja, að breytingar sem koma
fram í línuritum í þessari grein,
séu afleiðingar ákvörðunar, sem
tekin hefur verið einu til tveimur
árum áður.
Mest áberandi í línuriti 1, er sú
uppsveifla sem á sér stað á árinu
1987 og heldur að nokkru áfram á
árinu 1988. Það hefur verið rakið
áður í Ægi, að helsta ástæða
mikilla fjárfestinga í fiskiskipum á
árunum 1987-1988 og að nokkru
leyti á árinu 1986, eigi rætur að
rekja til breytinga sem gerðar voru
á lögum um stjórn fiskveiða um
áramótin 1985/1986. Lögin voru
rammi útgerðar á árunum 1986-
1987, en vegna þess tíma sem
líður frá því ákvörðun um fjárfest-
ingu er tekin, þar til fjárfestingin
raungerist í nýju fiskiskipi eða í
endurþótum á skipi, þá kemur
þessi sveifla fram, að mestu leyti,
einu til tveimur árum seinna. Þó,
skal tekið fram, að vöxtur flota