Ægir - 01.02.1990, Blaðsíða 36
88
ÆGIR
2/90
auka frelsi í kvótakerfinu, t.a.m.
heimild til að geyma afla milli ára,
gefa kost á veiðum umfram afla-
mark ársins og mismunun veiðar-
færa á þann veg að hafa línuafla
að hálfu utan kvóta.
Ýmislegt bendir til, að sá mögu-
leiki að geyma stóran hluta aflans
milli ára, verði til að draga mjög
úr viðskiptum með leigukvóta og
jafnvel eyðileggja þann vísi sem
kominn er að kvótamarkaði.
Margir verða líklega til að segja að
farið hafi fé betra. Það er þó
skoðun undirritaðs, að leiga kvóta
stuðli að hagkvæmari útgerð. Ef
mikil fiskgengd verður t.a.m. á
Halanum, eða við Reykjanes, þá
hlýtur að vera ódýrara að fram-
selja kvóta með einu símtali til
skipa á ísafirði eða í Grindavík og
veiða kvótann með skipum frá
nálægum stöðum, heldur en að
senda skip til veiða á þessum
miðum, hálfhring kringum landið.
Hvað varðar það atriði að ívilna
ákveðnum veiðarfærum, þá hefur
brenglun á raunverðmætum aldrei
verið íslenskum sjávarútvegi til
góðs. Þegar fölsuð eru hag-
kvæmnismörk milli veiðarfæra,
leiðir það einfaldlega til þess að
líklegt er að hentugasta veiðar-
færið er ekki valið hverju sinni.
Hér skal endurtekin sú skoðun
sem fyrr var sett fram á þessum
vettvangi, að réttara væri að út-
hluta aðilum sem þessar veiðar
hafa stundað, kvóta í samræmi við
línuafla síðustu ára og láta þá um
ákvörðun, með hvaða veiðar-
færum aflinn er tekinn. Sömu rök
gilda um síðustu málsgrein 10.
greinarinnar, en þar er kveðið á
um mismunandi frádráttarpró-
sentu á útfluttan ísfisk, eftir teg-
undum. Að auki má nefna að
þessi mismunun kemur þeim verst
sem síst skyldi. Andstöðu við
kvótakerfið hefur helst gætt á
svæðinu frá Malarrifi að Horni og
á þessu svæði er hlutdeild þorsks
yfirgnæfandi í afla. Hækkun frá-
Mikill afli skiptir mestu máli, en aukin
betri aðbúnað sjómanna.
dráttarprósentu á þorsk umfram
aðrar tegundir, leiðir til lægra
verðs á þorski á innanlands-
markaði, því skilaverð frá er-
lendum mörkuðum gefur til kynna
mögulegt hámarksverð innan-
lands. Sama gildir um smábáta-
flotann, hlutdeild smærri báta í
þorski er til mikilla muna hærri en
í öðrum tegundum. Vegna hlut-
fallslegrar verðlækkunar þorsks
verður útgerð smábáta erfiðari en
ella og fyrirsjáanlegur samdráttur í
smábátaflota verður meiri en eðli-
legt getur talist.
velmegun þjóðarinnar þýðir kröfur um
Að lokum skal áréttað, að lög
sem slíkum vanköntum eru búin
og stöðugt þarf að breyta, skapa
ekki það traust sem nauðsynlegt er
til að minnka fjárfestingu >
fiskiskipum. Þó lögin séu ótíma-
bundinn og það sé yfirlýst
markmið með lögunum, að þau
eigi að marka ramma að fiskveið-
unum um langan tíma, þá nægir
það ekki. Alþingi verður að móta
lög sem standast betur tímans tönn
en vindurinn sem blés í gær.
A.A.