Ægir - 01.07.1996, Page 52

Lögskráð í aldarfjórðung
Þór Þorsteinsson tekur breytingum með gleði og jákvæðu hugarfari
„Mér hefur fundist óskaplega gaman að enda starfsferilinn á því að
fylgjast með og taka þátt í tölvuvæðingunni. Ef maður er jákvæður fyr-
ir breytingum þá er dásamlega gaman að taka þátt í þeim,“ segir Þór
Þorsteinsson starfsmaður Tollstjóraembættisins sem í aldarfjórðung
hefur séð um lögskráningu sjómanna fyrir embættið. Hann lætur af
störfum í sumar og fer á eftirlaun.
„Ég mætti vera hættur en ákvað að
vinna fram á mitt þetta ár svo það væri
sól og sumar þegar ég færi í frí."
Fyrir 25 árum var Þór kaupmaður í
Þórskjöri á Langholtsvegi og hann segir
að þar hafi hann selt allt nema matvör-
ur en var orðinn þreyttur á kaup-
mennskunni og seldi pípulagninga-
manni búðina.
Sjómennirnir skrifuðu sjálfir
undir
„Svo hitti ég kunningja minn sem
benti mér á þetta starf og hér hef ég ver-
ið síðan og líkað alveg afskaplega vel.
Þetta-var reyndar allt öðruvísi hér
áður. Þá varð hver einstakur sjómaður
að skrifa nafnið sitt í skráningarbókina.
Við vorum lengst af tveir sem unnum í
þessu og og höfðum aðstöðu á jarðhæð-
inni. Það var oft glatt á hjalla þegar heil-
ar togaraáhafnir mættu á staðinn og
voru ekki allir alltaf allsgáðir.
Margir þeirra urðu vinir mínir og
komu inn til að spjalla þegar þeir áttu leið
um og voru í landi. Stundum þurftu þeir
að afla sér vottorða um sjóferðir og skrán-
ingar vegna réttindamála og þá reyndum
við eins og við gátum að hjálpa þeim.
í gegnum þetta starf hefur ég því
kynnst mjög mörgum sérstaklega
skemmtilegum mönnum og miklum
fiskimönnum. Ég sakna þess að sjá ekki
lengur framan í sjómennina."
I lífshættu á klakabrynjuðum
skipum
Nú er þetta breytt og skipstjóri eða
stýrimaður sá eini sem Þór sér í tengsl-
um við lögskráninguna og hefur nú
fengið nýjar bækistöðvar á efstu hæð í
Tollstöðinni. Nú er ekki lengur flett upp
í þykkum bókum þegar menn vantar
vottorð um sjómennskuferilinn heldur
slegið á rétta lykla á tölvunni og hún
sækir á augabragði réttar upplýsingar.
Þór Þorsteinsson hefur lögskráð á skip í ald-
arfjórðung og saknar þess að hitta ekki sjó-
mennina fyrir hverja veiðiferð.
„En þetta var ekki bara pappírsvinna.
Árum saman fórum við í upphafi hvers
árs um borð í skipin og skráðum þar.
Maður var oft í hálfgerðri lífshættu við
að klöngrast yfir klakabrynjuð skip með
þykka doðranta undir hendinni. En ég
datt aldrei í sjóinn og nú er þessu hætt.
Ætli þetta þyki ekki of hættulegt."
Samkvæmt lögum má skip ekki fara í
veiðiferð nema lögskrá áhöfnina og við
þá skráningu þarf að leggja fram haffær-
isskírteini, vottorð um starfshæfi yfir-
manna og vottorð tryggingafélaga. Sé
þessu ekki fylgt eftir er t.d. áhöfnin ekki
tryggð ef til óhappa kemur.
„Þetta er gert fyrst og fremst með
hagsmuni sjómannanna í huga," segir
Þór. „Svo má ekki gleyma því að sé báts
saknað eða hann týnist þá skiptir auð-
vitað gífurlega miklu máli að vita hverj-
ir eru um borð svo óyggjandi sé."
Sérstök sjóferðabók skal vera til fyrir
hvern sjómann og þar skal færast inn
hans sjómennskuferill. Þessar skráning-
ar geta síðar orðið mikilvægt gagn þurfi
sjómaður t.d. að sanna að hann hafi
verið á sjó tilskilinn tíma til að njóta líf-
eyrisréttinda o. s.frv.
„Þetta muna margir ekki fyrr en of
seint og það getur verið erfitt að finna
gögn sem menn vantar."
Þór segir að þegar ákvæði um að sjó-
menn fengju lífeyrisréttindi eftir 25 ára
starf hafi margir leitað til þeirra.
Garðrækt, skíði
og jákvætt hugarfar
Þór segir að á neðstu hæð Tollstöðv-
arinnar sé heilt herbergi af skjölum og
skráningarbókum, sem geymdar séu, en
mikið af upplýsingum er komið inn í
tölvu. Bækurnar fara síðan upp á Þjóð-
skjalasafn og eru geymdar fyrir sagn-
fræðinga og grúskara komandi kyn-
slóða.
Þór segist ekki kvíða starfslokunum
því áhugamálin eru tímafrek og heilsan
góð.
„Ég hef gaman af garðrækt og ræktun
veitir mér mikia ánægju. Svo fer ég á
skíði. Ég hef verið á skíðum frá því ég var
krakki og unglingur og byrjaði að renna
mér hérna í Öskjuhlíðinni. Ég hef farið
áratugum saman til útlanda á skíði, bæði
í Evrópu og Bandaríkjunum, og það er
dásamlega gaman. Ég kom fyrst til St.
Moritz í Sviss 1948 með kunningja mín-
um og það var ógleymanlegt ferðalag.
Ég hef alltaf tekið breytingum með
gleði og jákvæðu hugarfari því þannig
nýtur maður lífsins." □
52 ÆGIR