Tímarit lögfræðinga - 01.01.1969, Page 39

laga verið hinir sömu og félögin liafi beitt d-lið 10. gr.
á sama eða svipaðan hátt. Ef leitað liefði verið álits ein-
stakra vátryggingafélaga um, hvort ógilding ákvæðis
þessa yrði talin vera í samræmi við góðar vátrygginga-
venjur, má búast við, að svörin hefðu vfirleitt orðið nei-
kvæð. Akvæði þessu hefur verið Ijeitt lengi þannig, að
vátryggðum hefur verið svnjað um húftryggingarbætur,
þegar vátrviggingarathurðurinn er bein afleiðing ölvunar
bifreiðarstjóra hinnar húftrvggðu hifreiðar, nema hifreið-
arstjórinn hafi tekið hifreiðina í algeru heimildarleysi. Ef
hinn seki bifreiðarstjóri hefur haft lvkla bifreiðarinnar
með höndum skv. heimild frá vátryggðum, hafa félögin
talið skilyrði vera fyrir hendi til þess að neita greiðslu
húftryggingarbóta. En þó að tryggingafélögin telji til-
tekna venju góða og gilda, er ekki þar með sagt, að dóm-
stólar hafi sömu skoðun. í þessu efni hafa dómstólarnir
síðasta orðið. Endanlegt mat á þessu atriði fer fram hjá
þeim. En vafalaust væri dómstólum mikill styrkur að því
að geta haft til hliðsjónar álit óháðs aðila, sem hefði sér-
þekkingu á vátryggingarmálum. Nú var þessi aðili ekki
fyrir hendi og Hæstiréttur hefur, með því að vísa til 34.
gr. VSL., látið í Ijós það álit, að ákvæðið i d-lið 10. gr.
skuli í þessu tilviki meta ógilt og að ógilding þess sam-
ræmist góðum venjum í vátryggipgarmálum, enda mvndi
gagnstæð niðurstaða vera hersýnilega ósanngjörn. Þessi
rökstuðningur réttarins er mjög í samræmi við skoðun
eins fremsta manns i vátryggingarétti á Norðurlöndum,
prófessors J. Hellners, er hann telur óæskilggt að veita
félaginu fullt frelsi til þess að undanþiggja sig áhyrgð á
bifreiðatjónum, sem vátryggður sjálfur á enga sök á (sjá
Exclusions of Risk, bls. 60). Hellner segir, að til þess að
komast að þessari niðurstöðu geti verið nauðsynlegt að
heita 34. gr. VSL.17
17 Síðan bætir hann við: ,,But the main reason why this
rule can be invoked here lies in the tendency appearing in
Tímarit lögfræðinga
33