19. júní


19. júní - 19.06.1986, Síða 86

19. júní - 19.06.1986, Síða 86
BÆKUR • BÆKUR • BÆKUR • BÆKUR • BÆKUR Höfundar bókarinnar KONUR, HVAÐ NÚ? Efst frá vinstri: Fríöa Björk Pálsdóttir oj> Guörún Jónsdóttir. Miðröð f.v. Aagot Óskarsdóttir, Margrét Rún Guðmundsdóttir, Esthcr Guðmundsdóttir, Guðrún Guðmundsdóttir og Þórunn Sigurðardóttir. Neðsta röð f.v. Svala Sigurlcifsdóttir, Þórhildur Þorlcifsdóttir, Jónína Margrct Guðmundsdóttir, Erla Þórðardóttir og Helga Kress. Á myndina vantar Jóhönnu Bcrnharösdóttur'og Elínu Páls- dóttur Flygenring. loks hvaða árangur hefur orðið. Þetta er greinargott yfirlit og hún er hóflega bjartsýn. Það er ljóst að það tekur meira en áratug til að ná fram breytingum á rót- grónum viðhorfum til uppeldis og verka- skiptingar á heimilum. Fram kemur í grein Elínar Pálsdóttur Flygenring lögfræðings, Lög og aðrar réttarheimildir er varða konur, að lögin birta okkur mynd af breytingum á við- horfum til kvenna undanfarna áratugi. í sex áratugi hafa íslenskar konur haft laga- legt jafnrétti. Veruleikinn er hins vegar sá að jöfn staða kynjanna er ekki enn tryggð þrátt fyrir endurtekna lagasetningu um jafna stöðu karla og kvenna. Til að jafn- réttislög nái tilgangi sínum þarf að koma til: „...vilji stjórnvalda til að framkvæma þau og almennings til að fylgja þeim...“ (46). Fríða Björk Pálsdóttir þjóðfélagsfræð- ingur skrifar greinina Menntun kvenna. Allt frá 1911 hefur ríkt lagalegt jafnrétti kynja til menntunar og embætta hér á landi. í marga áratugi fóru aðeins örfáar stúlkur í æðra nám. Til þess liggja margar ástæður, en lífseig viðhorf til eðlis og hlut- verks kvenna vega þungt í þeim efnum. Enn hafa konur minni menntun en karlar, og enn velja kynin sér mismunandi mennt- unarleiðir. Námsval kvenna hefur lítið breyst, en á sumum sviðum hefur mennt- un kvenna aukist töluvert á áratugin- um og nú stunda mun fleiri konur há- skólanám en 1975. Á hinn bóginn hætta konur frekar í námi en karlar og þær velja sér styttra nám. Niðurstaða höfundar er: „... til þess að breyta námsvali kynja þarf almenna hugarfarsbreytingu kvenna og karla" (75). „Konur verða að breyta starfsvali sínu og ryðja fordómum úr vegi.“ (114). Svo mælir Guðrún Guðmundsdóttir viðskipta- fræðingur í greininni Atvinna og laun kvenna. Fram kemur, að 1960 var þriðj- ungur kvenna með einhverjar tekjur, við upphaf áratugarins nær 60% og nú um 80%. Þá hefur atvinnuþátttaka giftra kvenna aukist gífurlega, fyrir áratug unnu rúmlega helmingur giftra kvenna utan heimilis en nú cr talan yfir tveimur þriðju. Eins og kannanir sem höfundur greinir frá sýna, draga barneignir og barnauppeldi úr atvinnuþátttöku kvenna og hamla sam- felldu starfi á vinnumarkaði. Þær sýna, að hægt miðar í átt að jafnræði á heimilum. Minnstur árangur hefur orðið í launa- málum á áratuginum og standa konur þar verst að vígi. Félagslegar aðstœður kvenna nefnist grein Erlu Þórðardóttur félagsráðgjafa. Fjallar höfundur um nokkra málaflokka, sem hafa áhrif á félagslega stöðu kvenna: skattamál, dagvistarmál, og trygginga- og lífeyrismál. Allir þessir málallokkar eru konum mikilvægir og geta haft úrslitaáhrif á þátttöku þeirra í atvinnulífi. Fram kemur að íslenskar konur vinna utan heimilis í svipuðum mæli og kynsystur þeirra á öðrum Norðurlöndum en sitja ekki við sama borð og þær og margt cr óunnið í þeim efnum. Esther Guðmundsdóttir þjóðfélags- fræðingur greinir frá því í grein sinni, Konur og forysta, að rúmlega helmingur allra kvenna sem náð hafa kjöri til Alþingis eru kosnar rétt fyrir og á kvennaáratugi. Konur hafa á tímabilinu farið í fleiri ábyrgðarstöður, enda þótt langt sé frá að jafnrétti ríki á því sviði. Höfundur fjallar um konur í sveitarstjórnum, á Alþingi, í nefndum og stjórnum, innan stjórnmála- flokkanna, í Stjórnarráði íslands, í stjórn- unarstörfum á vinnumarkaði og í hags- munasamtökum. Alls staðar hefur þeini fjölgað sem félagsmönnum, en engan veg- inn er samræmi í stjórnum né öðrum ábyrgðarstöðum við heildarhlutfall þeirra innan samtakanna. Engu að síður hefur á vettvangi forystu og stjórnmála náðst rncstur árangur áratugarins. Um Heilbrigði kvenna og heilsufar fjall- ar Jóhanna Bernharðsdóttir hjúkrunar- fræðingur M.S. Þar segir frá þáttum sem snerta heilbrigði kvenna, ýmsar upplýs- ingar um heilsufar íslenskra kvenna er þar að finna og borin er saman tíðni algengra sjúkdóma hjá konum fyrrog nú. Að auki er bent á möguleika til að koma í veg fyrir heilsutjón og sagt frá hvaða heilbrigðis- þjónusta konum stendur til boða. Efnið er unnið í hópi sérhæfðra hjúkrunarfræðinga. Greinin veitir mikilvægar upplýsingar sem öllum konum koma að gagni. 86
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90

x

19. júní

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: 19. júní
https://timarit.is/publication/671

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.