Dvöl - 01.07.1941, Síða 25

D VÖL
gjaldslaust jarðnæði á koti, sem
fóðraði tvær kýr og tuttugu kind-
ur, en þess árangurs varð að bíða
í einn mannsaldur. Fyrst um sinn
höfðu þau ekki einu sinni kött í
kofanum. Lavst stundaði dag-
launavinnu uppi í Graabölle og
var rétt svo, að þau hefðu ofan í
sig. í hvíldartíma sínum byrjaði
hann á þeirri Herkúlesarþraut, að
vinna heiðarlandið með skóflu.
Það var ekki til neins. En hann
gafst ekki upp, og það egndi þá á
móti honum, sem annars hefðu ef
til vill haft innræti til þess að ljá
honum plóg og akneyti. Bændun-
um var uppsigað við hann, og
hinir, sem voru fátækir eins og
hann, hötuðu hann, af því að hann
fór sínar leiðir. Gamlaárskvöld
eitt tóku þeir sig saman um að
lyfta þakinu með reipum ofan af
þessu nýja fólki á heiðinni, og létu
sem það væri í spaugi gert. Lavst
fór út og lúskraði á sumum þess-
um óróaseggjum. Síðar var Mettu
Kristínu vísað burtu frá bænum,
þar sem hún var vön að fá mjólk,
en þó versnaði fyrir alvöru, þegar
menn fóru smámsaman að sjá það
á bæjunum, að hægt væri að kom-
ast af án þess að hafa Lavst i
vinnu, fyrst hann gat ekki lagt
niður þenna mikilmennskugorgeir
sinn. Mönnum fannst óþarfi að
vera að nauða á honum um að
koma og vinna fyrir brýnustu lífs-
nauðsynjum. — Sá síðasti, sem
Lavst fékk vinnu hjá, var Tómas
í Spangarbæ, en svo urðu þeir ó-
183
sáttir einn daginn, og Lavst var
vísað burtu. Þá stóð hann uppi
með sínar stóru hendur, burtrek-
inn og iðjulaus.
En öllum til sárrar gremju tókst
Lavst að komast af hálft ár enn.
Hann hafði leigt sér rétt til mó-
tekju í mýri einni. Kjörin voru góð,
en mórinn var lélegur. En Lavst
fann upp á því að elta móinn og
fletja hann síðan út, og þannig
varð hann ágætur. Þetta var mikil
vinna, en þegar Lavst hafði kom-
izt í kynni við viðskiptavini í
kaupstaðnum og flutt móinn sinn
þangað, hagnaðist hann ágætlega
á þessu. Daglaun við mótekju voru
tvö mörk, en það var sagt, að Lavst
hefði fengið rúmlega sex með
þessum dugnaði sínum. En það
þoldi ekki maöurinn, sem átti
mýrina. Hann höfðaði mál og hélt
því fram, að Lavst hefði aðeins
leyfi til að taka upp mó fyrir
sjálfan sig, en mætti ekki reka þar
einskonar verksmiðjuiðju. Lavst
tapaði málinu. Veturinn eftir sultu
þau í kofanum. Sögur gengu um
það, að hungrið syrfi svo að þeim,
að það marraði í rifjunum í þeim.
Örsjaldan sást rjúka úr stromp-
skriflinu þarna úti í víðsýninu.
Lavst kom einu sinni eða tvisvar
í mánuði til kaupmannsins og
keypti eitt pund af feiti. — Hvað-
an fékk hann peninga? Hann gekk
fjórar til fimm mílur til að vinna
sér inn eitt mark og tvo skildinga
við þreskingu. Hann sást á markað
í annarri sveit, þar sem hann hafði