Fréttablaðið - 10.06.2010, Qupperneq 16

10. júní 2010 FIMMTUDAGUR
FRÉTTASKÝRING
Hvað skýrir áhuga
Kínverja á norðurslóðum?
Fjöldi vísindamanna telur að íshell-
an á norðurpólnum sé að hverfa
vegna hlýnunar sjávar. Hér heima
eru allmörg ár síðan Þór Jakobsson
veðurfræðingur tók að vekja athygli
á þeim tækifærum sem bráðnun
íssins hefði í för með sér fyrir sigl-
ingar. Þessa möguleika hefur Robert
Wade, prófessor við London School
of Economics, sagt skýra vinsam-
legt viðhorf Kína til Íslands, smá-
ríkis í norðri.
Robert Wade lýsir þessu við-
horfi í grein sem hann skrifaði í
Financial Times í janúar 2008 um
aukna þörf á reglusetningu fyrir
skipaumferð eftir því sem hlýnaði
á Norður-Íshafinu. Í lesendabréfi í
mars á þessu ári áréttar hann svo
skoðun sína og bendir á að Kína
hafi gríðarlega hagsmuni af því að
komast með vöruflutningaskip um
norðurheimskautið, því leiðin sé
miklu styttri en um Súesskurðinn
eða odda Suður-Afríku.
Wade segir fyrirætlanir uppi í
Kína um smíði sérstyrktra flutn-
ingaskipa til ferða um Norður-
Íshafið. „Farminn yrði svo að flytja
í smærri skip sem færu með hann á
endanlegan áfangastað. Hvar væri
hægt að koma upp slíkri umskip-
unarhöfn? Eitt augljóst svar er á
Íslandi,“ skrifar hann og bend-
ir á að þetta kunni að skýra vin-
semd, umfram það sem venjulegt
geti talist, frá Kínverjum í garð
Íslendinga. „Kínverska sendiráð-
ið er það langstærsta í Reykjavík,“
segir hann og vísar einnig til þeirr-
ar viðhafnar sem Kínverjar hafi
haft uppi þegar forseti Íslands fór
í opinbera heimsókn til Kína árið
2007. Þá hafi Kína sýnt framboði
Íslands til Öryggisráðs Samein-
uðu þjóðanna árið 2008 opinberan
stuðning og hjálpað til við að afla
stuðnings smærri ríkja í Kyrrahafi
og Karíbahafi við framboðið.
Fleiri hafa orðið til að fjalla um
áhuga Kínverja á Íslandi í þessu
samhengi, svo sem einn dálkahöf-
unda Newsweek, William Under-
hill, í mars síðastliðnum. Þá sagði
Þórður Hilmarsson, forstöðumað-
ur Fjárfestingarstofu Íslands, að
töluvert hafi verið um fyrirspurn-
ir frá Kína um fjárfestingarmögu-
leika á Íslandi, en helst í tengslum
við orkufrekan iðnað. Engin form-
leg fyrirspurn hafi borist um fjár-
festingar í hafnaraðstöðu. „Enda er
kannski of snemmt að vera að spá
í slíkt þar sem töluverður tími er í
að norðurskautsleiðin verði opin allt
árið,“ sagði Þórður á þeim tíma, en
kvaðst um leið vita af áhuga Kín-
verja á að smíða flota risavaxinna
flutningaskipa til að sigla á þeirri
leið í framtíðinni.
Ísland er þó ekki eini kostur-
inn hvað varðar staðsetningu fyrir
umskipunarstöð. Nú þegar er til
dæmis öll aðstaða fyrir hendi í
Rotterdam í Hollandi.
Ísland er hins vegar aðili að Norð-
urskautsráðinu, en það er samstarfs-
vettvangur þeirra landa sem liggja
á eða að norðurslóðum. Þá hafa all-
mörg lönd fengið áheyrnaraðild að
ráðinu og hefur Kína þegar sótt um
slíka aðild.
Hagsmunir ríkja ráðsins eru ólík-
ir, en líklegt er að tekist verði á um
reglur fyrir fraktflutninga yfir
norðurpólinn á vettvangi ráðsins.
olikr@frettabladid.is
Ísland þykir hentugt
fyrir umskipunarstöð
Robert Wade prófessor telur bráðnun heimskautaíssins eiga þátt í vinsamlegu
viðhorfi Kínverja til Íslendinga. Kínverjar áformi smíði sérstyrktra flutninga-
skipa til ferða um Norður-Íshafið. Þá eigum við aðild að Norðurskautsráðinu.
Á BESSASTÖÐUM He Guoqiang, flokksritari í stjórnmálanefnd miðstjórnar kínverska
kommúnistaflokksins, ræðir við Ólaf Ragnar Grímsson, forseta Íslands, á Bessa-
stöðum um hádegisbil í gær. Tæplega 80 manns komu frá Kína til Íslands í tilefni af
opinberri heimsókn flokksritarans. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is
Tryggðu þér miða á eina af
rómuðustu sýningum Vesturports
Takmarkaður sýningafjöldi
Miðasala er hafin!
SAMFÉLAGSMÁL Meðan þúsundir
heimila sjá skuldir sínar aukast
sýnist þeim að lítið sé að gert til að
hjálpa þeim, á sama tíma og stór-
fyrirtæki fá risaskuldir afskrif-
aðar. Þetta segir séra Karl Sigur-
björnsson, biskup Íslands.
„Jafnvel þótt sagt sé að ríkis-
stjórnin hafi góðar fyrirætlanir
í þessa vegu, þá er það ekki þetta
sem fólk heyrir. Fólki sýnist að
lítið sé verið að gera. Það er mikil-
vægt að við endurheimtum traust-
ið í samfélaginu og vonina,“ segir
hann.
Biskup lét þessi orð falla á mánu-
dag á málþingi um skuldir og bar-
áttuna gegn óréttmætum skuldum
í Neskirkju.
Hann minnti á að kirkjur Norður-
landa hefðu ætíð lagt áherslu á
hlutverk ríkisins við að verja þá
sem eru veikburða og varnarlaus-
ir. Nú hefði hann áhyggjur af fram-
tíð velferðarkerfisins, því sé haldið
fram að það sé of dýrt: „Það væri
ósiðlegt og ábyrgðarlaust að byggja
samfélagið einungis á grundvelli
efnahagslegs vaxtar eins og var
gert í góðærinu,“ sagði Karl.
Þá fór biskup yfir „tungumál
markaðarins“ og hugmyndafræð-
ina sem hefði stjórnað öllu í góð-
ærinu, hugmyndafræði sem hefði
verið eins og trúarkenning: „Öfga-
hyggja sem passaði inn í áráttu
nútímans um einstaklinginn og
réttindi hans til að fá þarfir sínar
uppfylltar og vandamál leyst, sama
hvað það kostar,“ sagði hann. - kóþ
Biskup Íslands segir að endurvekja þurfi traust og að almenning skorti von:
Fólkið heyrir ekki í stjórninni
VORAR SKULDIR Málþingið Vorar skuldir
– kirkjan og baráttan gegn óréttmætum
skuldum var haldið í Neskirkju á mánu-
dag. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
NÁTTÚRA Verið er að setja niður flot-
bryggju ásamt landgangi í fjörunni
við Staðarhöfn í Reykhólasveit. Við
framkvæmdirnar er notaður stór
krani og loftpressa með tilheyr-
andi hávaða og umferð manna.
Virðist þetta ekki hafa áhrif á
æðarkollu sem gerði sér hreiður á
miðju byggingasvæðinu og liggur
hin rólegasta á eggjum sínum.
Ólafur K. Nielsen líffræðingur
segir þessa hegðun alls ekki óvana-
lega hjá æðarfuglinum. Hann segir
kolluna skynja öryggi í návist
mannsins og hans umferð að því
leytinu til að hún heldur vörgum
frá.
Ólafur segir þetta vera alþekkt
með þessa tegund fugla og tekur
fram að á Grænlandi eigi kollurn-
ar það til að verpa í návist sleða-
hunda sem eru afar hættulegir fug-
lunum séu þeir ótjóðraðir. En þeir
ná ekki til hreiðursins og geltið í
þeim heldur frá vargi eins og tófu
og ránfugli. - sv
Fuglafræðingur segir æðarfuglinn skynja öryggi í návist mannsins:
Hreiðrar um sig á flotbryggju
LIGGUR Á EGGJUM Kollan hefur komið
sér vel fyrir í skjóli loftpressu og krana.
MYND/ÁSA STEFÁNSDÓTTIR