Samtíðin - 01.10.1943, Blaðsíða 9
SAMTtÐIN
5
liafa allt á hornum sér fyrstu dagaua
eflir að skattaskráin birtist, og byrja
síðan á nýjan leik að reyna að græða
sem mest — til þess að tapa því aftur
i skatta. Skattgreiðendur eiga að
stofna með sér öflug samtök, enda
munu slik samtök eiga sér stað í
flestum menningarlöndum nema
hér. Yerkefni þeirra ættu að vera í
því fólgin, að skapa meiri festu og
heilbrigði í þessum málum. Slíkur
félagsskapur ætti að beita sér fyrir
því, að einstaklingum sé ekki íþyngt
um of með hóflausum skattgreiðsl-
um, sem stuðla að auknu kæruleysi,
hvort heldur er í öflun fjár eða með-
ferð þess. Enn fremur, að fram-
kvæmdamanninum sé ekki settur
fjötur um fót, heldur sé hann livatl-
ur til aukinna framkvæmda, þjóðfé-
laginu til heilla, og honum veilt svig-
rúm til að gera fyrirtæki sitt að ör-
uggum skattgreiðanda til frambúðar.
Stefna skattalöggjafarinnar ætti að
vera sú, að verðlauna sparnað, en
refsa mönnum fyrir óhóflega eyðslu
með þeim mun hærri sköttum. Ég
álít, að hluti af eignaaukningu ein-
staklinga og atvinnufyrirtækja ætti
að vera skattfrjáls, en hömlur mætti
leggja á, að þeim hluta vrði ekki var-
ið til annars en að tryggja betri af-
komu á erfiðum tímum. Þá tel ég,
að núverandi aðgreining skattanna sé
mjög óheppileg. Nýjar skattaálögur
eru lögfestar, án þess að gætt sé sam-
ræmis við eldri skatta. Til dæmis var
svo nefndur verðlækkunarskattur
lögfestur, án þess að menn fengju
almennt áttað sig nægilega á, hve
miklu hann næmi.
Ég tel, að alla skatta ætti að sam-
eina í eitt, og hefði sérstök stofnun
á hendi álagningu og dreifingu skatt-
anna til ríkis, bæja og annarra slofn-
ana, sem skatls eiga að njóta. Skatl-
arnir séu síðan innheimtir af sér-
stakri stofnun. Engar stefnubreyt-
ingar ætti síðan að gera á skattalög-
unum, nema brýna auðsyn bæri til,
og kæmu slíkar breytingar þá fyrst
til framkvæmda á næsta tekjuári,
eftir að lögin öðluðust gildi. Hins
vegar gæli skattstiginn hækkað og
lækkað eftir þörfum, samkvæmt
eins konar vísitölu.
Núverandi fyrirkomulag á útgáfu
skattskrár tel ég, að ætti að liverfa,
enda virðist það aðallega vera til
þess, að seðja forvitni fólks. 1 þess
slað ætti skattstofnunin að senda
hverjum skattgreiðanda útreikning
á skatti hans, þar sem framtal skalt-
greiðanda væri lagt til grundvallar,
en bætt væri síðan við þeim breyt-
ingum, sem stofnunin kyrini að gera
á framtalinu. Tilgreint sé á þessum
reikningi, hvenær kærufrestur sé út-
runninn. Þetta fer þá aðeins milli
skattstofnunarinnar og skattgreið-
andans, enda öðrum óviðkomandi.
Mætti þá sneiða hjá ýnisum ann-
mörkum, sem eru á núverandi fyrir-
komulagi skattaálagningar. Skulu
hér nefnd dæmi þeirra: Menningar-
félag var stofnað í Reykjavík í hlrita-
félagsformi. Félagið átti engar eign-
ir og hafði engar tekjur. Stjórn þess
kom eigi til hugar, að slíkur félags-
skapur væri skattskyldur. Yarð hún
því meira en lítið forviða, er skatt-
greiðslu var krafizt og þá auðvitað
löngu eftir að kærufrestur var út-
runninn. Stjórninni liafði láðzt að