Morgunn - 01.06.1926, Síða 56
50
M O R G U N N
vor, sem eliki trúa á framlialdiS. Eg lield. að þaS sé alveg
rétt, sem Mc Dougall, prófessor í sálarfræði viö Harvard-
háskólann, heldur fram, að hingaö til hafi allar siðferðishug-
myndir mannkynsins verið bundnar við trúna á framhalcL
lífsins. Vér höfuð trúað á >að, aö einhver ábyrgð fylgdi
lífi voru, og að sú ábyrgð lcæmi frain í því lífi. Mc Dougall
bendir á, að þa'ð sé með öllu óvíst, að vér gætum kipt grund-
vellinum í burtu og þó haldið til lengdar yfirbyggingunni..
Ilann heldur, að vér mundum standa í örðugum sporum, og
menningu veraldarinnar yrði stór hætta búin. Auk þess má
benda á, að það er í raun og veru ógerningur fyrir nokkurn
mann að gera sér grein fyrir, iivers konar lífi liann eigi að
lifa, meðan hann veit ekki nokkurn skapaðan lilut um það,.
hvert hann er að stefna; hvort hann er að stefna í gröfina
fyrir fult og alt, eða á eftir að lifa nýju og mikilsverðara lífi..
Vér ætlumst til þess á öðruin sviðum lífsins, að menn liagi
lífi sínu eftir því, hvaða marki þeim sé ætlað að ná. Komist
einhver maður aS þeirri niöurstöðu, að það sé hans markmið, að
verða lærður maður og vitur, þá þykir oss það kenna æSi mikils
stefnuleysis hjá honuin að verja öllum tíma sínum til þess aö
leika fótbolta. Hins vegar er ekki nema eölilegt, að sá maður,
sem ekki sér nema þetta líf fram undan, og trúir því stað-
fastlega, að með því sé öllu lokið fyrir lionum sem einstakling,
hagi sér þá eftir þeirri lífsskoöun. Eg segi ekki, aö sjálfsagt sé,
að menn verði verri menn fyrir þá sök, en hinu held eg fram,
að það hljóti að lita afar mikið afstööu manna til lífsins og
sérstaldega þá hvöt og uppörfun, scm menn gæt.u liaft til þess
að láta verulega gott og stórt af sér leiða í lífinu. Gildi sjálfs
manns vex svo mikiö og gildi livers einstalcs manns, scin áhrif
manns ná til, við það aö vita, aö þetta eru ekki aðeins stund-
arbólur á yfirborði lífsins, heldur eitthvað, sem hefir eilíft
gildi. Svo framarlega sem við því má búast, að lífsskoðun
manna standi í nokkuru sambandi viö hegðun þeirra og breytni,
þá nær það ekki noklmrri átt að segja, aö þaö breyti engu,
hvort þeir telji sjálfa sig dægurflugur eöa með óendanleik-
ann fram undan sér. Það gerist vitaskuld ekkert kraftaverk
i