Ægir - 01.08.1996, Blaðsíða 6

Sjávarútvegnr á íslandi og náttúruvernd
Almennt séb standa fyrirtæki í íslenskum sjávarút-
vegi vel í dag, ef dæma má af þeim afkomutölum
sem fram koma í uppgjörum fyrirtækjanna. I>ó er
frysting í landi rekin meö verulegu tapi á meðan út-
geröin gengur vel og er þaö verö-
ugt uinhugsunarefni. Þó illa liorfi
fyrir landfrystingunni nú þá á
fiskmiölsibnaðurinn von á betri
tíð þegar fram undan er vonandi
besta loðnuvertíð frá upphafi. En
ekki er allt gull sem glóir, danskir
fiskimenn hafa í ár mætt miklum
mótmælum náttúruverndarsinna sem hafa meb öll-
um ráðum reynt að hindra veiðar þeirra á sandsíli
við Skotland. Einhverjir segja að skærur um sandsíli
við Skotland komi okkur lítið við, en ]>að er ekki
svo. Náttúruverndarsinnar ráðast ekki hara á skipin,
það er bara auglýsing fyrir fjölmiðla, heldur eru allir
markaðir fyrir fisklýsi og fiskmjöl eyðilagðir eða
skemmdir. Hafa mörg stórfyrirtæki lýst yfir að þau
muni ekki nota fisklýsi eða fiskmjöl í sínar vörur og
er þá til lítils ab veiða ef ekki er hægt að selja afurð-
irnar. Það kemur ekki að gagni aö segja að Iýsið eða
mjölið sé úr lobnu frá íslandi og úr stofni sem
stjórnað sé með vísindalegri ráðgjöf. Einungis er
spurt, er þetta úr fiski og ef svarið er já, þá gengur
salan ekki því stefna fyrirtækjanna er að nota afurð-
ir úr jurtaríkinu í stað afurða úr fiski eins og áður.
Erá þessum náttúruverndarsamtökum stafar sjávar-
útvegi okkar íslendinga því veruleg hætta. Afskipti
|>eirra af fiskveiðum eru ekki einungis bundin við
veiðar til bræðslu, þó þær séu nú í eldlínunni, held-
ur snýr þetta að öllum fiskveiðum og hófst undir-
búningur þess fyrir mörgum árum og eru aðgerðir
þegar hafnar. íslendingar hafa reynt að stjórna sín-
um fiskimiðum eftir vísindalegri ráðgjöf. Það hefur
hins vegar sýnt sig að náttúruverndarsinnar stjórn-
ast ekki af vísindum eba rökhyggju, heldur af til-
finningum, þeim að ekki eigi að nýta fiskimiðin.
Það er því brýn nauðsyn að hagsmunaaðilar og
stjórnvöld marki skýra stefnu uin hvernig eigi að
taka á þeim kröfum sem náttúruverndarsinnar setja
fram og hvernig hagsmunir okkar sem fiskveibi-
þjóðar eru best varðir.

REYTINGUR
lilraunir í laxeldi valda óróa
I skoskri fiskeldisstöð er nú verið að gera tilraunir sem
miða að því að auka vaxtarhraða eldislax tífalt. Hjá fyrirtækinu
Otter Ferry í Loch Fyne verður nýju geni bætt í 10 laxahrogn.
Genið hefur þau áhrif að vaxtarhraði fisksins eykst allt að tí-
falt. Það voru vísindamenn á Nýfundnalandi sem fundu genið
þegar þeir voru að auka kuldaþol í eldisfiski en gen þetta eyk-
ur stórlega kuldaþol fisks á norðurslóðum. Fréttir um „túrbó-
lax" hafa birst í þýskum blöðum og valdið miklum óróa.
Fiskur frá Pakistan óhæfur
Pakistanir standa frammi fyrir því að hluta af fiskafurðum
þeirra hefurverið hafnað á erlendum mörkuðum. Bandarískir
kaupendur hafa sagt upp samningum vegna þess að fiskurinn
þótti of lélegur. Það eru einkum frumstæðar aðstæður í fisk-
iðnaði í landinu sem valda þessu og mengun og sóðaskapur
koma þar mjög við sögu. Höfnin í Karachi, en þar er stórum
hluta aflans landað, er sögð minna meira á skítugt sláturhús
en höfn þar sem matvæli til manneldis eru meðhöndluð.
(Seafood. apríl 1996)
Barist gegn Grænfriðungum
Alþjóðasamtök mjöl- og lýsisframleiðenda hafa harðlega
mótmælt aðgerðum Grænfriðunga sem beinast gegn veiðum
á sandsíli í Norðursjó. Grænfriðungar hafa reynt að trufla
veiðar danskra fiskiskipa á miðunum og beitt stóra matvæla-
framleiðendur þrýstingi til þess að hætta að nota lýsi úr slík-
um fisktegundum í vörur sínar. Margir hafa látið undan þrýst-
ingi og má nefna Unilever, Sainsbury og fleiri stóra framleið-
endur og kexverksmiðjur á borð við McVities og United
Bicuits.
Það sem deilt er um eru veiðar á sandsíli sem Grænfrið-
ungar segja að sé afar mikilvæg fæða fyrir aðrar fiskitegund-
ir og sjófugla og því sé skaðlegt að veiða sandsílið og vinna í
bræðslu. Til þess að vekja athygli á mikilvægi sandsílis fyrir
sjófugla mættu 150 Grænfriðungar uppáklæddir eins og lund-
ar fyrir utan höfuðstöðvar kexframleiðandans McVities sem
lét undan þrýstingnum.
Danir hafa mótmælt ásökunum um rányrkju og sagst
mundu halda sandsílaveiðunum áfram allt þar til sannað væri
að þær stefndu lífríki sjávar í einhverja hættu.
Talsmaður mjöl- og lýsisframleiðenda hefur sagt að Græn-
friðungar noti vísvitandi villandi upplýsingar um fæðuval ann-
arra fiska. Hann fullyrðir að sandsíli sé aðeins 8% af fæðu
þorsks og annarra fiska í Norðursjó og því engin ástæða til að
hafa áhyggjur. Hann segir ennfremur að rannsóknir sýni að
sandsílastofninn í Norðursjó sé í mjög góðu ásigkomulagi og
ekkert bendi til ofveiði. Mjöl- og lýsisframleiðendur séu í
þessu máli aðeins fómarlömb áróðursherferðar Grænfriðunga
sem skorti allan vísindalegan grundvöll fyrir málflutningi sín-
um.
(Fishing News, júni 1996)