Morgunn - 01.06.1926, Síða 58

52
M O R G U N N
annan, og að þeir sættn sig vel við þaö, að vita ekki meira
en þeir gerðu. En það, sem hann furðaði þó enn meii’a á,
var þa'ð, að svörin frá þeim, er trúöu á annað líf, voru
einskisvirSi fyrir þá, sem ekki voru sjálfir sannfærðir fyrir
fram — aö aðeins tveim mönnum undanteknuin, sem tilfærðu
það, er segja mætti að hefði nokkurt sannanagildi.
Eg liygg, að ef samskonar fyrirspurnir væru nú sendar
út, þá yröu svörin dálítið me'ð öðrum liætti. Að sjálfsögðu
mundu verða margir — ef til vill fleiri en áður — sem yrðu
að kannast við, að þeir væru ekki vissir um persónulegt fram-
hald. En þeim hefir áreiðanlega fækkað, sem ekki teldu það
liarmsefni að vita ekki annaðhvort af eða á. Og hitt er enn-
fremur áreiðanlegt, að meðal þeirra, sem teldu sig liafa vissu um
áframhaldið, hefði þeim fjölgað, sem hygðu sannfæringu sína á
því, sem væri sama e'ðlis og þaö, sem alment er talið sannanir
í öðrum efnum. Svo mikið hefir þó andrúmsloftið breyzt á
aldarfjórðungi. ÖIl önnur undirstaða fyrir trúna eða skoðanir
á framhaldsþróun en athugun og reynsla er að verða sífelt
léttari á metunum. Og eg lield, að það sé ómaksins vert að
verja til þess ofurlitlum tíma að gera grein fyrir, hvernig á
því stendur.
Eg ætla því að drepa á lielztu atriðin, sem venjulega eru
tilfærð, sem undirstöður fyrir framhaldstrúna hjá þeim, sem
livorugt gera, að reisa hana á því einu að þetta hefir verið kent
svo lengi, né á hinu, a'ð þcir þykjast hafa fengið beinar sann-
anir fyrir framhaldinu.
Vér skulum t. d. byrja með því að líta á það, sem mjög
er títt, að menn taki líkingu af lífi mannanna og gróðri nátt-
úrunnar. Jurtirnar fölna á haustin og hefja nýtt líf á vorin.
Að sama skapi finst mönnum eðlilegt að líf manna hefjist að
nÝju, þótt það virðist deyja út. En við ofurlitla athugun
kemur það í ljós, að þetta er ekkert annað en blekking. Það
eru ekki nema örfáar jurtir — til þess að gera — sem lifna
aftur, og þá er það af því, að þær hafa altaf verið með góðu
lífi. Hitt er áreiðanlegt, að kornjurtin, sem vex á akrinum Iijá
okkur í sumar, vex aldrei oftar á neinum akri aftur. Og eigi
t