Tímarit lögfræðinga - 01.06.1996, Side 37
að ræða samkomulag um vistun refsidæmdra manna utan fangelsa og styðst það
við 11. gr. laga nr. 48/1988 um fangelsi og fangavist.
Um stjómsýsluleiðina má vitanlega rökræða og deila. I umsögn Dómara-
félags Islands um frumvarpið til allsherjarnefndar Alþingis segir orðrétt:
Stjórnin hefur farið yfir frumvarpið og er sammála því að gera tilraun með sam-
félagsþjónustu þótt vissar efasemdir séu um nytsemi hennar í ljósi smæðar þjóð-
félagsins. Þá hefur stjórnin komist að þeirri niðurstöðu að rétt sé að dómstólar
landsins meti hvort dæma beri mann til samfélagsþjónustu að fengnu samþykki
hans en slíkt vald sé ekki falið sérstakri nefnd sem eftir umsókn dómþola taki
ákvörðun um hvort óskilorðsbundinni refsivist verði breytt í samfélagsþjónustu.
Vekur stjórnin sérstaka athygli á því að samkvæmt 2. gr. stjómarskrár lýðveldisins
Islands nr. 33/1944 fara dómendur með dómsvaldið og hlýtur því sú spurning að
vakna hvort brotið sé gegn þessu stjórnarskrárákvæði með því að nefnd á vegum
framkvæmdavaldsins gjörbreyti gerðum dómenda.
Eins og málum er skipað í dag, sækir samfélagsþjónustunefnd umboð sitt til
löggjafans og er að sjálfsögðu bundin af fyrirmælum hans. Segja má að lög-
gjafinn hafi skilgreint þetta svo, að um heimild til sérstakrar fullnustu dómsins
sé að ræða, en ekki breytingu á dóminum þar sem refsingin var tiltekin. Kemur
það ekki síst fram í þeirri staðreynd, að fullnusta samkvæmt dómsorði hefst á
ný, verði skilyrði samfélagsþjónustu rofin.
3. UNDIRBÚNINGUR
3.1 Undirbúningsnefnd
Samkvæmt ákvæði til bráðabirgða í lögum um samfélagsþjónustu skyldi
skipa samfélagsþjónustunefnd skv. 5. gr. laganna er hefði það hlutverk að
undirbúa gildistöku þeirra. Undirbúningsnefnd þessi breyttist sjálfkrafa í sam-
félagsþjónustunefnd við gildistöku laganna 1. júlí 1995. Nefndin var skipuð 1.
janúar 1995. Hana skipa Guðmundur Þór Guðmundsson, hdl. og framkvæmda-
stjóri, Ómar Rristmundsson, stjórnsýslufræðingur hjá Hagsýslu ríkisins, Sigrún
Árnadóttir, framkvæmdastjóri RKÍ og ritari nefndarinnar er Erlendur S.
Baldursson, afbrotafræðingur og deildarstjóri hjá Fangelsismálastofnun ríkis-
ins. Fundi nefndarinnar situr einnig Sigríður Hjaltested, löglærður fulltrúi fang-
elsismálastofnunar, sem sinnir þessum málaflokki.
Nefndarfundir undirbúningsnefndar voru samtals 15 og voru þeir haldnir á
tímabilinu 1. febrúar 1995 til 2. ágúst 1995. Varnefndinni nokkur vandi áhönd-
um vegna skamms tíma sem gert var ráð fyrir til undirbúnings að gildistöku
laganna. Utan þessara undirbúningsnefndarfunda voru einnig haldnir nokkrir
fundir með fulltrúum dómsmálaráðuneytisins, Fangelsismálastofnunar ríkisins
og fulltrúum nokkurra væntanlegra vinnustaða.
Á fyrstu fundum undirbúningsnefndarinnar voru lögin kynnt, farið var yfir
verkefni nefndarinnar og fjármál og gengið var frá verkefnaáætlun. Verkefni
113