Tímarit lögfræðinga - 01.06.1996, Page 43
ABC hjálparstarf, Alnæmissamtökin, Geðhjálp, Handknattleiksdeild
Breiðabliks, Handknattleiksdeild Kópavogs, Hitt húsið, æskulýðsmið-
stöð, Hjálpræðisherinn, íþróttafélag fatlaðra, Kattavinafélagið, Knatt-
spymufélagið Hauka, Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra og Rauða Kross
Islands, en innan þeirra vébanda eru fjölmargir og fjölbreyttir vinnu-
staðir svo sem Foldabær, heimili fyrir aldraðar konur með alzheimer,
Nytjamarkaður RKI og Vin, heimili fyrir geðfatlaða,
Til stendur að gera samninga við fleiri íþróttafélög og einnig standa yfir
viðræður við íþrótta- og tómstundaráð Reykjavíkurborgar, en innan þeirra vé-
banda er að fínna mörg áhugaverð störf.
5.3 Eftirlit
Fangelsismálastofnun fer með yfirumsjón eftirlits. Á fyrsta fundi samfélags-
þjónustunefndar var lögð áhersla á mikilvægi eftirlits með samfélagsþjónum
enda forsenda þess að unnt verði að festa úrræði sem þetta í sessi auk þess sem
það mun, eðli máls samkvæmt, móta afstöðu almennings gagnvart því. Segja
má að eftirlitið sé tvískipt, þ.e. eftirlit umsjónarmanns (eftirlitsmanns) á vinnu-
staðnum sjálfum, sem starfar oft með samfélagsþjóninum, svo og eftirlit fang-
elsismálastofnunar.
Samfélagsþjóni er fylgt á vinnustað í fyrsta sinn og við það tækifæri er
vinnuveitanda afhent skírteini samfélagsþjóns þar sem fram koma þau skilyrði
er honum eru sett og einnig er gengið frá vinnuáætlun hans. Eftirlit umsjónar-
manns, en sá getur verið annar en vinnuveitandinn sjálfur, felst fyrst og fremst
í því að sjá til þess að samfélagsþjónn stundi þá vinnu sem honum er ætluð og
brjóti ekki skilyrði þau sem honum eru sett og snúa að samfélagsþjónustu-
starfínu. Umsjónarmaður staðfestir viðveru samfélagsþjóns með undirritun
sinni að vinnutíma afloknum hverju sinni og ber honum að tilkynna án tafar
telji hann að um skilorðsrof sé að ræða svo og ef samfélagsþjónn fylgir ekki
fyrrgreindri vinnuáætlun. Honum er og óheimilt að bregða út frá vinnuáætlun
án samráðs við fangelsismálastofnun.
Tilgangurinn með eftirliti fangelsismálastofnunar er sá að veita bæði vinnu-
veitanda og samfélagsþjóni ákveðið aðhald. Reglubundið eftirlit mun án efa
draga úr skilorðsrofum hjá samfélagsþjónum til langs tíma litið og oft á tíðum
nægir í raun vitneskjan um að fylgst sé með ástundun hans. Á hinum Norður-
löndunum hefur mönnum þótt reynslan af samfélagsþjónustu leiða í ljós að
vinnuveitendur líti á úrræðið sem einhverskonar „endurhæfingu“ en ekki refs-
ingu og hefur því komið fyrir að þeir hafa séð í gegnum fingur sér með eitt og
annað. Ekki hefur orðið vart þessa viðhorfs meðal vinnuveitenda hér á landi og
hafa þeir staðist væntingar þær sem til þeirra hafa verið gerðar. Eftirlit fang-
elsismálastofnunar fer bæði fram með samskiptum við umsjónarmann í gegnum
síma svo og ótilkynntum heimsóknum á vinnustaði eins oft og þurfa þykir og
aðstæður krefjast.
119