Fróðskaparrit - 01.01.2007, Blaðsíða 69

67
Nakrar hugleiðingar um hvussu
sagnorðini blíva og verða koma fyri í
nútíðar, munnligum føroyskum
The distribution of the two auxiliary verbs blíva and verða in modern
spoken Faroese
Majbritt Pauladóttir
Bergshav Management AS, Postboks 8, 4891 Grimstad, Noreg
Email: MPauladottir@hotmail.com; qa@bergshav.com
Úrtak
Sagnorðini hlíva og verða, ið eitt sindur skal verða sagt
um her, hava higartil oftast verið mett sum samheiti í
føroyskum, og orðið verða verður mett sum uppruna-
ligari, við tað at tað er arvorð úr norrønnum, og orðið
bliva verður mett sum óneyðugt tøkuorð úr lágtýskum
um danskt. Við føroysku siðvenjuni i sambandi við
málreinsan (purismu) hcvur blíva tí ikki verið nógv nýtt
í skrivligum føroyskum.
Greinin er skrivað við vón um at kunna seta fram
nakrar hugsanir unt tcy bæði sagnorðini, bæði úr einum
nútíðar og einum søguligum málfrøðiligum sjónar-
horni, og røtt verður um, hvussu tey koma fyri í nútíð í
munnligum føroyskum. Nýggjar samrøður við føroysk
heimildarfólk, tiknar upp í sambandi við Masterritgerð
eftir høvundan, eru grundarlagið undir tí, ið vcrður um-
røtt.
Niðurstøðan er, at hóast mótstøðan móti blíva hev-
ur verið hørð, so er hetta sagnorð kortini komið inn í
talað mál. Serliga áhugavert er, at í innsavnaða tilfar-
inum er nógv, ið bendir á, at við tíðini er ein merking-
arligur (semantiskur) munur íkomin, við tað at týdning-
urin hjá orðinum bliva bregður nakað frá týdninginum
hjá orðinum verða. Hetta verður kannað, og roynt verð-
ur við nýggjum dømum at siga nakað urn munin teirra
millum.
Abstract
This article discusses the distribution of the two auxi-
liary verbs bliva and verða in Faroese. The verbs have
so far been regarded as synonyms, of which verða, ma-
king a part of the old Norse lexical inventory, has been
considered ‘good language’, whereas blíva has been
considcred an unnecessary loanword from Plattdeutsch.
Consequently, bliva has not been ntuch used in thc writ-
ten language due to the purist traditions in Faroese.
The article has been written with a view to high-
lighting the distribution of the two auxiliaries in the
present tense in the verbal language. This has been
done from a diachronic as well as a synchronic view-
point. The discussion is based on interviews with na-
tive speaking infoiTnants that were conducted in con-
ncction with thc author’s Master’s thesis.
Although the defense has been considerable against
blíva, the conclusion seems inevitable that the auxiliary
has entered the verbal language. However, the distri-
bution of the two verbs in the spoken language seems
to reflect a semantic difference, and this distinction is
the main focus of this article. In order to bc ablc to
discuss the dissimilarities, therefore, the semantic
characteristics have been studied grammatically as well
as tested in new phrases by reverting to a group of
informants that constitutes 10% of the original lot.
Fróðskaparrit 55. bók 2007: 67-93