19. júní - 19.06.1975, Blaðsíða 45

lika varaformaður Gerwani, fjöldahreyfingarinnar,
sem barðist fyrir réttindum og menntun kvenna.
Hún var handtekin í október 1965 og var í haldi í
Bukit Duri kvennafangelsinu í Jakarta. Þau níu ár
sem hún hefur verið í haldi, hefur hún hvorki getað
fengið að njóta aðstoðar lögfræðings né hefur hún
verið ákærð né stefnt fyrir rétt.
Stefania Slialiafnra, Snvéiríkjunum
Stefania Shabatura var handtekin í janúar 1972 í
Lvov i tJkraínu ásamt nokkrum öðrum þekktum
úkrainskum andófsmönnum. Hún var ákærð fyrir
„andsovézkan áróður“. Réttarhöldin yfir henni fóru
fram í júlí 1972, og var hún dæmd til fimm ára vist-
ar i vinnubúðum í Mordoviu og lil þriggja ára útlegð-
ar. 10. maí 1973 skrifuðu frú Shabatura, Nina Kara-
vanskya og Iryna Kalynets í máli sinu til aðalfram-
kvæmdastjóra Sameinuðu jijóðanna og fóru fram á
„eðlileg, heiðarleg og opin réttarhöld í máli sínu i
viðurvist fulltrúa Sameinuðu þjóðanna“. í bréfi sínu
sögðu þær einnig: „Við erum ákærðar og fangelsaðar
einungis vegna þess, að við sem Ukranínumenn herj-
umst fyrir varðveizlu og framgangi þjóðlegrar menn-
ingar og tungu Úkrainu.“
Fyrir handtöku sína var frú Shahatura í Lvov í
hópi rithöfunda og listamanna, sem 1970 sóttu um
leyfi til emhættis saksóknara Úkraínu til að vera við-
staddir réttarhöldin yfir Valentyn Moroz, úkrainsk-
um sagnfræðingi, sem einnig var ákærður fyrir „and-
sovézkan áróður“. Og 1973 skrifaði hún opið bréf
ásamt sex öðrum konum í vinnubúðum til forseta
Alþjóðasambands visindamanna til vamar Andrei
Sakarov.
Slefania Shabatura er listamaður, sérfræðingur í
vefnaði og teppahönnun. Verk hennar hafa verið
sýnd á fjölda sýninga í Sovétríkjunum og hlotið lof-
samleg ummæli í úkraínskum blöðum.
Ana IKosa Kuciiiski Silva. Ilrasiliu
Ana Rosa Kucinski Silva fæddist 1942. Hún nam
efnafræði við Háskólann í Sao Paulo, þar sem hún
stundaði kennslu- og rannsókarstörf frá árinu 1967.
22. apríl 1974 hvarf hún og maður hennar. Fyrst
var handtöku þeirra neitað, en að lokinni eftir-
grennslan af hálfu fjölskyldu hennar, vina, nefndar-
manna Réttlætis og friðarnefndarinnar og áfrýjunar
Arns erkibiskups i Sao Paulo í máli tuttugu og eins
pólitísks fanga var tilkynnt, að hjónin Silva væru 1
umsjá leyniþjónustu Annars hers Sao Paulo.
Ana Rosa Kucinski Silva hefur aldrei tekið þátt
í neinni stjónmálastarfsemi, en handtaka hennar
fellur inn í stækkandi mynd af ólöglegum liandtök-
um og mannshvörfum í Brasilíu. Óttast er, að margir
þeirra, sem handteknir hafa verið, séu látnir.
Innan Brasilíu er litið á þennan hóp „hinna
horfnu“ sem táknrænan fyrir kúgunina, fyrir dular-
fuil mannshvörf og fyrir grunaðar aftökur og pynt-
ingar, sem einkennt hafa Brasilíu, síðan herinn komst
til valda 1964. Allt virtist benda til, að stjómarand-
stöðuflokkurinn Movimento Democratico Brasileiro
(MDB) myndi krefjast þingrannsóknar í málinu.
En nýverið hafa verið gerðar tilraunir til að tengja
MDB alþjóðakommúnisma, og nýkjömum þing-
mönnum MDB hefur verið ógnað óopinberlega með
því, að þeir muni glata stjórnmálaréttindum sínum,
krefjist þeir rannsóknar.
■iiiiearnacion Fornn‘iiti Amier. Spáni
Encarnacion (,,Cani“) Formenti Arener var liand-
tekin í janúar 1968 og geymd í „varnar“ haldi í
tvö ár, gmnuð um ólöglegt samband við og ólöglegan
áróður fyrir hinn bannaða Marxista—Lenínistaflokk
á Spáni. Réttarhöldin yfir henni fóm fram í janúar
1970. Var hún dæmd í 16 ára fangelsi og auk þess
í tíu þúsund peseta fjársekt.
Cani hafði gengið í flokkinn, árið 1966, þegar hún
var 28 ára gömul. Varð hún fljótlega einhver ötulasti
félagi flokksins, og sem dæmi má nefna, að hún
fór fimm ferðir til Frakklands árið 1967 til að ræða
við leiðtoga í útlegð um þróun samtakanna á Spáni.
Síðar átti hún sæti í miðstjórn flokksins og starfaði
í Madrid og umhverfi hennar. Hún var ákveðin í
að vekja stjórnmálavitund kvenna á Spáni og stofn-
aði neðanjarðarkvennadeild innan flokksdeildarinnar
í útborgum Madrid.
Jafnvel í dómsúrskurðinum viðurkenndi rétturinn
sérstaka ástundun og áhuga Caniar. Og þetta sann-
ast - jafnvel eftir margra ára fengelsisvist — á þeim
mörgu bréfum, sem hún hefur sent hópnum, sem
tekið hefur mál hennar að sér innan Amnesty Inter-
national í Sviþjóð. Og eitt sinn sagði hún í bréfi:
„Nii er sjötta ár mitt í fangelsi liðið, og enn sem kom-
ið er, hef ég ekki lifað eitt andartak leiðinda. Cani
glataði ef til vill tækifæri til sakaruppgjafar vegna
þátttöku sinnar í lmngurverkfalli í janúar 1973, og
var hungui*verkfallið mótmæli gegn lélegu fæði,
19. JÚNÍ
43