Ægir - 01.12.1997, Blaðsíða 47

SAMLEIÐ MEÐ ÍSLENSKUM SJÁVARÚTVEGI
• •
Orlagarík
sjóferð
- minningar Guðmundar Halldórssonar, skipstjóra frá
þvíþegar togarinn Vörður fórst 29. janúar árið 1952
Guðmundur Halldórsson, fyrrverandi skipstjóri á
Drangsnesi. Lýsing hans á atburðunum í janúar árið
1950 þegar togarinn Vörður fórst gefa vel til kynna
þoer erfiðu aðstœður sem skipverjarnir urðu að takast
á við. „Auðvitað reynir þetta mikið á mann en það er
svo skrýtið að maður mátti ekki vera að því að verða
hrœddur meðan á öllu þessu stóð."
jávarniður og sunnanrok" er heiti
bókar Jóns Kr. Gunnarssonar sem
Skjalborg gefur út nú fyrir jólin. í
bókinni er að finna frásagnir fimni
valinkunnra sjósóknara sem ntarga
liildi hafa háð við íslandsstrendur,
sem og á fjarlœgum miðum. Eftirfar-
andi er kafli úr frásögn Guðmundar
Halldórssonar, skipstjóra á Drattgs-
nesi, en hann var fyrsti íslendinguf-
inn sem sœmdur var afreksmerki
hinnar íslensku fálkaorðu. Þá viður-
kenningu fékk Guðmundur fyrír vask-
lega framgöngu við björgun skipsfé-
laga sinna þegar togarinn Vörðttr
fórst suðiir aflandinu þann 29. janú-
ar árið 1950. Hér á eftir segir Guð-
mundur frá þessari hroðalegu lífs-
reynslu.
„Ég var búinn að vera um borð í
Verði í um það bil ár þegar við fórum í
þann afdrifaríka túr að hann sökk. Við
vorum búnir að fiska um 200 tonn í
skipið þegar komið var að því að fara í
siglingu. Það var bætt við 200 tonnum
af fiski frá öðrum svo að alls voru kom-
in um borð um 400 tonn. Vörður var
því mikið lestaður. Við komum við í
Hafnarfirði og tókum olíu.
Þegar við vorum komnir suðaustur
af Vestmannaeyjum var kominn
bræluskratti beint á móti. Við tókum
allt í einu eftir því að skipið var byrjað
að hallast. Við fórum því fram í til að
skoða aðstæður og athuga hvað væri
að. Þá var allt á floti í lúkarnum og
hann hálffullur af sjó. Dýnur og drasl
voru um allt en fram í var enginn
maður því að við héldum allir til aftur
í skipinu.
Það var því ekki gott fyrir okkur að
meta hvað hafði komið fyrir, en það
var ljóst að eitthvað hafði bilað. Ég
held núna eftir á að sjór hafi komið
inn um klussið. Það var búið að steypa
í klussin áður en við létum úr höfn í
Hafnarfirði. Það er því ekki ólíklegt að
steypan hafi ekki náð að harðna nægi-
lega áður en við létum úr höfn. Þess
vegna hafi steypunni skolað burt þegar
sjóinn tók að þyngja. Hún hafi hrein-
lega ekki verið nógu hörð.
Ég hef þó aldrei þorað að fullyrða
neitt um þetta. Ég hefi aðeins Iátið mér
detta þetta í hug. Það hefði kannski
þurft að láta eitthvað undir steypuna,
striga eða eitthvað slíkt, til að styðja
við meðan hún var að harðna. Sjórinn
hefði þá kannski síður náð
að fljóta í gegnum klussið.
Það hefur því byrjað að sull-
ast inn sjór með keðjunni
inn í keðjukassann. Skipið
var talsvert framhlaðið og
keðjuspilið var á hvalbakn-
um og tvö ankeri.
Eftir á að hyggja held ég
varla að neitt annað hafi get-
að valdið þessu slysi. Ég held
mikiu frekar að þetta sé or-
sökin en að eitthvað hafi
rifnað, stálplötur eða eitt-
hvað slíkt.
Skipið var svo að smáhallast
og sökkva meira og meira í
sextán klukkutíma. Allan
þennan tíma vorum við að
reyna að ausa með fötum úr
lúkarnum. Við bárum föt-
urnar upp stigann og hellt-
um úr þeim á dekkið. Dæl-
urnar virkuðu ekki lengur
því að þær voru orðnar
stíflaðar. Það hafði vafalaust
sogast í þær fatnaður eða
eitthvað annað drasl og það
var ekki mögulegt að komast
að til að hreinsa úr þeim.
Þetta var mikil törn hjá okk-
ur allan þennan tíma. Við vorum búnir
að fá nóg þegar upp var staðið. Ég var
auðvitað búinn að sjá það í hendi mér
að þetta var vonlaust verk og skipinu
yrði ekki bjargað. Loks skipaði ég félög-
unum að hætta og fara aftur í þegar
mér varð ljóst að þeir sem voru fyrir
ÆGm 47