Dýraverndarinn - 01.03.1965, Blaðsíða 9

ekki sjaldnar en fjórum sinnum á ári. Það mætti
ekki íyrnast yfir málin. Nei, — en hún væri sammála
þeim ræðumönnum, sem bent hefðu á, að þetta rit
ætti að bera nýtt nafn. Það mundi bara spilla fyrir
því, að það héti Dýravinurinn, — þá yrði mönnum
alltaf á að bera það saman við Dýravininn hans
Tryggva, sem yfir væri dásamlegur Ijómi.
„Og ltvað sögðu menn við þessu?“ spurði ég Jó-
hann.
Hann liló — það hlakkaði í honum:
„Það voru eiginlega allir mát. Svo kom einhver
með peningamálin, líka með það, að erfitt yrði að
íá hæfan ritstjóra, því ekki mundi nú verða hægt
að hafa hann á háum launum. Líka væri mikið
komið undir afgreiðslu og innheimtu... En gamla
konan gafst ekki upp. Hún sagðist ekki trúa öðru
en einhverjir vildu styrkja útgáfu blaðsins, meðan
það væri að komast af stað. Hún fyrir sitt leyti
skyldi leggja fram dálitla upphæð, og hún vissi að
minnsta kosti um einn mann — sér nákominn —,
sem ætlaði sér að gefa upphæð, sem um munaði.
Þá stóð upp tengdasonur hennar, Emil Rokstad,
og bauð 300 króna framlag.“
„Nú, og hvað svo?“ sagði ég.
„Svo var það, að Tryggvi, sem hafði setið þegj-
andi og grafalvarlegur, næstum eins og hann hvorki
heyrði né sæi, nema hvað það kom í ljós, þegar
einhver bað um orðið, að hann var vel vakandi,
stóð upp og tók af skarið... Annars man ég bezt
eftir gömlu konunni."
STÆRD OG VERÐ BLAÐSINS
í HÁLFA ÖLD
Ákveðið var, að blaðið skyldi heita Dýraverndar-
inn. Nafnið mátti minna á Dýravininn, en ekki
vera það sama. Blaðið kom aðeins út fjórum sinnum
fyrsta árið og var 16 síður í Skírnisbroti, lesmál
svipað á síðu eins og nú á einum dálki. Lesmál ár-
gangsins fyrsta árið svaraði því til 32 blaðsíðna í
blaðinu, eins og það er nú. En strax á næsta ári
var Dýraverndarinn stækkaður. Brotið var sama og
tölublöðin jafnstór og áður, en þeim var fjölgað
um helming, urðu nú sex — og lesmál árgangsins,
48 síður, miðað við Dýraverndarann eftir að brot
lians breyttist. í þessu formi kom blaðið út til árs-
ins 1927 — eða 12 árgangar. Fyrsti árgangurinn
kostaði aðeins 50 aura, og það verð hélzt í íjögur
ár. Síðan var blaðið hækkað upp í eina krónu. Það
var árið 1919. Það verð reyndist of lágt, Jarátt íyrir
mikla sölu, og árin 1920—1921 kostaði blaðið hálfa
aðra krónu, en síðan tvær krónur næstu fimm árin.
Um áramótin 1926—27 var brot blaðsins stækkað,
svo að það varð eins og það er enn þann dag í dag.
Samtímis varð livert tölublað aðeins 8 lesmálssíður,
en tölublaðafjöldi árgangsins varð ni'i átta í stað
sex. Lesmálið varð sama á liverju tölublaði og verið
hafði, þrátt fyrir stækkun blaðsíðnanna, svo að raun-
veruleg stækkun blaðsins var sem nam fjölgun tölu-
blaðanna úr sex í átta. Samtímis þessu hækkaði
verð árgangsins úr tveimur krónum í þrjár, og við
það verð var unað, þrátt fyrir siminnkandi kaup-
endafjölda, allt til ársins 1942. Þá komst verðið í
fimm krónur, enda var þá áhrifa heimsstyrjaldar-
innar síðari tekið mjög að gæta í öllum kostnaði
við útgáfu blaðsins. Þremur árum síðar var svo
blaðið hækkað í tíu krónur, enda þaut upp allt
verðlag í landinu eins og belgur, sem fylltur hefur
verið léttri loíttegund. Við það verð var svo num-
ið staðar i sex ár — eða til ársins 1951, hvað sem
leið breyttu verðlagi á pappír, prentun, heftingu,
myndamótum og burðargjöldum, en svo hækkaði
blaðið í fimmtán krónur.
Árið 1957 var það stækkað að miklum mun.
Hvert tölublað varð sextán lesmálssíður, en sam-
tímis var tölublöðum árgangsins lækkað úr átta í
sex. Varð því árgangurinn 96 blaðsíður í stað 64
— og hafði ])á lesmál í blaðinu tvöfaldazt frá árinu
1926. Sama ár var verð blaðsins hækkað í tuttugu
og fimm króntir og tveimur árum síðar í þrjátíu.
Það verð helzt í þrjú ár, en þá var verðið ákveðið
sama og það er nú, þ. e. fimmtíu krónur.
Alltaf hefur verið lögð áherzla á, að blaðið væri
sem allra ódýrast. Verð þess fyrir heimsstyrjöldina
síðari var mjög lágt, en samt hefur það ekki verið
hækkað neitt til líka við útgáfukostnað og stækkun
blaðsins. Ef verðið ætti að vera hliðstætt því, sem
það var 1939, mætti það ýkjulaust vera eitt hundrað
og fimmtíu krónur nú í stað fimmtíu, og hafa þó
laun ritstjóra og afgreiðslumanns alltaf verið og
eru enn ósambærileg við annan kostnað. Nú er
blaðið að lesmáli álíka og 200 blaðsíðna bók — og
myndir margar og dýrar, en verð á slíkri bók væri
aldrei undir 250 krónum — eða fimmfalt á við verð
árgangsins. Þessi stefna um verðlag hefur ávallt
valdið dýraverndunarsamtökunum miklum erfið-
leikum og aðeins staðizt sakir þess, að reynt hefur
DÝRAVERNDARINN
9