19. júní - 19.06.1986, Qupperneq 79

atriði sem hvað mestum deilum höfðu
valdið í nefndunum, en þau voru aðal-
lega um tilvitnanir í sionisma, kyn-
þáttaaðskilnað og nýtt alþjóðlegt
efnahagskerfi. Einnig lá fyrir fund-
inum að samþykkja í heild fram-
kvæmdaáætlun SÞ fram til ársins 2000.
Mjög tvísýnt var hvort lokaskjalið
yrði samþykkt og mikil spenna lá í loft-
inu. Nokkrum sinnum vargert fundar-
hlé til að reyna að ná samkomulagi urn
eitthvert atriðið og sem dæmi má
nefna að 10 mínútna fundarhlé varð að
3 klst.
Þegar líða tók að kvöldi var loksins
samþykkt að fella niður tilvitnun í
sionisma, en margar sendinefndir
höfðu lýst því yfir aö það væri eina
atriðið í textanum sem þær gætu ekki
fellt sig við, m.a. íslenska sendinefnd-
in. Margir þátttakendur á ráðstefn-
unni töldu þetta því þáttaskil í störfum
ráðstefnunnar, en fyrri kvennaráð-
stefnur SÞ í Mexico árið 1975 og í
Kaupmannahöfn áriö 1980 höfðu
kloínað í afstöðunni til sionisma í
skýrslum og áætlunum hvorrar um sig.
Lokaskjalið var samþykkt lið fyrir
lið og atkvæöagreiðsla viðhöfð um
fjögur ágreiningsatriði. Nokkrir þátt-
takendur lýslu því yfir að þeir ætluðu
aö senda aðalstöðvum SÞ skriflegar
athugasemdir viö tilteknar efnisgrein-
ar.
Framkvæmdaáætlun SÞ fram til árs-
ins 2000 var síðan samþykkt einróma
á 5. tímanum aðfararnótt 27. júlí eftir
tæplega sólarhrings spennu um tvísýn
endalok ráðstefnunnar. Mikill fögn-
uöur ríkti meðal þátttakenda og cr
tæplega hægt að lýsa því hvernig
manni var innanbrjósts þegar ljóst var
að við höfðum ekki setið til einskis
þessar tvær vikur á ráðstefnunni.
Ekki var hægt að afgreiða öll þau
drög að ályktunum sem lágu fyrir og
var því ákveðið að hafa þær sem við-
auka við lokaskýrslu ráðstefnunnarog
vísa þeim þannig til allsherjarþings SÞ
sem hófst í New York í septembers.l.,
og væntanlega hafa þær fengið af-
greiðslu þar.
Lokaskjalið
Lokaskjal ráðstefnunnar, sem hefur
að geyma framkvæmdaáætlun SÞ fram
til ársins 2000, skiptist í fimm kafla.
í innganginum er lýst sögulegu bak-
sviði ráðstefnunnar, gerð ergrein fyrir
hinum alþjóðlegu efnahags-, félags-
og stjórnmálalegu þáttum og fram-
vindu, sem mun hafa áhrif á bætta
stöðu kvenna næstu fimmtán árin.
Fram kemur að ráðstafanir fram-
kvæmdaáætlunarinnar eigi helst að
koma til framkvæmda undir eins, og
verði þær síðan skoðaðar og endur-
metnar á fimm ára fresti. Þó er tekið
fram að sérhvert land ætti að eiga kost
á því að velja eigin forgangsmál, í sam-
ræmi við eigin þróunarstefnu og
möguleika, og að framkvæmdin verði
breytileg eftir stjórnmálaþróun og
stjórnkerfi hvers lands.
Fyrirsagnir þriggja næstu kafla eru í
samræmi við kjörorð kvennaáratugar-
ins Jafnrétti - þróun og fríður. Fjallað
er um hvert af þessum málum út frá
þeim hindrunum sem standa í vegi
fyrir að markmiðinu sé náð og um
aðferðir og ráðstafanir til að sigrast á
þeim.
Fjórði kaflinn Sérstök áhyggjuefni
fjallar um aðstæður kvenna, sem auk
venjulegra vandamála horfast í augu
við sérstakan vanda vegna afkomu eða
félagslegra skilyrða, aldurs, minni-
hlutastöðu eða erfiðra stjórnmálaað-
stæðna.
Loks fjallar l'immti kafli skýrslunnar
um alþjóðlega og svæðisbundna sam-
vinnu til að styrkja stöðu kvenna. Bent
er á „harla misjafnan árangur" hjá
alþjóðlegum samtökum sem hvött
höfðu verið til að ráða konur til starfa
og veita þeim stöðuhækkanir, á
kvennaáratuginum.
Verkefnin framundan
I fréttatilkynningu sem Sameinuðu
þjóðirnar sendu frá sér eftir að
kvennaráðstefnunni lauk, segir m.a.:
„Ráðstefnan beinir þeim tilmælum
til almennings um allan heim að fram-
fylgt verði þeim lögum sem þegar hafa
verið sett um jafnrétti; að konum verði
gert kleift að nýta sér jafnrétti til
menntunar og þjálfunar, einkum í
tækni, stjórnun og á öðrum sviðum,
þar sem konur hafa ekki almennt
haslað sér völl; að viðurkennt verði að
það eru konur og börn sem verða
harðast úti af völdum fátæktar,
þurrka, kynþáttaaðskilnaðar, vopn-
aðra átaka, fjölskylduofbeldis og í
samfélögum minnihlutahópa af
völdum landflótta, fólksflutninga eða
þjóðernisfordóma.“
í framkvæmdaáætluninni er einnig
ítrekuð þörfin á að efla friðarviðleitni
og vikið er að efnahagslegu gildi
ólaunaðra starfa kvenna. Þá er fjallað
um áhyggjuefni svo sem ofbeldi gegn
konum, og ofbeldi innan fjölskyldunn-
ar, nauðsyn þess að koma upp upplýs-
ingabönkum utn málefni kvenna, fjöl-
skylduáætlunum og nauðsyn þess að
konur taki þátt í ákvörðunum á öllum
sviðum samfélagsins í ríkara mæli en
hingað til.
Hliðarráðstefnan
Forum 85 - hin óopinbera ráðstefna
kvenna var haldin í háskólanum í
Nairobi dagana 10.-19. júlí 1985.
Þessa ráðstefnu sóttu yfir 13.000 þátt-
takendur hvaðanæva úr heiminum.
Störfuðu unt 1000 starfshópar um hin
ýmsu málefni kvenna og verður að
segjast eins og er að þar var mun meira
fjallað um þessi málefni en á opinberu
ráðstefnunni sem fyrst og fremst
afgreiddi framkvæmdaáætlun sem
ríkisstjórnir aðildarríkja SÞ geta haft
að leiðarljósi fram til ársins 2000.
Einn íslendingur sótti Forum 85,
Hólmfríður Garðarsdóttir. Afríku-
konur voru mjög fjölmennar á þessari
hliðarráðstefnu, settu svip sinn á hana
og voru mjög virkir þátttakendur.
Esther og Sigríður meðal innfæddra í
Kenya.
Fjársöfnun ogfriðarávarp
íslenskra kvenna
í Nairobi afhenti María Pétursdóttir
5000 dollara sem íslenskar konur
höfðu safnað í tilefni loka kvennaára-
tugar SÞ. Peningarnir verða notaðir til
að útbúa fræðsluefni á myndbönd um
hreinlæti og gerð vatnsbrunna í Afríku
79