Tímarit lögfræðinga - 01.07.1974, Blaðsíða 38

Á síðasta ári gaf fiskimálanefnd FAO út yfirlit, þar sem sjá mátti,
að í Norðaustur-Atlantshafi var einn mikilvægasti fiskistofninn þegar
eyddur (Atlanto Scandia síldarstofninn) og að tveir aðrir voru þar
fullnýttir eða eyddir (Norðursjávarsíldin og makríllinn í Norðursjón-
um).2) f Norðvestur-Atlantshafi kom í Ijós, að einum fiskistofni þar
hafði verið eytt (ýsan á Georgsbanka) og tveir aðrir voru fullnýttir
eða hugsanlega þegar eyddir (silver hake á Georgsbanka og síldar-
stofninn í Main-flóa og á Georgsbanka.3)
Ekki voru nema fáir mánuðir síðan dr. W. J. Lyon Dean, formaður
Síldarútvegsnefndar Bretlands, sagði í ræðu í Edinborg, að við borð
lægi, að Norðursjávarsíldinni hefði verið gjöreytt og eitt slæmt hrygn-
ingarár myndi gera Norðursjóinn að dauðum sjó, hvað síld snerti.4)
Allar götur frá 1966 hafa verið gerðar tilraunir til þess innan Norð-
austur-Atlantshafs fiskveiðinefndarinnar að koma í veg fyrir þessa
óheillaþróun í síldveiðum, en þær tilraunir hafa mistekizt sökum óein-
ingar, sem ríkt hefur meðal aðila nefndarinnar. Er það ástæðan til
þess, að málið er nú komið í þær ógöngur, frá og með síðasta ári, sem
dr. Dean lýsti í erindi sínu.5) Annað dæmi um mistök alþjóðlegrar
fiskveiðistjórnunar í Norðursjónum lýtur að makríl-fiskveiðunum.
Þar minnkaði aflinn úr 0.75 miljón tonnum árið 1969 í 0.25 miljón
tonn 1971. Þessi fiskistofn minnkaði úr rúmum 4 miljónum tonna árið
1964 í 0.5 miljón tonn árið 1970.G)
Að því er varðar þorskstofnana í Norðaustur-Atlantshafinu er þess
að geta, að niðurstaða sameiginlegrar vinnunefndar Alþjóða Hafrann-
sóknarráðsins og Norðvestur-Atlantshafs fiskveiðinefndarinnar, sem
rannsakaði ástand þorskstofnanna í Norður-Atlantshafi og gaf út
skýrslu sína 1972, var sú, að sumir stofnanna, svo sem norðaustur
heimskautastofninn, væru ofnýttir og að minnka mætti heildarsóknina
í Norður-Atlantshafi um helming, án þess að það hefði nokkur áhrif
til aflaminnkunar.7) Það er ekki fyrr en nýlega, að ákveðnar verndar-
ráðstafanir vai’ðandi heimskautaþorskstofninn hafa verið framkvæmd-
ar, allmörgum árum eftir að ískyggileg minnkun stofnanna í Barents-
hafinu hafði átt sér stað. Annað dæmi um starfsaðferðir hinna alþjóð-
legu fiskveiðinefnda varðar ósk, sem Island bar fram árið 1967 í Norð-
austur-Atlantshafs fiskveiðinefndinni, um að bann yrði sett á togveið-
ar hluta ársins á svæði út af norðausturströnd Islands. Ósamkomulag
fiskifræðinga varðandi vísindalega nauðsyn þess að framkvæma þessa
verndarráðstöfun hefur hingað til hindrað, að nokkrar slíkar ráðstaf-
anir væru framkvæmdar á þessu svæði. Slíkar tafir, sem stafa af
ósamkomulagi um túlkun á niðurstöðum fiskifræðilegra rannsókna,
32