Fréttablaðið - 14.05.2010, Blaðsíða 43

FÖSTUDAGUR 14. maí 2010 5
„Það sem menn ættu að gera strax
og hellulögn er ný er að sanda yfir
hana aftur með reglulegu milli-
bili. Hellur eru jafnan lagðar ofan
á sand og sandur settur í fúgur á
milli þeirra, en þetta þarf að gera
aftur nokkuð reglulega því sandur-
inn rignir niður og hverfur smám
saman úr fúgunum. Í staðinn fýkur
mold í fúgurnar sem gera aðstæð-
ur ákjósanlegar fyrir illgresi að
vaxa og skemma út frá sér, meðan
söndunin fyrirbyggir að hellur
skekkist vegna þess að illgresi
náði að skjóta rótum,“ segir Þor-
kell Gunnarsson, formaður Félags
skrúðgarðyrkjumeistara, spurður
um góð ráð til viðhalds á hellulögn-
um fyrir garðeigendur sem vilja
sjálfir taka til hendinni heima.
Þorkell segir best að sanda aftur
yfir hellulögn nokkrum mánuð-
um eftir fyrstu lögn og svo árlega
næstu þrjú árin en annað hvert ár
þar á eftir, því slíkt margborgi sig
og auki endinguna verulega.
„Annað mikilvægt atriði er að
taka strax í taumana sjáist poll-
ar myndast á hellum. Þá þarf að
lyfta upp hellum sem hafa sigið
og leggja aftur með sandi undir
því annars verður alltaf veikur
punktur í lögninni þar sem vatn
situr eftir og er sérstaklega vara-
samt á álagsstöðum eins og í inn-
keyrslum,“ segir Þorkell og bætir
við þriðju algengustu ástæðunni
fyrir því að hellur fari af stað.
„Algengt er að fólk sem leggur
hellur sínar sjálft sinni því ekki
að steypa meðfram jöðrum hellu-
lagnarinnar, þar sem hún liggur að
grasi og beðum. Til að auka end-
inguna er ráð að grafa
litla rauf meðfram hellu-
lögninni, hella
ofan í svolítið af steypu og einu
steypustyrktarjárni svo kanturinn
haldist á sínum stað. Þessar þrjár
aðferðir auka endingu hellulagn-
ar um áratugi,“ segir Þorkell sem
þykir synd að sjá vel gerðar hellu-
lagnir verða ónýtar eftir fáein ár
vegna þess að sand vantar í fúg-
urnar.
„Þetta er auðvelt að gera sjálfur
og hægt að fá 25 kílóa sandpoka
á byggingamörkuðum sem maður
sópar yfir stéttina með kústi. Þá er
mjög gott að rennbleyta sandinn ef
rakt er úti þannig að hann leki ofan
í fúgurnar en hafa hann skrauf-
þurran ef þurrt er úti, því rakur
sandur fer ekki ofan í fúgur.“
Nánari fróðleik og lista yfir
skrúðgarðyrkjumeistara má finna
á www.meistari.is.
thordis@frettabladid.is
Þrennt margborgar sig
Falleg hellulögn er augnayndi við híbýli og garða, en þarfnast viðhalds eins og öll önnur mannanna verk.
Skrúðgarðyrkjumeistarinn Þorkell Gunnarsson segir þrennt valda mestum skemmdum á hellum.
Þorkell Gunnarsson skrúðgarðyrkjumeistari við störf í Grasagarðinum í Laugardal.
Hér grípur hann í grastopp sem er óvelkominn milli hellna, meðan mosinn fær að
dafna og setja fallegan svip og gamaldags karakter á stéttina.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Besta og umhverfisvænsta leiðin til að losna við ill-
gresi milli hellna er að svíða það burt með gasbrenni-
stútum sem setja má á litla gaskúta. Það drepur hins
vegar ekki rótina og ef vandamálið er slæmt þarf að
gera þetta oftar, eða þar til illgresið koðnar og lætur
undan.
Salt eyðir ýmsu illgresi, en margar tegundir eru salt-
þolnar.
Sjóðandi heitt vatn drepur allt illgresi en líka annað í
nágrenninu. Því er sú aðferð ekki góð ef annar gróður
er í næsta nágrenni.
Síðasta hálmstráið er eiturefni sem úðað er yfir lögn-
ina. Slík eiturefni hafa verið bönnuð í mörgum lönd-
um en getur verið réttlætanlegt að nota einu sinni ef
vandamálið er mikið. Þá er mikilvægt að nota úðara
með skermi til að hafa hemil á dreifingunni.
Vilji fólk losna við mosa, sem sumum þykir augnayndi
á hellum og skemmir ekkert, er auðvelt að skafa hann
af með flatri skóflu.
Að sögn Þorkels skrúðgarðyrkjumeistara telst mosi ekki til
illgresis í hellulögn. Illgresi, gras og aðrar jurtir með öflugt
rótarkerfi sem skekkja og lyfta hellum.
Mosi og illgresi