Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1926, Síða 52

48
6. Notagildi styrktarákvæðanna.
Yfirlitið hjer að framan ber það með sjer, að hjer er ekki
um neitt alment styrktarskipulag að ræða. Að undanteknum
ákvæðum laga nr. 61, 1921 og ákvæðinu í yfirsetukvenna-
lögunum, eiga öll styrktarákvæðin við næma sjúkdóma og
bera þess merki, þó sum ákvæðin, og einkanlega berklavarn-
alögin, líka taki fult tillit til einstaklingsins, sem fyrir sjúk-
dómnum hefir orðið. En reglur berklavarnalaganna eru vit-
anlega bundnar við þann eina sjúkdóm.
Frá sjónarmiði einstaklingsins eru þessar ráðstafanir án
skipulags. Pað er hending ein, sem ræður því, hvort hann
verður fyrir sjúkdómi, sem heilbrigðisstjórnin er hrædd við
og þvi gengst í að lækna. Styrkhæfi einstaklingsins, kring-
umstæður og þörf, koma þar yfirleitt litt til greina, nema
helst ef tekið er fram að hann skuli þó borga það, sem
hann getur.
Pó eru þessi ákvæði alls ekki þýðingarlítil.
Fyrst er það, að þau, öll samanlögð, taka yfir töluvert
sjúkdómssvið og styrkurinn getur riðið baggamuninn um
það, að sjúklingurinn lendi ekki í örbirgð, enda leggur hið
opinbera töluverðar fjárhæðir til þessara ráðstafana.
1 öðru lagi má líta á sum ákvæðin, sem vísi til frekari
ráðstafana, byrjun á víðtækari styrktar- eða tryggingarskipu-
lagi.
í þriðja lagi sýna þau, hverra hagsmuna hið opinbera á
að gæta um tryggingar, þar sem það, sökum almennings
hagsmuna, sjer sig knúð til þess að skerast í leikinn um
ýmsa sjúkdóma, enda þólt alls ekki sje haft i huga að tryggja
einstaklinginn.
Loks kemur í slikum ráðstöfunum fram þýðingarmikil
vísbending um skipulag allra almennra trygginga, þó ekki
síst sjúkratrygginga. Vísbending um það, sem sje, að starf-
svið almennra trygginga er víðtækara en í fljótu bragði virð-
ist. Aðalstarf þeirra er ekki það, að greiða bætur, heldur að
afstýra því, að nokkuð sje að bæta, afstýra þvi að skaði
verði.