Samtíðin - 01.11.1934, Blaðsíða 14

S AMTÍÐIN
ANNIE BESANT
Greinai’kom það, er hér fer á
eftir, var skrifað vegna tilmæia
ritstjóra „Ganglera" og átti að
koma í síðasta hefti ritsins, ásamt
oðrum greinum um dr. Annie
Besant. En þegar „Gangleri“ kom
út, sé eg að skelt hafði verið fram.
an af greininni sem svaraði þriðj
ungi hennar. I viðtali við ritstj.
„Ganglera“ kom í ljós, að þessi
þriðjungur hafði þótt óhæfur til
birtingar. Taldi ritstjórinn liann
kuldalegan, ósmekklegan og ekki
bera vott um hinn rétta guðspeki
lega anda!
Nú undi ég því ekki að „Gang-
leri“ skemdi þannig fyrir mér
greinarkornið, og fyrir því bið ég
ritstjóra „Samtíðarinnar“ að taka
það í heilu lagi.
Sá hluti greinarinnar, sem ekki
þótti tækur í „Ganglera", er sett-
ur í hornklofa.
[Andlátsfregn Annie Besant var
ekki hrygðarefni; því að stórfeld-
um starfsmanni eru engin örlög
þyngri en þau, að lifa sjálfan sig.
Og þótt Annie Besant gæti flest
þolað og væri fæst ofurefli, mundi
kör og algert aðgerðaleysi hat'a
orðið henni lítt bærileg kvöl.
Mér er altaf fyrir minni grein,
sem hún ritaði á stríðsárunum.
Það var þegar stjómarvöld Brei.a
þóttust þurfa að meina henni máls
sökum djarfmæla hennar um skiln.
12
É F T I R
JAKOB KRISTINSSON
ingsskort og mistök þeirra á mál-
um Indlands. Henni var tilkynt,
að hún yrði hindruð frá öllu starfi
og sett í gæsluvarðhald um hríð.
Þá ritaði hún þessa grein. Og það
var í eina skiptið sem ég veit tii
þess að hún léti í ljós kvíða fyrir
því, sem hún sjálf ætti í vændum.
Sannleikurinn var sá, að hún ótt-
aðist ekkert í veröldinni — nema
eitt. Og það var — iðjuleysi. Hún
gat þolað alt, nema það, að vera
svift starfi — því að iðjuleysi er
mér helvíti , ritaði hún.
Til allrar hamingju lögðu örlög-
in aldrei á hana slíkt víti til lengd-
ar. Henni var slept úr varðhaldinu
nálega undir eins aftur. Og ellin
gat aldrei komið henni á l<né og
rænt hana starfsþrótti — nema
þá nokkra síðustu mánuðina, sevn
hún lifði. En eflaust hefði henni
verið mest að skapi að deyja
standandi, að loknum bardaga,
— eins og Þormóður Kolbrúnar-
skáld forðum].
Starf var hennar paradís, bar-
átta yndi, áreynsla nautn og fóm
daglegt brauð. Og aldrei hefir göf-
ugur og tíginn andi gengið að
vinnu af meiri atorku og þoli.
Bernhard Shavv sagði í grem,
sem hann skrifaði um árið, að svo