19. júní - 19.06.1957, Blaðsíða 34
urlegt á okkar mælikvarða, nakin steingólf, kalk-
aðir veggir og fá húsgögn, en við hættum fljótt að
taka eftir hinum dauðu munum vegna þess, hve
fólkið var elskulegt.
Hitt heimilið var hjá auðugum lækni, sem bjó
í einbýlishúsi, er stóð í undurfögrum og stórum
garði. Tveir bílskúrar voru við húsið og tennis-
vellir bakatil. Gengið var inn af skuggsælum svöl-
um, sem á voru létt og snotur húsgögn, inn í
gluggalausa setustofu með stoppuðum liúsgögnum.
Hefur vafalaust verið ágætt að sitja þar inni í
sumarhitanum.
fbúðarhús í Delhi eru flest með flötu þaki, og
sefur fólk þar í mestu sumarhitunum.
í Bombay hittum við eina kventollþjóninn í ferð-
inni, myndarlega og rösklega stúlku í hvítum ein-
kennisbúningi. Er hún heyrði, að við værum að
fara á UNESCO-ráðstefnuna, sagðist hún óska, að
hún mætti slást í förina, því svo virtist, sem fyrir
það fólk ætti allt að gera, sem hugsanlegt væri.
Var það orð að sönnu — við nutum stórfenglegr-
ar gestrisni allan tímann, sem við dvöldum í Ind-
landi, bæði af hálfu hins opinbera og hjá ein-
staklingum. Svo að segja daglega áttum við kost á
að sækja margbreyttar skemmtanir, þar sem helztu
listamenn landsins skemmtu, kvikmyndir, listsýn-
ingar og annan gleðskap. Eitt sinn efndu kven-
félög borgarinnar til boðs fyrir allar konur, sem
þátt tóku í ráðstefnunni eða störfuðu við hana.
Var það kaffi- og te-drykkja, sem fram fór úti í
garði, eins og velflestar veizlur, sem við vorum
boðin í. Þegar ég hafði sagt til nafns míns og
þjóðernis, tóku konurnar að hópast að mér og spyrja
margs frá íslandi og mátti ég hafa mig alla við að
gera grein fyrir lífskjörum okkar, jafnframt því,
sem ég reyndi að sannfæra þær um, að ísbjörn eða
rostung hefði ég aldrei séð.
I Delhi bjuggum við á nýlegu gistihúsi, og var
þjónusta þar hin prýðilegasta, enda ekki verið
að spara fólkshaldið. Borðsalurinn þar er á stærð
við salina í Hótel Borg, en stundum gengu 26 þjón-
ar um beina samtímis. Yfirþjónarnir komu til okk-
ar við hverja máltíð og spurðu, hvort okkur félli
maturinn, og hvort okkur langaði ekki í eitthvað
annað en það, sem á matseðlinum stæði. ABtaf
var hægt að velja um rétti, sem matreiddir voru
á vesturlanda vísu, eða þá indverska rétti, en þeir
eru oft svo bragðsterkir, að menn tárast og svitna
af að borða þá.
Fundarstaður UNESCO-ráðstefnunnar var ný-
reist bygging, um það bil tuttugu mínútna gang
32
frá gistihúsinu. Aðalinngangurinn var eins og út-
línur lótusblómsins og setti mikinn svip á bygg-
inguna, sem var einföld í sniðum, en falleg. Við
gengum oft heim af síðdegisfundunum, ef þeim
lauk um sex-leytið, en þá er að byrja að skyggja.
Þótti okkur það yndislegasti tími dagsins, þegar
reykblátt rökkur kom svífandi milli trjánna, blóm-
in tóku að anga og víða glitti í elda í görðum og
á gangstígum. Leið okkar lá framhjá bústað innan-
ríkismálaráðherrans, en andspænis húsi hans eru
gatnamót, og myndast allstór grasflöt í tungunni
milli gatnanna. Á þessari glasflöt var alltaf nokk-
ur mannsafnaður síðari hluta nóvembermánaðar.
Ritarinn í sambandi heimilisþjóna lá þar og fast-
aði og með honum föstuðu félagar hans nokkra
daga í senn. Þarna lá hann dag eftir dag, vafinn í
ábreiðu og bærði ekki á sér, en tilefni föstunnar
var það, að heimilisþjónar óskuðu að þingið setti
lög um réttindi þeirra. Hafði verið samið frum-
varp þar um, en ekki fengizt lagt fynr þingið.
Nú átti að sverfa til stáls, og ritarinn, Sham Singh
að nafni, kvaðst mundu fasta í hel, ef frumvarpið
yrði ekki flutt. Formaður sambandsins sagði af sér
vegna þess, að hann kvaðst vera andvígur þessari
bardagaaðferð, og svo væru kröfur félagsmanna
svo li r hófi, að atvinnuleysi mundi steðja að þeim,
yrði þeim fullnægt.
Segja má, að minna hefði nægt en að fara fram
á eins mánaðar frí árlega með launum, en aðal-
kröfurnar voru annars þær, að vinnutími yrði
ekki lengri en 10 tímar, þeir fengju vikulega einn
frídag og að þeim væri séð fyrir læknishjálp í
veikindum. Að þeir hefðu þak yfir höfuðið, því
nú væri algengt, að þeir væru látnir sofa úti á
svölum allan ársins hring, oft án þess að hafa rúm
eða ábreiðu. Þeir vildu gjarnan fá saðningu sína
daglega, og einkum þótti þeim æskilegt, að sá sið-
ur kæmist á, að þeir fengju laun sín greidd. Nú
væri algengt, að þegar þeir kölluðu eftir kaupi
sínu eftir þriggja eða fjögurra mánaða vist, þá
fengju þeir ekki annað en skammir og brottrekstur.
Ellefta daginn, sem Sham Singh fastaði, var
læknir að hlusta hann, er við gengum hjá. Var
naumast hægt að sjá, hvort lífsmark væri með
honum, og setti að mér hroll, er ég sá í grindhor-
aða bringu hans. Segja má, að mér kæmu ekki við
kjör þessa fólks, en þó varð ég sárfegin að sjá
í blöðunum næsta dag, að tveir þingmenn hefðu
lofað að flytja frumvarpið, svo að föstunni var
lokið og maðurinn enn á lífi.
1 útjaðri Delhi, þar sem ósnortinn skógur tekur
19. JÚNl