Ægir - 01.10.1995, Page 5

óhikaö á rétti sínum hvort sem
þab er í Smugunni, á Reykjanes-
hrygg, Flæmska hattinum eða á
rækjumiðum við Svalbarða, og
afli sér veibireynslu sem nýtist
í framtíöinni meb óhjákvæmi-
legri kvótaskiptingu.
íslendingar sváfu á verðinum
Þegar viðtalið fer fram hafa nýlega
borist fréttir af fundi Norður-Atlants-
hafsfiskveiðiráðsins, NAFO, en rábið
setti fyrstu hömlurnar sem koma fram
á rækjuveiðar á Flæmska hattinum og er
íslendingum nú aðeins heimilt að hafa
18 skip á veiðum. Jóhann er ekki hrif-
inn.
„Á þessum fundi var lagt fram vís-
indaálit um að draga þyrfti úr veiðun-
um á þessu svæði. Með fullri virðingu
fyrir Arnóri Halldórssyni, sem þarna var
fyrir hönd ráðuneytisins, þá virðist eng-
inn hafa átt von á að þarna væri veriö
að taka miklar ákvarðanir. Mér sýnist að
íslendingar hafi þarna sofið á verðinum
og ekki gætt hagsmuna sinna sem
skyldi. Það er markvisst unnið að því af
hálfu Kanadamanna að takmarka þessar
veiðar og kvótasetja þær. Veiðarnar fara
fram á litlum hluta svæðisins og hing-
að til hefur ekki verið talib naubsynlegt
að takmarka veiðarnar."
Er ekki óumflýjanlegt að öll út-
hafsveiði verði sett undir kvóta?
„Þab hefur sýnt sig að við getum ekki
alltaf stjórnab atburðarás í þeim efnum.
Aðalatriðið er að sækja af fullum krafti á
þessi opnu svæði meðan veibarnar eru
frjálsar. Við fengum leyfi fyrir 18 skip á
Flæmska hattinum. Ef þau hefðu verið
fleiri þar í sumar þá hefðum vib fengið
fleiri. Ef við hefðum aldrei sótt þangað
til veiða þá hefbum við nú verið ævar-
andi útilokaðir frá veiðum þar. Það er
miklu mikilvægara að sækja í úthafið
heldur en ab sækja þennan kvóta sem
við eigum hér innan landhelginnar. Það
er nægur tími til þess ab veiða hann. En
úthafsveiðarnar eru forgangsmál."
En hefði ekki samtökum útgerðar-
manna verið í lófa lagið að senda full-
tnia á þetta NAFO-þing til að gœta hags-
muna okkar?
„Kannski má segja það en það hefur
ekki venjan að LÍÚ sendi fulltrúa á slík
þing. Því má eflaust breyta."
Megum ekki gleyma rækjunni eins
og þorskinum í Barentshafi
Stakfellið, skip Hraðfrystistöðvarinn-
ar á Þórshöfn, hafði rækjutroll meðferð-
is þegar það fór í Smuguna í sumar. Ætl-
unin var að prófa rækjuveibar við Sval-
barða innan norska fiskverndarsvæðis-
ins. Ekki er hægt að segja að Norömenn
hafi tekið því vel og því var hætt vib að
þessu sinni.
„Það er ekkert sjálfgefið að góðar
rækjuveiðar haldist við ísland. Við eig-
um auðvitað að stunda rækjuveiðar á
Svalbarðasvæðinu með okkar ágætu
skipum. Við megum ekki missa sjónar
af þessum möguleika þó við höfum
sæmilega veiði heima fyrir eins og við
gleymdum þorskinum í Barentshafi
meðan við höfðum þorsk hér við ís-
land.
Stakfellið ætlaði að nýta dauðan tíma
í Smugunni ti! rækjuveiða við Sval-
barða. Við höfðum áður kynnt
Fiskerikontrolinu í Bergen ætlanir okk-
ar. Þeir sögðu að stofninn væri fullnýtt-
ur af þeim sem nú veiða þar. Síðan kom
varbskipið og spurði hvort við hefðum
ekki fengið boð frá Fiskerikontrolinu.
Skipstjórinn kvaðst vera í fullum rétti
og bað varðskipsmenn að koma um
borð og staðfesta að búnaður hans til
veiöanna væri í samræmi við norskar
reglugerðir. Þeir neituðu því og það
töldum við að þýddi að ef vib hefðum
kastað trollinu þá myndu þeir koma um
borð og finna eitthvað að, eitthvað
smáatriði því það hafði gengið erfiðlega
ab fá á hreint hvaba skilyrði búnabur-
inn þyrfti að uppfylla. Þess vegna var
ákveðið að taka ekki þá áhættu þó við
teldum okkar búnað standast kröfur.
Við hefðum þurft ab hafa óyggjandi
upplýsingar komnar frá norskum
stjórnvöldum gegnum þau íslensku."
Við brutum ísinn við Svalbarða
„Síðan hafa Norðmenn sagt í orbi við
íslensk stjórnvöld að okkur væru heim-
ilar veiðar þarna að uppfyiltum skilyrð-
um þó þeir hindruðu okkur á sínum
tíma. Þannig tel ég að við höfum brotið
ísinn að einhverju leyti."
Nú veiða Rússar, Færeyingar og
Norðmenn rækju við Svalbarða. Jóhann
telur staðhæfingar um að stofninn sé
fullnýttur ekki byggðar á rannsóknum
því veiðarnar hafa ekki staðið lengi og
rækjumibin séu tæplega fullkönnuð.
Rækjuveibar á þessum slóðum eru erfið-
ÆGIR 5