Morgunn - 01.12.1952, Síða 72

150
MORGUNN
geti fundið fullan frið, tekið fullum sáttum við dauðan,
verður trúin að halda í hendur þekkingarinnar. Þannig
litu frumherjar málsins hjá oss, þeir Einar H. Kvaran og
próf. Haraldur Níelsson, á. Allt hið dýrmæta predikana-
safn séra Haralds, er ávöxtur af þeirri sannfæringu hans.
Margt hið fegursta í skáldritum Einars H. Kvarans sýnir
hið sama. Ef þér hefðuð komið í litlu sóknarkirkjuna, þar
sem Sir Oliver Lodge átti heima hin síðari árin, hefðuð
þér séð hann á helgum dögum ganga upp í kór kirkjunnar
og lesa að enskum sið með lotningu og trúartrausti ritn-
ingarkafla helgidagsins. Raunar hafði hann komizt til
trúar að verulegu leyti á leiðum spíritismans, eins og Einar
H. Kvaran. En fegurðin yfir hinum heimsfræga manni í
ellinni var því að þakka, að í sálu hans runnu trúin og
þekkingin í einn farveg. Eitthvað svipað hygg ég að vinum
Einars H. Kvarans hafi fundizt um hann á efri árum hans.
Lotningarmagnið í sálu hans, hin víðfeðma, bjarta mildi
yfir öllum hugarheimi hins gáfaða manns, allt var þetta
ávöxtur trúarinnar í hjarta hans. En mjög er vanséð að
hann hefði eignazt þessa trú, ef hann hefði ekki kynnzt
spíritismanum.
En hér er það, að leiðirnar skiptast tíðum.
Boðskapur kirkjunnar hefur langt um of hneigzt til
þeirrar áttar, að krefjast trúar, einnig af þeim, sem ekki
áttu nægilega ríkan trúarhæfileika til þess að hann fleytti
þeim yfir ófæruna. 1 trúboði kirkjunnar hefur það næstum
horfið með öllu, að trú frumkristninnar á ódauðleika
mannssálarinnar grundvallaðist fyrst og fremst á þekk-
ingunni, sem upprisufyrirbrigðin í Jerúsalem veittu mörg-
um vottum, svo að þeir gengu fram og boðuðu það, sem
þeir höfðu heyrt og séð. Á þessu hefur naumast borið í
kristinni predikun. Kirkjan hefur lagt alla áherzluna á
trúna, trúna eina, einnig andspænis dauðanum, til þess að
flytja mannssálunum frið. Það er mikill barnaskapur að
neita því, að á trúarleiðinni hafi fjölmargar mannssálir
fundið styrk til að bera ótrúlegt erfiði ótrúlega vel. En