Fróðskaparrit - 01.01.2007, Qupperneq 7
5
Næmingar í latínskúlanum í Havn
og Torluf Gregersen
Pupils of the Grammar School ofTórshavn and Torluf Gregersen
Povl Skárup
Brunbakkevej 1, Tillerup, DK-8420 Knebel, Danmark. Teldupostur: povl@skarup.dk
Úrtak
Lucas Debes (1673), N. Andersen (1895) og Hans
Jacob Debes (2000) hava evnað til hvør sin lista yvir
næmingar í latínskúlanum í Havn. Hesir listarnir verða
bornir saman, og cin maður, sum er nevndur í listunum
cftir N. Andersen og H.J. Debes, men ikki eftir Lucas
Debes, verður umrøddur nærri. Hesin maður er Torluf
Gregcrsen, ið var próstur í Føroyum frá í seinasta lagi
1579 til 1625. N. Andersen og H.J. Debes hildu hann
vera føroying, men Rischel og Skárup (1972) hava gitt,
at liann var norðmaður og hevði verið prestur í Bjørg-
vin. Henda giting hevur ikki verið eftirgáað, og hon
verður tí sett fram aftur her, nágreiniligari enn tá.
Resume
Lucas Debes (1673), N. Andersen (1895) og Hans
Jacob Debes (2000) bringer hver sin liste over elever i
latinskolen i Tórshavn. Efter en sammenligning af dem
omtales en mand der st&r p& de to sidstnævntes lister,
nemlig Torluf Gregersen, der var Færøemes provst fra
senest 1579 til sin død i 1625.N.AndersenogH. J. De-
bes antog at han var færing, men Rischel og Skárup
(1972) har formodet at han var identisk med en nord-
mand af samme navn der havde været præst i Bergen.
Denne formodning er imidlertid blevet overset og
genfremsættes derfor her, med udførligere begrundelse.
Abstract
Lucas Dcbcs (1673), N. Andersen (1895) and Hans Jacob
Debes (2000) provide each their own list of students in
the grammar school in Torshavn. A man, Torluf
Gregersen, rural dean of the Faroe Islands from at least
1579 until his death in 1625, is mentioned in the last two
of the three lists. N. Andersen and H. J. Debes have
assumed that he was Faroese but Rischel and Sk&rup
(1972) have suggested that he is identical to aNorwegian
by the same name, who had bcen a pastor in Bergen. This
suggcstion has been overlooked and is therefore rcstated
here with further evidence to support it.
Næmingar fyri umleið 1650
Latínskúlin í Havn varð stovnaður stutt aft-
an á siðaskiftið. Vilja vit vita hvørjir vóru
næmingar har ta fyrstu tíðina, finna vit listar
í trimum bókum. Men listamir eru ikki eins.
Lucas Debes (1673) hevur ein lista á s.
313, men lat okkurn fyrst hyggja at tí hann
skrivar á s. 317:
[ 1 ] I 1660 vórðu 3 næmingar í latínskúlan-
um upptiknir beinleiðis á universitet-
inum í Keypmannahavn [teir vóm: Ioh-
annes Iohannis Færøensis ella Hans
Hansen, seinni prestur í Helsingør, Petr-
us Blasii Færøensis ella Peder Blasius-
sen, sum eg ikki veit um varð prestur, í
hvussu varð hann ikki sóknarprestur í
Føroyum ella i Danmark, og Thornas
Iacobi Tarnovius ella Thomas Jacobsen
Tarnovius, seinni prestur í Pedersker á
Bornholm].
[2] Seinni vóru fleiri, sum høvdu verið
næmingar á skúlanum, farnir niður til
latínskúlan í Keypmannahavn at halda
fram [LD man meina: áðrenn teir eisini
vórðu upptiknir á universitetinum; hann
man hugsa um Peder Clemensen, Ras-
mus Olesen og Gregers Pedersen, ið
allir vóru prestasynir úr Føroyum og
seinni prestar í Føroyum].
Fróðskaparrit 55. bók 2007: 5-11