19. júní - 19.06.1979, Qupperneq 56

Gunna — Ingunn.
Maður verður
að lifa í þessu
þjóðfélagi
Bryndís Schram.
Stundarfriður eftir
Guðmund Steinsson
Þjóðleikhúsinu 1979
Haraldur og Ingunn eru glæsi-
leg hjón á miðjum aldri. Þau eiga
fjögur börn milli tektar og tvítugs.
Einn er farinn að heiman, en hin
þrjú eru enn á skólaaldri. Heimili
þeirra er fallegt á nútímavísu,
glæstar stofur, fullkomið eldhús
búið nýtízku þægindum. Þau eru í
þann mund að flytja í einbýlishús,
sem er væntanlega enn glæstara og
fullkomnara. Seðlar virðast ó-
þrjótandi. Það eru tveir bílar á
heimilinu, og bæði foreldrar og
börn elta uppi tízkuna í klæða-
burði og öðru poppi.
Ekki kemur fram, hvaða pen-
ingauppspretta stendur undir
þessu heimili, en Haraldur gæti
hugsanlega verið í stjórn hags-
munafélags, jafnvel verkalýðsfé-
lags. Hann vinnur myrkranna á
milli, er á sífelldum fundum og
talar mikið í síma. Ingunn er líka
önnum kafin. Hún hefur áhuga á
félagsmálum og kvenréttindum,
fer mikið í búðir, stundar jóga og er
lítið heima við.
Bæði hjónin eru framfarasinn-
uð, hafa ríka ábyrgðartilfinningu
og bera umhyggju fyrir velferð
samborgara sinna. Þau eru vinsæl
og vel látin. I augum umheimsins
eru þau dæmigerð íslenzk milli-
stéttarfjölskylda á tuttugustu öld.
En þrátt fyrir þessa glæsilegu
forhlið, grípur maður í tómt, þegar
inn er komið. Þetta er bara hús,
ekki heimili. Þetta er bara staður
eða geymsla, þar sem fólk kemur til
þess að sofa, skipta um föt, leita sér
54
að æti, gleypa pillur, ef ekkert
betra er á boðstólum. Það segir hæ
og bless, talar linnulaust í símann,
glápir á sjónvarp, hækkar í plötu-
spilaranum, heimtar bíllykla og
peninga, rífst og hleypur út. Ein
allsherjar strætisvagnastöð, þar
sem allir hafa stuttan stanz og
enginn vill dvelja lengur en þörf
krefur. Fólkið í þessu húsi talast
ekki við, það þekkir ekki hvert
annað. I þessu húsi á enginn
heima, það er bara tákn um eitt-
hvað, sem ekki er. Jafnvel pabbi og
mamma, sem sáu draum sinn ræt-
ast í þessu húsi, foröast það.
Gunna er yngsta barn Haraldar
og Ingunnar. Hún er öðru vísi en
hinir í fjölskyldunni og þrífst illa í
þessari erilsömu gerviveröld. Hún
þráir blíðu og umhyggju í stað
peninga og poppkúltúrs. Hún þrá-
ir snertingu við foreldra sína. Ein
útrétt hönd gæti forðað henni frá
þeim sálarháska, sem hún lifir í. En
foreldrar hennar hvorki sjá né
heyra, þau eru of önnum kafin við
að „lifa“ og streða. Gunna beitir
örþrifaráðum. Hún grýtir nýjum
vasa móður sinnar í gólfið, og hann
brotnar í þúsund mola. Móðirin
verður viti sínu fjær af harmi. Þessi
fánýtu glerbrot skipta hana meira
máli en sundurkramið hjarta
Gunnu. „Mamma, þú getur keypt
nýjan vasa“, æpir Gunna í angist,
„þetta er dauður hlutur“. En
mamma skilur ekki samhengið.
Engu að síður er hún framfara-
sinnuð kona, sem veit fullvel, að
„það er ckki nóg að koma börnun-
um í heiminn“.
Og pabbi hefur líka misst átt-
irnar. Þegar Gunna sárbænir hann