Morgunn - 01.06.1926, Síða 9
MORGUNN
3
Jield, aö J>aö verði til hægðarauka fyrir skilning vorn á þess-
ura efnum, aö vér gerðum oss grein fyrir, í hverju liafi veriö
fólgnar helztu leiðir mannanna í leit þeirra að þessari stór-
feldu hugsjón, er vér nefnum hjálpræði.
Þessi leit hjálpræðisins — hinna æöstu gæða — er miklu
■eldri en kristindómurinn. Ilún er jaíngömul manninum. Þegar
fornar þjóðir reistu sér altari á mörkum úti, og fórnuöu dýr-
um eöa jurtagróöri, þá var það vottur um þaö, aö þessir
brautryðjendur mannlegrar hugsunar væru að leita að hjálp-
ræöinu. Maðurinn varö þá fyrst maður, er hann lyfti augum
■sín.um upp frá jöröinni og tók aö ákalla eitthvað, sem lionum
var æöra, og biöja um hin æðstu gieði.
Ilver voru lún æð'stu gæði, liin æðsta hugsjón þeirru
tíma? Menn báðu guðina um sigur yfir óvinum sínum, gróður
af jöröinni, happ á veiöum og önnur þau gæði, er maðurinn
sá umhverfis sig og girntist aö fanga. Hin æöstu gæöi bernsku-
ára mannanna voru þeir ytri hlutir, er þeir þurftu með til
þess að viðHalda lífinu. Old af öld og um ómunatíð var liug-
anum naumast liærra stefnt. Og alt fram á þennan dag hefir
miklum meiri hluta lífsmagns mannanna. verið beitt til þess
að afla þessara hluta og biðja um þá. Vor öld liefir lifað þan
furöulegu tíöindi, aö wjá, aö mennimir bafa veri'ö bænbeyröir
því nær til fullnustu. Vor öld hefir séð náttúruna veröa aö
láta lausa þá dýrgripi, er, hún liefir frá öndverðu búið yfir.
Vorir tímar hafa séð þau ógrynni jarðneskra auöæfa safnast
sarnan á yfirborði jaröar, aö nemur hundraöföldn því, er
aldir til forna dreymdi um, aö til væri. Memiirnir iiafa verið
hænheyrðir svo greinilega, að ávextir og öil föng til líkamlegs
lífs eru ríkulega til fyrir alla þá menn, er á jörðinni búa.
Það eitt skortir á, að farið sé moð föngin af nokkurri skyn-
semd. Þau hafa lent í hrúgum og farið þar í súginn, og svo
oröið auðir flákar á milli.
Islenzka þjóðin hefir verið bænheyrð í þessum efnum
nokkru síðar en ýmsir aðrir. 15n ómótmælanlegt er það, aö
nokkra hænheyrslu hefir hún hlotiö. Náttúran hefir látið laus
við hana meiri auörofi á einvim mannsaldri, en nokkur mann.s-
1*