Fréttablaðið - 14.05.2010, Blaðsíða 16

16 14. maí 2010 FÖSTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
MENNING: Páll Baldvin Baldvinsson fulltrúi ritstjóra pbb@frettabladid.is HELGAREFNI: Anna Margrét Björnsson amb@frettabladid.is og Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
E
inhvern veginn er kosningabaráttan fyrir sveitarstjórn-
arkosningarnar, sem fram fara í lok mánaðarins, varla
komin í gang. Önnur mál hafa skyggt á hana í almennri
umræðu; rannsóknarskýrsla, handtökur og stefnur á
hendur útrásarvíkingum, náttúruhamfarir. Engu að
síður eru kosningarnar mikilvægt mál. Það er brýnt að kjós-
endur setji sig inn í málin í sínu sveitarfélagi og taki upplýsta
ákvörðun um hvernig þeir hyggjast verja atkvæði sínu. Ef við
teljum lýðræðið á annað borð mikilvægt hljótum við að vilja nota
kosningaréttinn.
Ritstjórn Fréttablaðsins hefur viljað gera sitt til að stuðla að
upplýstri umræðu og birtir nú síðustu vikurnar fyrir kosning-
ar skoðanakannanir í stærstu
sveitarfélögunum í hverjum
landshluta og fréttaskýringar
um stöðuna í stærstu bæjun-
um.
Af þeim greinum, sem þegar
hafa birzt, er nokkuð ljóst að
fjármálin eru efst á baugi víð-
ast hvar. Mörg sveitarfélög eru
illa stödd eftir bankahrunið. Þau
höguðu sér mörg hver eins og fyrirtæki sem nú eru í vanda, tóku
há lán fyrir framkvæmdum og uppfyllingu annarra kosninga-
loforða en eru nú í þeirri stöðu að lánin hafa snarhækkað vegna
hruns gjaldmiðilsins og tekjurnar til að standa undir afborgunum
dregizt saman, meðal annars vegna þess að flestir útsvarsgreið-
endur hafa misst spón úr aski sínum. Fjöldi sveitarfélaga er því
hrikalega skuldsettur.
Við þessar aðstæður er úrlausnarefni stjórnmálamannanna
hvernig á að koma lögbundnum verkefnum sveitarfélaganna,
einkum velferðar-, félags- og menntamálum, fyrir innan þrengri
fjárhagsramma. Svigrúmið til að lofa nýjum framkvæmdum eða
útgjöldum er ekkert. Kjósendur ættu raunar að vara sig alveg
sérstaklega á stjórnmálamönnum, sem gefa slík loforð; reynslan
af þeim undanfarin ár er slæm. Og þeir ættu alls ekki að kjósa
þá, sem reyna að yfirbjóða aðra flokka með kostnaðarsömum
hugmyndum um framkvæmdir eða þjónustu.
Í þetta sinn ættu kjósendur fremur að kjósa stjórnmálamenn,
sem hafa sannfærandi og rökstuddar hugmyndir um hvernig
skera megi niður í kostnaði sveitarfélaganna án þess að það komi
niður á grundvallarþáttum í velferðarþjónustunni. Þeir ættu að
kjósa stjórnmálamenn, sem eru líklegir til að hafa nógu sterk
bein til að taka erfiðar ákvarðanir. Helzt ættu þeir að kjósa fólk,
sem þorir að ná jafnvægi í rekstrinum án þess að hækka skattana
– þótt skattahækkanir séu óvinsælar líta stjórnmálamenn oftast
á þær sem auðveldari leið en að skera niður.
Síðast en ekki sízt ættu kjósendur í sveitarfélögum landsins
að kjósa stjórnmálamenn, sem eru í sveitarstjórnarmálum af
alvöru. Staðan er of alvarleg og lýðræðið of mikilvægt til að kjósa
spaugframboð. Vantraust á stjórnmálamönnum er útbreitt þessa
dagana, en einmitt þá getur verið ástæða til að kjósa þá sem lofa
minnstu en eru líklegastir til að standa við orð sín.
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
pakkinn
Fyrsti
á aðeins
845 krónur!
Skráðu þig á:
klubbhusid.is
eða í síma 528-2000
ARGH 0510
Nýr pakki
kominn út!
Stjórnvöld leita ýmissa leiða til þess að endar nái saman í ríkisfjármálum.
Skattar eru hækkaðir upp úr öllu valdi.
Ríkisstjórn Samfylkingar og Vg sveifl-
ar blóðugum niðurskurðarhníf enn og
aftur og búist er við að hann beri niður
víðast í kerfinu. Helst er að vænta þess
að pólitískt ráðnir aðstoðarmenn sem
hlaðið hefur verið inn í ráðuneytin séu í
öruggu skjóli. Alþingi hefur leitað væg-
ast sagt óhefðbundinna leiða til þess að
auka gjaldeyrstekjur, s.s. að semja við
grunaða fjárglæfra menn sem hafa komið
óorði á þjóðina um sérstakan skattaaf-
slátt til atvinnurekstrar. Ég leyfi mér að
efast um að það séu til fordæmi fyrir því
að nokkurt þjóðþing hafi farið þessa leið
í að hygla grunuðum stórglæpamönnum.
Ólíklegustu leiðir hafa verið kannað-
ar eins og að framan greinir til þess að
ná jafnvægi í opinberan rekstur en samt
sem áður hefur algerlega verið hlaup-
ið yfir þá spurningu hvort vert sé að ná
meiri fiskafla úr hafinu sem gæti gefið
þjóðinni tug ef ekki hundrað milljarða
tekjur árlega. Óumdeilt er að upphafleg
markmið núverandi fiskveiðiráðgjafar
sem hefur gengið út á að geyma fiskinn í
sjónum hefur alls ekki gengið upp.
Vísindalegar forsendur ráðgjafarinnar
eru vægast sagt umdeildar, bæði meðal
líffræðinga og sjómanna, en samt hefur
ríkisstjórnin ekki varið einni krónu í að
fara yfir vel rökstudda og málefnalega
gagnrýni. Það er ljóst að ef efasemda-
menn um ráðgjöf sem ekki hefur gengið
upp hafa rétt fyrir sér myndi það skila
þjóðinni milljarða gjaldeyristekjum. Oft
var þörf en nú er nauðsyn.
Fyrir þá sem trúa í blindni á að veið-
ar mannsins stjórni í einu og öllu líf-
keðjunni í hafinu er gott að hafa á bak
við eyrað að sjófuglar, hvalir og selir
taka tugfalt meiri næringu úr hafinu en
maðurinn. Fiskarnir sjálfir eru miklu
stærri lífmassi en framangreind dýr sem
þurfa að næra sig. Oft er á matseðlinum
hjá þeim smærri fiskur sem leiðir til að
vöxtur og viðgangur þeirra sjálfra hlýt-
ur að hafa úrslitaáhrif á stofnstærðar-
sveiflur.
Út frá framangreindum staðreyndum
er út í hött að ætla að kenna veiðum um
allar breytingar á stofnstærð fiska, sér-
staklega í ljósi þess að hver og einn fisk-
ur getur átt mergð afkvæma.
Og hundrað milljarða spurningin er:
Er ekki tímabært að leita svara við öllum
spurningum sem geta rétt hag þjóðarinn-
ar, jafnvel þótt það kosti skotsilfur?
Hundrað milljarða spurningin
Stóru málin
Alþingismenn slá ekki slöku við
frekar en fyrri daginn og fjöldi mála
bíður afgreiðslu þingsins. Er þar um
að ræða allt frá lögum um breytingu
á kosningalöggjöf niður í smærri fyr-
irspurnir. Eina slíka hefur framsókn-
armaðurinn Gunnar Bragi Sveinsson
lagt fram til menntamálaráð-
herra. Hann vill vita hvernig regl-
um um sölu á efni Ríkisútvarps-
ins er háttað, hvort gjaldskrá
sé í gildi þar, hvort starfsmenn
njóti sömu kjara í þeim efnum og
aðrir, hvort til séu samningar um
afnotin og hvernig Ríkisútvarp-
ið bregst við notkun efnis án
heimildar.
Að spyrja rétta aðilann
Þetta er eflaust allt góðra gjalda vert
og vissulega er menntamálaráðherra
æðsti yfirmaður Ríkisútvarpsins. En
hefði Gunnar Bragi ekki bara átt að
hringja upp í útvarp eins og annað
fólk? Hafa ráðherrar ekki eitthvað
betra að gera þessa dagana en
útskýra reglur um leigu á ára-
mótaskaupinu?
Hættu við húsnæði
CCP
Samfylkingin
stóð fyrir
fögnuði
í gær í
Sjó-
minjasafninu í Reykjavík. Upphaflega
átti teitin að vera í húsnæði CCP.
Ósagt skal látið hvort umræða þess
efnis að það væri óeðlilegt, sem
meðal annars mátti sjá á Svipunni,
sökum eignarhalds fyrirtækisins, en
breytingin er allrar athygli verð. Á
það var bent að stærstu hluthafarnir
væru Novator og General Catalyst.
Fyrir þinginu liggur frumvarp um að
ganga frá samningi við þau fyrirtæki,
auk Verne Holding, um gagnaver á
Suðurnesjunum. Stjórnarmaður
þess fyrirtækis er Vilhjálmur
Þorsteinsson, stjórnarfor-
maður CCP. En Samfó fór í
sjóminjarnar.
kolbeinn@frettabladid.is
Fiskveiðar
Sigurjón
Þórðarson
formaður
Frjálslynda
flokksins
Sveitarstjórnarkosningarnar snúast ekki sízt um
að hætta að eyða um efni fram:
Ekki tími yfirboða