19. júní - 19.06.1986, Síða 59

SIGRÍÐUR ÁGÚSTA
ÁSGRÍMSDÓTTIR
VERKFRÆÐINGUR:
Ég varfiill bjartsýni
og eldmóðs
1975 var ég liðlega þrítug,
full bjartsýni og eldmóðs og
trúði að nú myndi allt ganga
vel, nú væri framtíðin okkar
kvennanna, nú væri tæki-
færið og leiðin framundan
greið. Ég hafði verið heima-
vinnandi skamma hríð, en
fannst sjálfsagt að taka
fullan þátt í kvennafrí-
deginum og gera hluti þenn-
an dag, sem ég gerði ekki að
jafnaði. Heim af Lækjar-
torgi fór ég full baráttuvilja
og trú á órofa samstöðu
kvenna.
Því féll mér enn þyngra,
þegar ég hóf aftur störf við
sérgrein mína nokkrum
mánuðum síðar, að þurfa
stöðugt að heyra ásökunar-
og vandlætingarhreim kyn-
systra minna þegar þær
spurðu eftir börnunum.
1985 vann ég á stórum,
blönduðum vinnustað. Ég
undraðist fram á síðasta dag
hvort ekkert ætti að gera á
þessum merkisdegi, fannst
vanta alla bjartsýni og bar-
áttuvilja, allan áróður.
Tveimur dögum fyrir
kvennafrídaginn héldum
við konurnar vinnustaðar-
fund í matartímanum. Par
ákváðum við að mæta í
vinnu en verja deginum í
fundahöld og ræða kjör
kvenna almennt og sérstak-
lega á þessum vinnustað.
Þegar áskorunin kom um
breiðfylkingu á fundinn
ákváðum við að taka henni.
Allar lögðu niður vinnu,
hittust í hádeginu og héldu
síðan á fundinn.
Mér er til efs að það hafi
verið rétt ákvörðun. Vissu-
lega hefði verið gagnlegra
fyrir okkur sjálfar að hafa
vinnustaðarfund.
GUÐLAUG ÓLAFS-
DÓTTIR FV.
VERSLUNARSTJÓRI:
Léleg eftirlíking
1975 tók ég þátt í kvennafrí-
deginum af lífi og sál þótt ég
væri mjög ánægð heima-
vinnandi húsmóðir. Eigin-
ntaðurinn sá um börnin en
sjálf fór ég á fundinn.
Á kvennafrídaginn 1985
lít ég sem lélega eftirlík-
ingu, sem mér fannst ekki
einu sinni sniðug, og tók
engan þátt í honum. Ég rak
mitt fyrirtæki og fannst það
sérlega ánægjulegt þennan
dag. En það kom mér á
óvart, og kont raunar illa
við mig, að þennan dag
höfðum við ekki friö fyrir
alls konar „erindrekum“,
sem ýmist hringdu eða
komu og „báðu“ um að
fyrirtækinu yrði lokað.
VILBORG
HARÐARDÓTTIR:
Eins og þegar steini
er kastað í vatn
24. október 1975... Þvílík-
ur dagur!
Við rauðsokkar vorum að
undirbúa daginn fram á nótt.
Það fyrsta sem ég gerði var
að lesa blöðin, spennt að
sjá hvernig þar væri tekið á
deginum, - og líka að sjá á
prenti minn fyrsta - og eina
til þessa- leiðara í Þjóðvilj-
anum, sem mér hafði veist
sá heiður að fá að skrifa í
tilefni dagsins. Svo var
hlaupið niðrá Skúlagötu 4
þar sem við „tókum útvarp-
ið“. Síðan var þotið upp í
Menntaskólann við Hamra-
hlíð, en þar hafði ég lofað
að tala á fundi nemenda.
Einhverntíma um morgun-
inn eða hádegið var líka
lokaæfing hjá rauðsokka-
kórnum fyrir útifundinn.
Um hádegið voru þegar
farnar að berast fréttir af að
konur víösvegar um land
heföu ekki mætt til vinnu
sinnar og á mörgum vinnu-
stöðum væru karlarnir með
börnin með sér. Hvað
skyldu margar koma í göng-
una og á fundinn?
Hápunktur dagsins hjá
mér var gangan frá Hlemmi
niðrá Torg. O, hvað við
Hildur Hákonar vorunt stolt-
ar að ganga fremstar í fylk-
ingu undir rauðum fánum
rauðsokkanna, sem blöktu
svo fallega í golunni. Ég
man, að við töluðum um, að
þetta upplifðum við einu
sinni á ævinni. Á leiðinni óx
gangan og óx og óx og
niðrá Torgi náði fundurinn
yfir allt auða svæðið - aldrei
hafði sést svo stór útifund-
ur. Dagskráin hófst, ræðurn-
ar voru fluttar og við kontum
upp á sviðið með langan
borða með slagorðinu
„Kvennabarátta er stétta-
barátta“. Þegar ég stóð
þarna uppi og horfði yfir
allan fjöldann var ég svo
glöð að ég var næstum farin
að gráta og ætlaði varla að
geta byrjað að syngja vegna
kökksins í hálsinum á mér.
Um kvöldið ræddum við
saman í Sokkholti. Hvert
yrði framhaldið? Höfðum
við fórnað of miklu í sam-
starfinu við íhaldskerlingarn-
ar? Hafði bitið verið tekið úr
hugmyndinni með að kalla
daginn Kvennafrídag? Var
ekki þrátt fyrir allt mest um
vert að konur höfðu náð
saman og fundið hversu
sterkar þær gætu verið í
samstöðunni? Skipti ekki
mestu máli hver margar
konur, sem áður höfðu lítið
eða ekkert leitt hugann að
jafnréttis- og kvenfrelsis-
málum, voru nú að vakna?
Tíu árum síðar sést, að
þarna var kastað steini í
vatn og á fletinum mynduð-
ust stærri og stærri hringir,
sem náðu lengra og lengra.
Þótt ekki hafi miðað eins
vel í málum kvenna og við
vonuðumst til þá er ólíku
saman að jafna þegar litið
er til almennrar vitundar
kvenna um stöðu sína. Það
varð vakning.
24. október 1985 var ég á
heimleið frá Indlandi. Hugs-
aði auðvitað heim, en í stað
þess að taka nú þátt í aðgerð-
unum 24. okt. höguðu örlög-
in því svo, að ég hélt erindi í
Haag í Hollandi, um aðstæð-
ur kvenna á íslandi, samtök
þeirra og baráttu og ekki síst
hvernig hægt var að ná sam-
stöðu um 24. október.
59