Dýraverndarinn - 01.03.1965, Blaðsíða 22

lega ekkert við því sagt, þó að þau losi olíu í
sjóinn, strax og þau eru komin út fyrir þriggja
mílna línu frá ströndum íslands, því að almenn
landhelgi íslands mun vart ná lengra, þótt fiskveiða-
landhelgin nái 12 mílur út frá yztu skerjum og and-
nesjum. Sjálfsagt er að ríkisstjórn íslands fari fram
á það við rússnesk stjórnarvöld, að olíuskipin virði
Lundúnasamþykktirnar, en þó að þau fengjust til
að gera það, er meira en vafasamt, að málaleitun
um það efni beri árangur næstu mánuðina, því að
vanalega er seinagangur á öllu því, sem stjórnar-
deildir eiga um að fjalla. En það er svo ekkert
álitamál, að þó að enn seinki aðild Ráðstjórnar-
ríkjanna að Lundúnasamþykktunum, þá verði það
gert að skilyrði, næst þegar samið er við Rússa um
olíukaup og olíuflutninga, að þeir virði þær sam-
þykktir að því er tekur til hafsins kringum ísland.
Annars er illt til þess að vita, að bókstaflega engin
af hinum kommúnistísku ríkjum, að undanskildu
Póllandi, hafa séð sóma sinn í að gerast aðilar að
Lundúnasamjrykktunum, Jjó að lönd eins og Ghana,
Dóminíkanska lýðveldið og Arabísku sambandslýð-
veldin hafi gerzt aðilar, en ætla mætti, að stjórnir
þeirra ríkja skorti ábyrgðartilfinningu á jressum
vettvangi á við stjórnir hinna kommúnistísku ríkja.
Það hefur löngum kveðið við, að hin miklu olíu-
félög, B.P., Esso og Shell skorti samlélagslegan og
einnig jjjóðhagslegan skilning. Þar væru allsráð-
andi jirengstu gróðasjónarmið. En nú hefur Jrað Jjó
sýnt sig, að Jjau eru í olíumengunarmálinu fremri
stjórnarvöldum þeirra ríkja, sem ýmsir telja að séu
um stjórnarfar forboði Jjess, sem koma skuli. Fyrir
forgöngu Shellíélagsins hafa þau bannað öllum
sínum skipum, ekki aðeins Jjeim, sem þau eiga,
heldur líka liinum, sem Jjau hafa leigt til olíuflutn-
inga, að losa olíu eða olíublandið skolavatn í sjó-
inn, enda hafa þau reiknað, að með því að skipin
losi Jjannig skolavatn, fari árfega til spillis hvorki
meira né minna en 3 milljónir smálesta af olíu.
Eiga skipin framvegis að dæla slíku skolavatni í
Jjar til gerða geyma á landi. Þó að Jjessi félög ráði
aðeins yfir helmingnum af Jjeim skipaflota ,sem
eingöngu flytur olíu, er bann þeirra mikið gleðiefni.
Til þess að gefa ljósa hugmynd um Jjá ægilegu
hættu, sem olíumengun sjávar hlýtur að hafa í för
með sér, skal hér birtur kafli úr bréfi frá manni,
sem er skipstjóri á sænsku olíuflutningaskipi. Bréf-
ið birtist í Nautisk Tidskrift, málgagni sænskra
Eitl nf fúrnardýrum oliumengunarinnar.
Sjd einnig myndir á næstu blaðsiðu.
skipstjóra. Skipið hafði farið með farm til Englands
frá hinum nálægari Austurlöndum, og fór síðau
suður í Persaflóa til þess að sækja annan farm.
Skipstjórinn segir:
„A norðurleið fórum við fram hjá Kap Finis-
terre í aðeins 3i/2 mílu fjarlægð. En Jjó að við vær-
um ekki lengra frá ströndinni, sigldi skipið yfir
geysistórt svæði, sem var Jjakið hráolíu, sem losuð
hafði verið úr geymum einhvers af hinum stóru
flutningaskipum. í fulla tvo klukkutíma var loftið
Jjrungið gaslykt, sem lagði upp frá sjávarfletinum,
sem áður hafði verið hreinn og tær og frá hafði
lagt allt annan Jjef. Norðan við Finisterre jókst
vindurinn og sjóirnir stækkuðu, og skolaði Jjá inn
á þilfarið Jjykkum hráolíukökkum.
Þegar við svo lögðum leið okkar suður eftir, var
Biskayjaflóinn eins og spegill, en Jjessi spegill var
allur meira og minna klíndur hráolíti. Og frá Jjví
að eftir var sex tíma ferð að Finisterre og Jjangað
til við fórum fram hjá vitanum, varð einn olíu-
flákinn af öðrum á vegi okkar — ekkert nema olíu-
flákar, svo langt sem augað eygði til allra átta. Það
var hörmuleg sjón, sem kvöldrökkrið loksins huldi
augum okkar.
Þegar ég er að skrifa Jjetta, er Miðjarðarhafið
að baki. Og Jjar gat alls staðar að líta einn olíu-
flákann af öðrum, líka á bannsvæðunum, svo að ég
komst að Jjessari niðurstöðu: Það er svo komið, að
varla er Jjörf á áttavita eða neins konar siglinga-
22
DÝRAVERNDARINN