19. júní - 19.06.1975, Qupperneq 43

AmnoMty lnl<‘rn;il ioiiiil
Samtök, sem berjast fyrir verndun mannréttinda og
hafa ráðgefandi stöðu innan SÞ og Evrópuráðsins.
liOM IC I I XM.I I.SI
Fangelsisvist þeirra kvenna, sem hér eru nafngreind-
ar er brot á sumum eða öllum eftirfarandi greinum
Mannréttindayfirlýsingar Sameinuðu þjóðanna:
cnnur grein: 1) Hver maður skal eiga kröfu á rétt-
indum þeim og því frjálsræði, sem felast í yfirlýs-
ingu þessari, og skal þar engan greinarmun gera
vegna kynþáttar, litarháttar, kjmferðis, tungu, trúar,
stjórnmálaskoðana eða annarra aðstæðna.
fimmta grein: Enginn maður skal sæta pyntingum,
grimmilegri, ómannlegri eða vanvirðandi meðferð
eða refsingu.
þrettánda grein: 2) Rétt skal mönnum vera að fara
af landi burt, hvort sem er af sinu landi eða öðru,
og eiga afturkvæmt til heimalands síns.
átjánda grein: Allir menn skulu frjálsir hugsana
sinna, sannfæringar og trúar.
nitjánda grein: Hver maður skal frjáls skoðana
sinna og að því að láta þær í ljós.
tuttugasta grein: Hverjum manni skal frjálst að
eiga þátt í friðsamlegum fundahöldum og félagsskap.
Tnngangur
Starf Amnesty International, til að látnir verði laus-
ir allir fangar, sem varpað hefur verið í fangelsi
vegna sannfæringar sinnar, og afnumdar verði lík-
amlegar misþyrmingar og dauðarefsingar, takmark-
ast hvorki né stjórnast af íhugun um þjóðemi fang-
ans, hugmyndafræði, trúarbrögð eða kynferði.
Á árinu 1975, sem Sameinuðu þjóðimar hafa
ákveðið, að skuli vera Alþjóðlegt kvennaár, virðist
samt sem áður sérstaklega mikilvægt að vekja afhygli
á iliri aðbúð kvenna, sem eru i fangelsum um heim
allan fyrir stjórnmálaskoðanir sínar, fyrir trúarskoð-
anir og af þjóðernislegum ástæðum.
T þessu skjali, sem hefst með nákvæmri lýsingu
á aðstæðum fjögurra slíkra kvenna, eru nöfn 252
kvenna, sem eru í fangelsi eða búa við skert frelsi í
25 löndum. Margar þessara kvenna hafa hvorki ver-
ið ákærðar né réttarhöld farið fram yfir þeim. Mál
þeirra kvenna, sem hér eiga hlut að máli, hefur
Amnesty International annaðhvort tekið að sér eða
er að kynna sér þau. Allar eru þessar konur í fangelsi
sannfæringar sinnar vegna. 1 skránni em aðeins
nöfn kvenna, sem Amnesty Intemational er kunnugt
um, og þess vegna er skráin langt frá þvi að vera
fullnægjandi. Sú staðreynd, að land er ekki nefnt,
grundvallast ekki nauðsynlega á þvi, að engar konur
séu þar í fangelsi, heldur einungis að nöfn þeirra
hafa ekki borizt í hendur Amnesty Intemational.
T Tndónesíu einni saman eru um þúsund konur í
haldi af stjórnmálaástæðum síðan 1965, en við getum
aðeins nefnt þær sextíu, sem við vitum um með
nafni. Hér em aðeins nefndar þrettán konur frá
Chile úr hópi meira en fimm hundmð kvenna, sem
eru í fangelsi.
Auk kynferðisins eiga allar þessar konur sameig-
inlegt að handtaka þeirra er brot á Mannréttindayfir-
lýsingu Sameinuðu þjóðanna, þar sem að handtöku
þeirra hafa staðið stjómvöld rikja, sem aðild eiga
að Sameinuðu þjóðunum og undirritað hafa Mann-
réttindayfirlýsinguna. Sumar þessara kvenna eru í
fangelsi vegna þess, að þær hafa haft afskipti af
stjórnmálum, félagsmálum og efnahagsmálum sinna
eigin rikja. Þær hafa venð teknar höndum vegna
þess, að þær hafa viljað njóta gmndvallarmannrétt-
inda svo sem málfrelsis. Sú staðreynd, að hér eiga
konur i hlut, gerir það að verkum, að þær em sér-
staklega viðkvæmar fyrir pyntingum og illri með-
ferð. Aðskilnaður frá börnum og fjölskyldu verður
þeim sérstaklega þungbær.
Aðrar úr hópi Jiessara kvenna höfðu bein afskipti
af kvenréttindamálum, annaðhvort með stjómmála-
afskiptum eins og á Spáni eða með gerð menntunar-
19. JÚNÍ
41