Fréttablaðið - 17.07.2010, Blaðsíða 12

12 17. júlí 2010 LAUGARDAGUR
Á hverju ári slasast yfir 20 börn, sex ára og yngri, sem eru far-
þegar í bílum. Með réttum örygg-
isbúnaði hefði verið hægt að koma
í veg fyrir mörg þessara slysa og
draga verulega úr áverkum í öðrum.
Umferðarstofa og Slysavarnafélagið
Landsbjörg könnuðu í maí sl. öryggi
leikskólabarna í bílum. Könnunin
var gerð við 75 leikskóla víða um
land og var öryggisbúnaður 2.660
barna skoðaður. Könnun sem þessi
hefur verið framkvæmd hér á landi
frá árinu 1996 og á svo víðtæk könn-
un sér ekki hliðstæðu í öðrum lönd-
um. Óhætt er að segja að á undan-
förnum árum hafi mikið áunnist í
öryggismálum barna í bíl. Á fyrstu
árum könnunarinnar var öryggis-
búnaður barna í bíl óásættanleg-
ur en ljóst er að hugarfarsbreyting
hefur orðið í þessum efnum þótt enn
vanti töluvert á að hægt sé að segja
að ástandið sé viðunandi.
Í ár kom í ljós að einungis 9,8%
barnabílstóla voru bakvísandi en
mun öruggara er fyrir barn yngra
en þriggja ára að nota bakvísandi
barnabílstól. Höfuð barns á þessum
aldri er hlutfallslega stórt og þungt
og hálsliðir þess ekki fullþroskaðir.
Við árekstur eru minni líkur á alvar-
legum áverkum á mænu og heila ef
barn er í bakvísandi barnabílstól.
Í könnuninni kom einnig í ljós að
10,8% barna voru í engum búnaði
eða einungis í öryggisbelti. Þetta
er nokkru betri útkoma en í fyrra
þegar 12,8% barna voru í engum
búnaði eða einungis í öryggisbelti.
Öruggara er að barn noti bílstól
eða bílpúða þar til það er orðið 10 til
12 ára (36 kg). Beinagrind barns er
ekki orðin nægilega þroskuð til að
þola það átak sem myndast af hefð-
bundnu öryggisbelti við árekstur. Ef
beltið situr ekki rétt getur það jafn-
framt veitt alvarlega áverka á kvið-
arholi. Loks ber að nefna að barn
sem er lægra en 150 sm á hæð má
ekki vera farþegi í framsæti bif-
reiðar sem búin er uppblásanlegum
öryggispúða fyrir framan sætið og
því alltaf öruggara fyrir það að sitja
í aftursæti. Í þessu sambandi skipt-
ir engu þótt barnið sé í barnabílstól
eða með annan viðeigandi öryggis-
búnað. Höggið sem öryggispúðinn
gefur þegar hann springur út getur
leitt barn til dauða þó hann veiti full-
orðnum öryggi. Í könnuninni sem
gerð var nú í ár voru 20 börn í fram-
sæti fyrir framan virkan öryggis-
púða, þar af voru 13 eingöngu með
bílbelti en 3 laus. Þetta er heldur
betri útkoma en í fyrra.
Öryggisbúnaður barna í ökutækj-
um skal uppfylla kröfur samkvæmt
reglum efnahagsnefndar Sameinuðu
þjóðanna fyrir Evrópu. En þegar nýr
barnabílstóll er keyptur er einnig
nauðsynlegt að athuga hvort hann
passi í bílinn og henti barninu. Gott
er að láta barnið máta búnaðinn og
hafa ber í huga að betra er að gera
það þegar barnið er óþreytt. Ending-
artími barnabílstóla er 6-8 ár en eig-
inleikar þeirra efna sem notuð eru í
stólana breytast með tímanum. Ekki
má nota stól sem orðið hefur fyrir
hnjaski eða skemmdum. Nánari upp-
lýsingar um öryggi barna í bílum má
finna á heimasíðu Umferðarstofu
www.us.is og í bæklingnum Öryggi
barna í bíl en í honum má finna upp-
lýsingar um flokkaskiptingu örygg-
isbúnaðar barna í bíl. Einnig má
senda fyrirspurn á fraedsla@us.is.
Hvar situr barnið þitt?
Umferðaröryggi
Þóra Magnea
Magnúsdóttir
fræðslufulltrúi hjá
Umferðarstofu
Það er til fólk sem er haldið þrá-hyggju vegna lúpínu og finnst
lúpínan vera að taka yfir landið
og talar um innrás framandi teg-
undar, þó að elstu heimildir um
notkun hennar á Íslandi séu frá
árinu 1885. Nú er mikil vá fyrir
dyrum segir þetta fólk og grípa
þarf til varna. Hagsmunaaðilar
hafa verið að hvísla þessu í eyra
umhverfisráðherra og svo auðvit-
að hvísla þeir líka sem er illa við
lúpínu eingöngu vegna þess að hún
er „útlensk“ planta. Stórtæk, rán-
dýr og mannaflsfrek útrýmingar-
herferð með illgresiseyði stendur
fyrir dyrum. Óvinurinn er lúpín-
an, vígvöllurinn er villt náttúra
Íslands og herkostnaðinn borga
skattborgararnir.
Roundup er illgresiseyðir sem
nota á í stórum stíl í villtri nátt-
úru Íslands og það með náttúru-
vernd að yfirskyni. Það er þá ekki
í fyrsta sinn sem Roundup er notað
undir slíku yfirskini því Monsanto
fyrirtækið sem framleiðir Round-
up hefur erlendis ítrekað verið
ásakað um að fjármagna áróð-
ur gegn framandi plöntum með
það að augnamiði að selja eitrið.
Ég hvet lesendur til að kynna sér
skýrslu Þrastar Eysteinssonar og
félaga þar sem þetta kemur skýrt
fram og einnig hörð gagnrýni á
fyrirætlanir stjórnvalda. Hún
er aðgengileg á netinu. Skýrslan
heitir: Athugasemdir til umhverf-
isráðherra um skýrsluna „Alaska-
lúpína og skógarkerfill á Íslandi:
Útbreiðsla, varnir og nýting.”
Þau gögn sem lögð eru fram til
grundvallar og réttlætingar hern-
aðinum eru meingölluð og það skín
í gegn hagsmunapot og illska út í
lúpínu því hún er „útlensk“ planta.
Umhverfisráðherra hefur kok-
gleypt áróðurinn og vitleysuna og
hefur ekki bein í nefinu til að við-
urkenna mistök sín. Við að dreifa
eitrinu stendur til að nota stór-
virkar vinnuvélar með úðadælu
þar sem land er véltækt og alaska-
lúpínan þétt, en fjórhjól þar sem
stærri vélar komast ekki að svo
vitnað sé í skýrslu til umhverfis-
ráðherra frá Náttúrufræðistofnun
Íslands og Landgræðslu ríkisins.
Þessi skýrsla er full af vitleysu og
hindurvitnum og eru mér lærðari
aðilar betur fallnir til að hrekja
það sem þar stendur og bendi ég
aftur á skýrslu Þrastar Eysteins-
sonar og félaga.
Lúpínan hefur verið hér í meira
en 100 ár og er engin ógn við líf-
ríkið heldur gríðarlega öflug land-
græðsluplanta sem byggir upp
jarðveginn, veitir öðrum gróðri
skjól og klæðir örfoka land. Það
er furðulegt að umhverfisráð-
herra skuli falla í gildruna og láta
blekkja sig upp úr skónum. Sóun
almannafjár og stórfelld eiturefna-
herferð í villtri náttúru landsins er
fram undan og er í boði Monsanto
og Vinstri grænna, flokksins sem
kennir sig við náttúruvernd. Ég
hvet alla sem annt er um náttúru
Íslands til að taka höndum saman
og berjast gegn þessum hörmu-
legu áformum.
Lúpínuþráhyggjan
Kæri Ögmundur.Ég sé í grein eftir þig í
Fréttablaðinu 15. þessa mánaðar að
þú telur aðild Íslands að Evrópska
efnahagssvæðinu stríða gegn stjórn-
arskrá lýðveldisins. Þess vegna hlýt
ég að spyrja: Hvernig getur þú setið
á Alþingi Íslendinga án þess að berj-
ast fyrir því sleitulaust að þeirri
aðild verði slitið? Oft hef ég hrif-
izt af mælsku þinni og málafylgju í
ræðustóli þingsins, en aldrei heyrt
þig krefjast þess að EES-samningn-
um verði sagt upp. Mér virðist að í
þessu efni hefði pólitísk samkvæmni
af þinni hálfu mátt vera rishærri.
Það er frægt að hershöfðinginn
Cató hinn eldri lauk öllum ræðum
sínum í öldungaráði Rómar að fornu
á orðunum: „Þar að auki legg ég til
að Karþagó verði lögð í rúst.“ Eðli
málsins samkvæmt færi vel á því
ef þú, sem hefur unnið drengskap-
arheit að stjórnarskrá landsins eins
og aðrir alþingismenn, lykir öllum
ræðum þínum í þingsalnum til að
mynda þannig: „Þar að auki krefst
ég þess að aðild Íslands að Evrópska
efnahagssvæðinu verði slitið“. Von-
andi fær maður að heyra eitthvað
þvíumlíkt af munni þínum eftir
að þingið kemur aftur saman nú á
haustdögum.
Með kveðju,
Hannes Pétursson.
Til Ögmundar Jónassonar
Evrópumál
Hannes
Pétursson
rithöfundur
Umhverfismál
Einar Gunnar
Birgisson
áhugamaður um
umhverfisvernd
Lúpínan hefur verið hér í meira en
100 ár og er engin ógn við lífríkið
heldur gríðarlega öflug landgræðslu-
planta sem byggir upp jarðveginn,
veitir öðrum gróðri skjól og klæðir örfoka land.
HVER ERT ÞÚ?
Splunkunýtt smásagnasafn eftir Njörð P. Njarðvík
Listilega samdar og áhugaverðar sögur
ÍSLENSKAR
FAGURBÓKMENNTIR Í KILJUM
MILLI TRJÁNNA
Frábærar smásögur Gyrðis Elíassonar
Tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna
ENN ER MORGUNN
Mögnuð skáldsaga Böðvars Guðmundssonar
Tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna
uppheimar.is
NÝ BÓK
KOMIN
Í KILJU
KOMIN
Í KILJU
LE
ST
U
GÓ
ÐA
R K
ILJ
UR
Í S
UM
AR