Ægir - 01.08.1996, Blaðsíða 16

greinamar eru að sýna árangur og fram-
leiðniaukningu í samkeppni við aðra. Ég
hef trú á því að í ár og næstu ár, ef allt
fer sem horfir, þá geti fyrirtæki greitt
hærri laun. En ég vona að það skiljist ab
það er framleiöniaukning sem skiptir
þarna höfuðmáli.
Kaupmáttaraukning hlýtur að vera
það sem allir stefna að. Til þess þarf að
halda verðlagi stöðugu, helst svo það sé
undir verðlagi samkeppnislanda okkar
sem styrkir raungengi okkar og sam-
keppnisstöðu. Ég vona að það verbi
hægt að bæta almenn lífskjör í landinu
og þab held ég að sé reyndar að gerast
en við skulum forðast stóru stökkin í
þeim efnum því þau þýba kollsteypur."
Verkalýðsféiög afsali sér verkfalls-
rétti
Nú er Grandi rekinn með viðunandi
hagnaði meðan tap er á greininni í
heild. í ljósi þessa, værir þú hlynntur
því að leysa sundur breiðfylkingar at-
vinnurekenda og verkafólks og taka upp
vinnustaðasamninga þar sem hvert fyr-
irtæki semdi fyrir sig?
„Já, ég er mjög skotinn í þeirra hug-
mynd og finnst að það ætti að vera
möguleiki og mér finnst að verkalýðs-
hreyfingin ætti að hafa áhuga á því líka.
Hitt er svo annaö mál að mér vitanlega
hafa menn hér í verkalýðsfélögum ekki
viljað afsala sér verkfallsréttinum, en
það er að mínu viti forsenda þess ab
vinnustaðasamninga megi gera.
Við getum tekib sem dæmi að ef
Grandi gerbi svona samninga við t.d.
átta verkalýðsfélög hér innanhúss og t.d.
rafvirkjarnir ákvæðu svo að fara í verk-
fall. Það kemur aldrei til greina."
Þarna ertu að tala um að slátra heil-
agri kú, er ekki svo?
„Jú, ég býst við því. Við höfum á
undanförnum árum séð í atvinnulífinu
ab þab hefur verið mikil hagræðing í
gangi, ekki síst með sameiningu. Þetta
hefur gerst á vettvangi samtaka at-
vinnurekenda og þó eitthvað hafi sést af
slíku í lífeyrissjóðum þá er ég sannfærð-
ur um að verkalýðsfélögin þurfa að taka
á í þessum efnum, hagræða og samein-
ast rétt eins og gerð er krafa um hjá fyr-
irtækjum. Þannig geta þau sýnt að þau
beiti hagræðingu og hagkvæmni við
sinn rekstur og nútímavinnubrögðum."
Telur þú að þessar hugmyndir um
vinnustaðasamninga eigi víðtækan
hljómgrunn meöal atvinnurekenda?
„Það er áreiðanlega misjafnt og fer
eftir aðstæðum. Stærð fyrirtækja á sinn
þátt í því og ég hygg að atvinnurekend-
ur margra stærri fyrirtækja hefðu áhuga
á að gera vinnustaðasamninga en fram-
sal verkfallsréttar til vinnustaðar er for-
senda þess."
Toppsætið ekki mikilvægt
Grandi hafði 6,12% í botnfiskkvótan-
um og hafði aukið hlutdeild sína jafnt
og þétt milli ára úr 4,34% frá 1991/92.
Ætlið þið að halda þessu toppsæti?
„Þetta svokallaða toppsæti skiptir mig
afskaplega litlu máli. Stór hluti af þess-
ari breytingu sem þú nefnir felst í því að
sjávarútvegsráðuneytið ákvebur ab
breyta reiknistuðlunum milli ára. Út-
reikningur ráðuneytis á þorskígildum
milli tegunda kemur hvergi inn í rekst-
ur, breytir ekki tekjum Granda né fjölgar
fiskum.
Það sem skiptir máli fyrir Granda er
að hafa nægar aflaheimildir til þess að
geta nýtt okkar tæki og fjárfestingar og
það verður áfram mikilvægasta málið.
Þegar þetta er talað er ekki komin hin
formlega úthlutun frá ráðuneytinu um
úthlutun kvóta næsta fiskveiðiárs en við
erurn þegar búnir að reikna það út mið-
aö við tillögur Hafrannsóknastofnunar
eins og þær hafa birst. Við vitum því
nokkurn veginn hvað stendur í bréfinu
þegar það kemur en ég veit ekkert hvar í
röðinni viö verðum. Þetta verbur svipað
og í fyrra en þab verður svolítil aukning
í þorski. Ufsi, ýsa og grálúða lækka en
karfinn er óbreyttur þannig að í tonnum
talið verður þetta eitthvað minna.
Ab mínu mati hefur tekist vel til með
aflaregluna sem nú hefur verið sett á
þorskinn og hefur lengi verið beitt á síld
og loðnu. Þar eru langtímamarkmiðin
sett og verba ekki bitbein hvers árs fyrir
sig."
Eina breytingin sem stjórnvöld gera
nú milli fiskveiðiára er yfirlýst afnám
línutvöföldunar og þab snertir trúlega
ekki rekstur Granda?
„Nei það gerir það ekki, en hins vegar
ber að fagna því. Það hefur verið keppi-
kefli þeirra sem stybja þetta fiskveiði-
kerfi að allir sitji við sama borb og þetta
er skref í þá átt."
íslenska kvótakerfið það
besta í heimi
Ber ab skilja þetta sem svo að þú sért
sáttur við kvótakerfið?
„Mér finnst íslenska fiskiveibistjórn-
unarkerfið vera hið besta í heiminum og
byggi það á samanburði við slík kerfi í
öðrum löndum.
Það má segja ab kvótakerfið hafi ver-
ið í aölögun frá því lögin um stjóm fisk-
veiða voru sett 1990 og síðan hafi verið
stöðugur bardagi. Frá þeim bardaga hafa
menn nú gengið misjafnlega sárir. Sum-
ir með glóöarauga aðrir með minni
skrámur. Þetta hefur verið sex ára aðlög-
unartími og ég myndi segja í dag, þó ég
sé langt frá því ánægbur með allt sem
hefur verið gert á þessum tíma, að nú
höfum við aflamarkskerfi sem gerir okk-
ur kleift að nýta okkar auðlind á sem
hagkvæmastan hátt. Þetta kerfi mun
leita eftir hagkvæmni og mun skila best-
um árangri í hagnaði og afkomu og
notkun á auðlindinni gagnvart framtíð-
inni. Þetta tel ég ab hafi að hluta til þeg-
ar komiö fram og muni koma betur
fram á næstu árum. Það verður áfram
leitað eftir sem mestri hagkvæmni í
veiðum og sókn og það mun skila sér í
bættri afkomu allra."
Eitt af því sem mjög hefur verið gagn-
rýnt í kerfinu eru reglurnar um framsal,
kaup og leigu á kvóta. Finnst þér ástæða
til að breyta þeim?
„Nei, alls ekki. Þær eru skilyrði fyrir
því að fiskveiðistjórnunarkerfið virki og
leiti hagkvæmustu leiða við ab afla
fiskjar."
Grandi leigir ekki frá sér kvóta
Margir hafa haldið því fram að þeir
sem hafi mestan hag af núverandi regl-
um um framsal og leigu á kvóta séu
einmitt stór fyrirtæki sem sendi skip sín
í úthafið og leigi frá sér kvóta innan
landhelginnar í stabinn. Hefur Grandi
leigt frá sér kvóta einhvern tímann á
undanförnum árum?
16 ÆGIR