Dvöl - 01.07.1941, Síða 40

198
D VÖL
drættir í andlitinu báru dauSa-
merki, ekkert minnti á athafnalíf
og viljaþrek. Friður og ró dauðans
hvíldi yfir þessum deyjandi manni.
Ólöf bar okkur kaffið. Svo gekk
hún að rúmi sjúklingsins og talaði
eitthvað við hann. Annarri hend-
inni hélt hún um létta, sem var yfir
rúminu, hinni studdi hún á rúm-
stokkinn. Nú brosti hún ekki, en
samt var eins og dauðvona sjón-
irnar teyguðu líf og yl frá þessu
fallega, ástríka andliti, sem laut
ofan að sjúklingnum. Dauðinn eins
og hörfaði um stund frá rúm-
stokknum, líkt og honum fyndist
hann ekki eiga heima í þessu ríki
kærleikans og lífsins. Eftir nokkra
viðdvöl kvöddum við og fórum.
Þrem vikum síðar frétti ég lát
Gísla.
Ólöf fór ekki frá Þambárvöllum,
þótt Gísli andaðist. Hún var þar
áfram með drenginn sinn hjá Jóni
og Guðrúnu. Þau dóu bæði hjá
henni á gamals aldri. Að Guðrúnu
hlynnti hún til síðustu stundar, en
Jón varð úti á Stikuhálsi, harm-
dauði öllum, sem einhver kynni
höfðu haft af honum.
Haustið 1895 giftist Ólöf Skúla
Guðmundssyni, mætum og góðum
manni. Hún var þá komin á fer-
tugs aldur. Líklega var þá erfitt að
kveikja eldana, sem áður voru
slokknaðir, og vekja það aftur til
lífsins, sem dáið var.Samt var þetta
hjónaband gott, og er enginn vafi
á því, að mannkostir hans hafi þar
miklu um ráðið, samfara því að
tilfinningalíf hans hafði aldrei
neinn skaða beðið og gat því yljað
í kringum sig. En slikt vinnst ekki
á svipstundu. Hann kunni vel að
meta konu sina og kosti hennar og
hlúði að þeim. Hann lét hana sí-
fellt finna kærleiksylinn, sem hann
átti í ríkum mæli, ekki einungis
henni til handa, börnum þeirra og
fósturbörnum, heldur öllum, sem
hann náði til og þurftu þess með.
Það er fagurt fordæmi, að ganga
aldrei svo hjá heimilisfólki sínu,
að ávarpa það ekki hlýjum orðum.
Gera lítið úr misfellum og vilja
allt bæta og laga í kyrrþey. Gömul
kona, sem var hjá þeim Skúla og
Ólöfu, sagði þetta um hann:
„Við gamalmennin, sem voru á
heimilinu, var Skúli eins og bezti
faðir við börn sín. Ef þau voru veik
eða lasburða, sat hann hjá þeim og
talaði við þau og var eins ná-
kvæmur og góð móðir.“
Það eru þó ekki allir, sem gefa
sér tíma til að tala við gamalmenn-
in, þessi útbrunnu skör, sem hvorki
veita yl eða birtu og eru sem þurrk-
uð út af spjaldi lífsins. Þó eru til
úndantekningar. Þau gamalmenni,
sem átt hafa glæsilega fortíð, draga
fremur til sín, og það er oftast á-
litamál, hvort vert er að hafna
virðingu í hvaða gervi sem hún
birtist manni. En um það var ekki
að ræða á Þambárvöllum. Þau
gamalmenni, sem þar voru, höfðu
aldrei haft völd né auð. En úrvals
mannorð fylgdi þeim, en það er
ekki ætíð mest metið. Þar hafa ver-