Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1947, Page 10

8
ann, og svipað er um hinar stéttimar að segja. Áhrifa náms-
ins við háskólann ætti því að vera tekið að gæta víða á mörg-
um sviðum þjóðlífs vors.
Þegar háskólinn var settur í fyrsta sinni, 17. júní 1911, fór-
ust þáverandi rektor, próf. Birni M. Ólsen, orð á þessa leið:
„Vér höfum ástæðu til að vona, að háskólinn verði með
tímanum gróðrarstöð nýs menntalifs hjá þjóð vorri, og sjá
allir, hve ómetanlegt gagn það getur orðið fyrir menning vora
og þjóðemi að hafa slíka stofnun hér innanlands. Meira að segja
viljum vér vona, að háskólinn geti, þegar stundir líða, lagt
sinn litla skerf til heimsmenningarinnar, numið ný lönd í ríki
vísindanna, í samvinnu við aðra háskóla."
Þannig lýsti hinn fyrsti rektor háskólans vonum þeim, er
hann gerði sér um hinn unga og litla háskóla, sem þá var
verið að koma á fót, og nú 35 árum seinna er full ástæða
til að spyrja, hversu þær vonir hafa rætzt. Hefur háskólinn
orðið gróðrarstöð nýs menntalífs hjá þjóð vorri? Þeirri spum-
ingu tel eg, að óhætt sé að svara játandi. Síðustu 35 árin hef-
ur miklu meira verið unnið að fræðistörfum hér á landi en
nokkru sinni fyrr. Fleiri menn hafa unnið að þeim en áður,
og þeir hafa ritað meir og komið víðar við í ritum sínum og
rannsóknum en fyrirrennarar þeirra. Að vísu eru fræðistörf
þessi ekki öll við háskólann tengd, en kennarar háskólans
hafa þó átt sinn mikla þátt í þeim. Árið 1940, er háskólinn
var fluttur úr hinu ónóga húsnæði, er hann þá hafði búið
við í 24 ár, í hið nýja hús sitt, var gefin út skrá um rit há-
skólakennara á árunum 1911—1940. Til hennar nægir mér að
vísa um fræðirit kennara háskólans á þessu tímabili, og því
starfi sínu hafa þeir haldið áfram síðan. Nú er verið að taka
saman viðauka við ritskrá þessa fyrir árin 1940—1946, og
kemur hún vonandi áður en langt um líður fyrir almennings
sjónir. Mun þá sjást, að ekki hefur dregið úr þessari starf-
semi kennaranna, og er áformað að gefa slíka ritskrá fram-
vegis út á 5 ára fresti, og má hún verða kennurum háskól-
ans bæði til leiðbeiningar og hvatningar. Þegar svo enn frem-
ur er litið til fræðistarfs manna, sem sótt hafa menntun sína