Samtíðin - 01.10.1939, Síða 17

SAMTIÐIN
13
Heimsókn að Gunnarshólma
FYRIR NOKKRUM ÁRUM keypti
skagfirskur bóndasonur, Gunn-
ar Sigurðsson, sem þá liafði um
nokkurt skeið rekið verslun í
Reykjavík, allmikla landspildu með-
fram Hólmsá að sunnan. Land þetta
er nál. 15 km. frá Reykjavík og
telst til Seltjarnarneshrepps. Það
takmarkast af Hólmsá að norðan,
en á aðra vegu við það rennur læk-
ur, svo að í raun réttri er þetta
e. k. eyja. Kendi hinn nýi eigandi
landið við sig og kallaði það Gunn-
arsliólma.
Þegar Gunnar Sigurðsson keypti
])etta land, var það rotið og grýtt
hraunlendi með nokkrum valllend-
isflákum meðfram Hólmsá. Nú
l)Iasa þarna við ferðamönnum, sem
um veginn fara, reisulegar hygging-
ar: íbúðarhús, fjós, hlöður, svína-
hús, hesthús, hænsnahús, loðdýra-
húr í tvennu lagi, gejmisluhús og
rafstöð. En öll þessi mannvirki eru
umvafin víðáttumiklu, eggsléttu
graslendi og stórum matjurtagörð-
um.
Þeir eru margir, sem árlega sjá
mannvirkin í Gunnarsliólma í leift-
ursýn úr bílum, því að þjóðvegur-
inn austur yfir Fjall liggur um
liólmann. Höfum vér engan þann
mann fyrir hitt, er minst hafi á
þetta landnám Gunnars Sigurðsson-
ar, án þess að hjá honum hafi kent
aðdáunar á bjartsýni og dugnaði
landnemans, því að mörgum mun
hafa þótt næsta óárennilegt að
brjóta þarna land til ræktunar.
Samtíðin er þeirrar skoðunar, að
sú trú á land vort, er lýsir sér í
aukinni ræktun, sé eitthvert liið
gleðilegasta fyrirbrigði í nútið. Og
í hvert skipti, sem kaupstaðarhúi
gerist ræktunarmaður í sveit, legg-
ur hann sinn skerf lil þess, að draga
úr því gæfuleysi, er íslendingum
stafar af fólksflóttanum úr sveitum
landsins, flóttanum frá frelsi, við-
lendi og óþrjótandi viðfangsefnum,
til þröngbýlis og því miður oft at-
vinnuleysis og örbirgðar. Yér litum
svo á, að skylt sé að halda á lofti
hverri þeirri athöfn, er miðar að
því, að gera land vort byggilegra
en áður og auka afrakstur þess. Því
heimsóttum vér á dögunum hjón-
in i Gunnarshólma, frú Margrétu
Gunnarsdóttur og Gunnar Sigurðs-
son, og háðum Gunnar i því sam-
bandi að skýra Samtíðinni nokkuð
frá tildrögum þessa landnáms og
framkvæmdum sínum í Gunnars-
hólma. Honum fórust þannig orð:
-—■ Mig langaði til að reisa mér
sumarbústað og rækta blett mér til
gamans. Þetta hrjóstruga land varð
fyrir valinu. Ég festi kaup á því
árið 1927 og reisti íbúðarhúsið hér
árið eftir. Þá var miklu ódýrara að
byggja en nú. Sementstunnan kost-
aði þá aðeins 9 krónur (nú kr.
14.50) og fetið í battingnum yar
ekki nema 11 aurar (nú 23 aurar).
Saumur og annað byggingarefni var
þá að sama skapi ódýrara en það
er nú. Ég sótti sandinn i steypuna
upp á Sandskeið og greiddi 4 krón-