19. júní - 19.06.1986, Page 24
þaö kemur fram í því aö þeir vita ekki
hvernig þeir eiga að bregðast viö þess-
ari nýju sjálfstæðu konu sem veður
uppi. Þeir finna fyrir einhverri hræðslu
gagnvart þessu. En nú hafa þeir þó
tækifæri til þess að verða sjálfstæðir,
og þá á ég við að það er ekki sjálf-
stæður maður sem getur ekki sjálfur
séð um frumþarfir sínar, til dæmis að
matbúa."
Öfgarnar hafa neikvœð áhrif
Næst var spurt um neikvæðar hliðar
jafnréttisbáráttunnar, hvort þær væru
til staðar og hverjar þá. Og það stóð
ekki á svörunum: „Umfjöllun um jafn-
réttismál finnst mér og mörgum kunn-
ingjum mínum á stundum hreint öfga-
kennd og við grínumst með það okkar
á milli að þær sem eru heitastar í
umræðunni sjái aðeins í svörtu og
hvítu. Svoleiðis öfgar hafa mjög nei-
kvæð áhrif og spilla fyrir þeim hópi
sem heldur uppi rökfastri umræðu,"
sagði Jens Kristjánsson og „róttæki
jafnréttissinninn" vildi koma eftirfar-
andi á framfæri: „Það er þetta kvenna-
rannsóknakjaftæði sem er nýkomið
upp. Það er eins og konur megi einar
rannsaka sögu sína og nú keppast þær
við að athuga hvort Bergþóra hafi nú
ekki afrekað fleira en segir í Njáls-
sögu. Þetta finnst mér della. Konur
gera alltof mikið af því að velta sér upp
úr kúgun fyrri tíma og vola yfir því.
Þær ættu frekar að einbeita sér að því
að benda á hvað á að koma í staðinn.“
Og annar viðmælandi sem kaus að
vera nafnlaus hér ræddi mikið um laus
fjölskyldutengsl þegar þessari spurn-
ingu var varpað til hans: „Fjölskyldu-
formið er alltof laust í dag og allir
keppast við að gera kröfur þvers og
kruss í sambúðinni vegna áhrifa frá
jafnréttisbaráttunni. Mér finnst það
mjög slæmt hvað þetta kemur illa
niður á börnunum. Skilnaðir hafa auk-
ist og börnin eru skilin eftir sem rót-
lausir einstaklingar með eitt foreldri
sem vinnur úti allan daginn. Fólk ætti
að slaka á kröfunum barnanna vegna
og mér finnst það slæmt hvað er taliö
sjálfsagt og eðlilegt að einn aðili sjái
um afkvæmi tveggja aðila. Eg held
líka að konur geri okkur rangt til með
því að kenna okkur um alla sína eymd
og volæði, þær geta oft á tíðum kennt
sjálfum sér um aðstæður sínar.“
Þess má geta að þar sem sú skoðun
að lausari fjölskyldutengsl væru sök
jafnréttisbaráttu kom frá fyrsta við-
mælandanum, þá þótti undirritaðri
ástæða til að bera það undir hina
fimm. Svör þeirra allra voru neikvæð
en sumir höfðu þó orð á því að „sjálf-
stæðari konur gera eðlilega meiri
kröfur en áður, og þar sem gamla hlut-
verkaskiptingin er að víkja verður fólk
að byggja samband sitt á öðrum for-
sendum." Þær forsendur voru að mati
flestra sterkt tilfinningasamband og
einn orðaði þetta svo: „Fólk verður að
byggja samband sitt á þörfinni fyrir
félaga í gegnum þykkt og þunnt."
Purfum við að breyta
áherslum í umrœðunni?
í lok greinar sem þessarar á lesandi
eflaust von á að sjá dregnar saman ein-
hverjar heildarályktanir. En slíkt er
erfitt þegar úrtak viðmælenda er svo
lítið sem hér. Það vekur þó athygli að
þessir sex karlar eyddu miklum tíma í
að ræða þá breytingu sem hefur orðið
á viðhorfi samfélagsins til tilfinninga-
lífs karla. Og í annan stað má benda á
að allir viðmælendurnir voru hálfhissa
þegar þeir voru spurðir hvernig þeim
fyndist verkaskipting á heimili eiga að
vera og þótti sumum spurningin óþörf:
„Þetta er sameiginlegt verkefni,
þannig á það að vera, það er augljóst
og rökrétt." Þarna er greinileg breyt-
ing á milli tveggja kynslóða, því hver
hefði heyrt slík svör frá sex körlum
sem valdir voru af handahófi, fyrir svo
sem tuttugu árum? En við skulum ekki
hrósa sigri of fljótt, margt er enn ógert
í baráttunni við hugsunarháttinn og
kannski þurfum við að breyta
áherslum og endurskoða aðferðirnar.
Of mörg neikvæð svör við spurning-
unni um ávinning karla af jafnréttis-
þjóðfélagi gefa það svo sannarlega til
kynna.
Sveinn Haraldsson: „Það eru komnir brestir í karlmannsímyndina sem hlutverkaskipting
kynjanna hefur byggst á.“ (Ljósm. AFG.)
24