Fróðskaparrit - 01.01.2007, Qupperneq 12

10
NÆMINGAR í LATÍNSKÚLANUM í HAVN OG TORULF GREGERSEN
Grundin var at hann heldur vildi hava
Marite, einkju eftir Christoffer Mitius (ella
Mitens) prest, ið var deyður 15.9.1566. Hon
vildi eisini fegin giftast við honum, men
foreldur hennara vildu at hon skuldi giftast
einum donskum manni. Hon doyði 3.10.
1571 uttan at vera gift uppaftur.
Ragnhild Laurenssdotter var trúlovað
við Christern Dagfindsson, men “Her Tor-
leff Gregorisson haffuer vent hennis sin fra
Christem di han vil gerne haffue pigen. ...
Oc nw locker han og stiel pigens hierte fra
Christem. Den sag bleff skott til forligelse.”
Hatta stendur undir november 1571. Sentjan
varð gjørd 6.11.1571, men stendur ikki av-
skrivað í dagbókini fyrr ennundir20.5.1572.
Har kann ikki alt lesast, men tó, at trúlovilsið
millum Ragnhild og Christern skuldi gerast
til einkis, og “der som fome [áðumevndi]
Christem ancker paa nogen at han skulde haue
... uent pigens sind oc hierte fra sig, da maa
han tale... til efter landslaagen”. Hetta sipaði
óivað tilTG- sum sjálvur var ein av teimum
ið undirskrivaðu semjuna. Um Christern
ákærdi TG eftir landslógini, vita vit ikki.
Tað seinasta dagbókin sigur um TG er
undir 11.12.1571: “HerTorleff var paamint
om hans predigen, huilke han nogle sinne
giorde om alterens Sacramente menendis at
de vduertis elementer vore ickon tegen til
Christi iegom oc blod som ey er tilstede,
louede han ville staa aff sodan predigen
mening oc lerdom, var han oc siden nogle
sinne aduarit oc han loffuede forbedring.”
Tað TG hevði sagt, var ímóti læruni hjá
Luther og fylgdi læruni hjá Calvin og John
Knox, sum hann kann hava tikið til sín í
Skotlandi.
“Efterat han den llte december 1571
havde faaet tilrettevisning af biskopen for
sine afvigende synsmaader, mister man
ethvert spor afham” (Bang 1897, s. 174).
Hetta er einasta grundin til ta giting sum
Halkild Nilsen (1970, s. 42) endurgevur:
“Han skal være død 1572”. Men tøgnin í
keldunum kann hava eina aðra orsøk.
Torleff Gregoriusson, prestur í Bjorgvin
frá 1568 til 1572 ella seinni, sami maður
sum Torluf Gregersen, prestur og
próstur í Føroyum frá fyri 1579 til
1625?
TG í Bjørgvin kann vera fluttur til Føroya í
1572 ella stutt aftaná og vorðin prestur har,
frá 1579 próstur. Um hatta er rætt, var TG
80-85 ára gamal tá ið hann doyði í 1625.
Sum sagt, hevði TG í Bjørgvin ynskt at
giftast við einkjuni Marite, og hon at giftast
við honum. Var tað hent, var hann vorðin
stjúkfaðir stjúkson hennara, sunt ntaður
hennara hevði átt í fyrru giftu. Men hjúna-
lagið varð av ongum, og hon doyði. So
hevði stjúksonurin mist ikki bara móður og
faðir men eisini stjúkmóður, og hann hevði
heldur ongan stjúkfaðir. Drongurin var
Gabriel Mitens, sum varð bartskeri og løg-
tingsskrivari ella sorinskrivari í Føroyum.
Tað vit vita um hann, stendur at lesa í
Resen-útgávuni (1972, s. XXXIVff). Eg
ímyndi mær at TG fekk hann sum fostur-
son, og at hann tók hann við sær til Føroya,
og at hann kallaði annan son sín upp eftir
honum: Gabriel Torlufsen.
Hatta skutu Jørgen Rischel sáli og eg
upp í 1972. Eg haldi framvegis at hatta er
meira sannsýnligt enn at teir báðir prestarnir
við sama navni ikki vóru sarni maður. Teir
høvdu ikki bara sama navn og sama starv,