Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1947, Side 13

11
vert, að til væri hér á landi stofnun, sem gæti tekið að sér
að stjórna þessum námsferðum og að sjá þátttakendunum
fyrir nægilegum leiðbeiningum. Viðkunnanlegast væri að sjálf-
sögðu, að ferðirnar yrðu famar á vegum landsmanna sjálfra,
og háskólanum myndi vera það Ijúft að geta tekið það verk
að sér. Enn eru að vísu engir kennarastólar í þessum fræð-
um við háskólann, en vér höfum á að skipa í landinu nægi-
lega mörgum hæfum mönnum til þessa starfs, og einhverjir
þeirra myndu starfa við atvinnudeildina, verði henni komið á
fót með þeirri skipan, sem nú er helzt í ráði, og myndi það
þá verða sjálfsagt verkefni þeirra manna að annast þessar
námsferðir. Það liggur í augum uppi, að þessar námsferðir
myndu einnig verða mjög mikilvæg landkynning fyrir oss.
Þetta, sem ég nú hef nefnt, eru aðeins tvær greinar nor-
rænna fræða. En ég vil geta þess til viðbótar, að nýlega hef-
ur komið fram, erlendis frá, tillaga um að setja á stofn hér
á landi og starfrækja rannsóknarstofnun í norrænum eða má-
ske öllu heldur arktiskum vísindum með mjög víðu verksviði.
Tillögu þessari fylgdi það, að gefinn var kostur á kaupum á
einu hinu fuilkomnasta bókasafni í þeim fræðum, sem til er,
og enn fremur stendur til boða aðstoð og leiðbeiningar manns,
sem meiri þekkingu hefur á þessum málum en flestir aðrir
núlifandi menn. Ef úr þessu yrði og ef hægt væri að reka
þessa stofnun framvegis, hvort sem hún yrði tengd háskólan-
um eða ekki, færum vér að nálgast það framtíðarmark, sem
ég nefndi í ræðu minni 1921.
En þetta mál er enn skammt á veg komið, og hætt er við,
að hér verði sá þrándur í götu, sem oft hefur reynzt oss Is-
lendingum örðugur viðfangs, að fé skorti til svo mikilla fram-
kvæmda. Hér á landi er það ríkissjóðurinn einn, sem ber alla
vísindalega starfsemi uppi fjárhagslega. Allir vita, að það árar
misjafnlega vel fyrir ríkissjóð, og til hans gera margir kröfur,
°g þegar hann á örðugt um vik um fjárframlög til vísinda-
legra starfa, þá væri mikilsvert að eiga að bakhjarli fjársterka
sjóði, sem ætlaðir væru til eflingar vísindunum. Aðrar þjóðir
eiga marga slíka sjóði, sem gera ómetanlegt gagn. Hversu