Ægir - 01.09.1992, Blaðsíða 21
9/92
ÆGIR
461
9and með tveggja ára meðaltal.
ar með yrði niðurstaðan áþekk
JV| sem getið hefur verið hér:
^hverfi ræður miklu og nýliðun
er að mestu ráðin þegar fiskurinn
er orðinn tveggja ára.
1X1 uPpbyggirigu
Af myndum 1-9 má Ijóst vera
stórir árgangar haldast stórir
ens farið er að veiða úr þeim.
annig æftj a(j vera aug|jóst að
Unnt er að geyma fisk í sjó og á-
Va*ta árgang meðan einstaklingar
stœkka og þyngjast, allt þar til
nattúruleg afföll eru meiri en sem
nurnur Þyngingu. Árgangar týnast
e ki í geymslu! Ekki þarf flókin
'‘'sindi til að draga þá ályktun að
vevL6r að by8§ja uPp mikið
'údan stofn með því að draga
Ur veiðum. Hér er ekki átt við að
Uu a nýliðun heldur einfaldlega
, eyfa einstaklingunum að auka
þyn8d sína.
s kyrirÚggjandi gögn benda sem-
J'h1 eindregið til þess að ekki
tve 111 jðg óregluleg afföll eftir
88ja ára aldur og 0-1 árs vísi-
tölur gefa nokkra vísbendingu um
hvað koma skal. Þannig er ekki
hægt að reikna með góðri nýliðun
úr þeim árgöngum sem hafa verið
mældir lélegir. Hins vegar er
hægt að byggja upp stofninn með
því að nýta þá nýliða sem til eru.
í Ijósi þess hve lengi nýliðun
hefur verið léleg og að þetta gerist
á tíma þegar hrygningarstofn er í
lægð hlýtur einnig að vera nær-
tækt að reikna með að slík upp-
bygging hrygningarstofnsins gefi
auknar líkur á bættri nýliðun.
í grein sinni komast þeir Þórólf-
ur, Guðni og Sigurður að þeirri
niðurstöðu að hámarksafrakstur
úr fiskistofnum sé fyrst og fremst
háður umhverfisveiflum og að
elta verði þessar sveiflur ef há-
marksafrakstur eigi að nást. Þetta
sjónarmið er réttlætanlegt þegar
um er að ræða skammlífa fiska
sem oft hrygna aðeins einu sinni.
Stjórn loðnuveiðanna er gott
dæmi um að þessu sjónarmiði sé
fylgt. Þetta á hins vegar ekki við
um langlífari tegundir sem hrygna
oft og þyngjast verulega eftir að
Mynd 9
o
o
00
5
'CB
,CQ
.0)
-CL
c
c
«o
!
o
o
CM
o
05
83 84
85
82 87 88 81
86
500 1000
Vísitala 4. ár
hrygningaraldri er náð. Þá er unnt
að jafna aflasveiflur vegna breyti-
legrar nýliðunar en ná samt há-
marksafrakstri.
Þetta er einmitt ein megin-
ástæða þess að lagt hefur verið til
á undanförnum áratugum að
draga úr sókn til að byggja upp
þorskstofninn. Veiðarnar verða þá
ekki eins háðar uppvaxandi ár-
göngum og um leið er reynt aö
draga úr nýliðunarsveiflunum
með stærri hrygningarstofni.
Ranghugmyndir
Auk þeirra annmarka sem hér
hefur verið bent á í tölfræði þeirra
Þórólfs, Guðna og Sigurðar verð-
ur ekki hjá því komist að leiðrétta
nokkrar forsendur sem þeir gefa
sér. í fyrsta lagi gefa þeir félagar
sér sem forsendu að stærð hrygn-
ingarstofns skipti ekki máli. Slíkt
er með ólíkindum, því sáraeinfalt
er að prófa líkan þar sem hrygn-
ingarstofninn er tekinn með hita-
stiginu til að spá fyrir um nýliðun.
Þeir félagar virðast ekki þekkja
t.d. niðurstöður Jóns Ólafssonar
(1985) þar sem slíkar aðferðir
voru notaðar til að finna sameig-
inleg áhrif umhverfis og hrygning-
arstofns á nýliðun.
Jafnvel þótt þeir félagar hefðu
beitt réttum reikniaðferðum, þ.e.
notað betri mælikvarða á nýliðun,
og jafnvel þótt þeir hefðu ekki
fundið neitt samband við hrygn-
ingarstofninn (þeir reyndu það
ekki), þá er ekki hægt að draga
þær ályktanir sem þeir draga í
sinni grein. Ein ályktunin er að
„uppblöndunarsvæðið frá Vest-
fjarðakjálka að straumaskilum í
austri ráði mestu um afkomu".
Þessi ályktun er næsta fráleit þvf
líkan þeirra félaga skýrir aóeins
um 36% af breytileika nýliðunar-
innar. Það þýðir að megnið af
breytileikanum er óútskýrt! Þar
með er ekki hægt aó draga neina
ályktun um hvað „ráði mestu um
afkomu".