19. júní - 19.06.1993, Blaðsíða 21
2. TBL. 1993
21
Til að vinna markvisst með viðhorffóstr-
anna og styrkja þá þ&tti sem urðu útundan
í blönduðum hópi voru teknar upp sérstakar
kjarkœfingar fyrir stelpurnar og nálagðar-
œfingar fyrir strákana.
læti, plástursþörf, þeir hlýddu ekki, létu
ganga á eftir sér og voru sjálfsuppteknir.
Þar að auki voru strákarnir í augum
fóstranna meiri einstaklingar en stúlkurn-
ar, þær ávörpuðu þá fremur með nafni en
þær sem hóp. Til að vinna markvisst með
viðhorf fóstranna og styrkja þá þætti í
strákunum og stelpunum sem urðu útund-
an í blönduðum hópi voru teknar upp sér-
stakar kjarkæfingar fyrir stelpurnar og ná-
lægðaræfmgar fyrir strákana. Þannig æfa
stelpurnar sig í að stökkva og ganga ber-
fættar í snjó eða hrauni svo einhver dæmi
séu nefnd og strákarnir læra að bera um-
hyggju fyrir hverjum öðrum og hlúa að
vinum sínum. Til að styrkja einstaklings-
vitund stúlknanna er þeim heilsað með
nafni á hverjum morgni en strákunum er
heilsað sem hópi.
„Það má segja að þessar uppeldisaðferðir
séu mitt innlegg í jafnréttisbaráttuna," seg-
ir Margrét Pála aðspurð um hvort vinna
hennar í kvennahreyfingum hafi ekki haft
áhrif á mótun uppeldisstefnunnar. Komið
hefur í ljós í rannsóknum að umhverfið
styrkir mismunandi þætti í stúlkum og
drengjum frá því börnin eru í vöggu en
leið Margrétar Pálu er að gefa börnunum
kost á að styrkja alla þá þætti sem þau búa
yfir.
Samkvæmt ósk stúlknanna byrja þær dag-
inn með miklum reiðisöng, þær virðast
hafa þörf fyrir að fá útrás fyrir aldagamla
innibyrgða reiði kvenna en strákarnir þurfa
hins vegar ekki á því að halda.
Agi er forscnda frelsis
En það er fleira en kynjaskiptingin sem
einkennir uppeldisstefnu Margrétar Pálu.
Þeir gestir sem heimsækja leikskólann og
dagheimilið við Hjallabraut í Hafnarfirði
taka fljótlega eftir því að engin tilbúin leik-
föng eru notuð og engar myndir eru á
veggjum til að draga athygli barnanna frá
störfum þeirra. Börnin velja sér leiksvæði á
morgunfundi þannig að áhugasvið hvers
og eins nýtur sín til fullnustu. Þau taka
þátt í daglegum störfum, leggja á borðið
og sækja matinn fram í eldhús eftir
ákveðnum reglum. Starfið er grundvallað á
föstum reglum þannig að börnin viti ná-
kvæmlega hvernig ramminn er sem unnið
er eftir. „Reglurnar eru nauðsynlegar“ segir
Margrét Pála, „við vinnum eftir þeirri for-
sendu að agi sé forsenda frelsis.“ Hún segir
að samfélagið sé grundvallað á ýmis konar
reglum, þannig sé ekki hægt að leika fót-
bolta án þess að hver maður viti um stað
sinn og hlutverk í leiknum og eins sé ekki
hægt að aka um göturnar án þess að fylgja
umferðarreglunum. „Reglur eru nauðsyn-
legar og við fullorðna liðið viljum ekki vera
án þeirra. Við skulum þá ekki heldur svíkja
börnin um þann stuðning,“ segir Margrét
Pála.
Þá fá börnin jákvæða styrkingu frá fóstr-
unum, þau eru „frábær“ eins og þau eru
hvert um sig, stelpurnar eru „hraustustu
stelpur í Hafnarfirði“ og strákarnir „prúð-
ustu piltarnir". Reynt er að gera þeim öll-
um jafnt undir höfði, þegar 19. júní leit
inn átti ein stúlkan afmæli og henni til
heiðurs var sunginn afmælissöngur, hún
fékk að fara ásamt einni fóstrunni fram og
baka afmæliskökuna og bjóða hinum börn-
unum að borða hana með sér. Og svo var
afmælisbarnið tollerað og sunginn húrra-
söngur.
HJALLASTEFNAN, en það hefur upp-
eldisstefna Margrétar Pálu verið nefnd,
hefur vakið mikla athygli erlendis og er lit-
ið á hana sem dæmi um hvernig þroska má
bestu eiginleika beggja kynja og mikilvægi
þess að byrja jafnréttisuppeldið snemma.
Til að kynna þessa nýjung hefur Margrét
Pála sent frá sér bókina „Æfingin skapar
meistarann" þar sem fjallað er um þessa
uppeldisaðferð og sálfræðingurinn Anne-
Mette Kruse hefur látið vinna myndband
um starfsemina. Hún leitar nú leiða til að
rannsaka hvernig börnunum gengur síðar í
hinu venjulega skólakerfi og verður athygl-
isvert að fylgjast með því en unnið hefur
verið eftir Hjallastefnunni undanfarin fjög-
ur ár. Þetta fyrirkomulag hefur verið tekið
upp á einni dagvistardeild í Danmörku.
En er kynjaskipting þá það sem koma
PUNKTA-
FRÉTTIR
Sparnaðarleið sem I,að reyníst mörgum
segir sex! cr^tc at5 na en<Ium
saman á þessum síð-
ustu og verstu tímum. Kona nokkur, sem átti
vanda til þess að eyða um efni fram með því að
nota greiðslukortið sitt ótæpilega, fann upp á
mjög frumlegri sparnaðarleið.
Hún frysti greiðslukortið sitt en ekki á þann
hátt sem flestum dettur íyrst í hug þegar þeir
heyra sögnina að frysta notaða í þessu sambandi
þ.e. að klippa kortið í sundur og loka reikning-
Nei, kona þessi tók kortið sitt, setti það í
mjólkurfernu fúlla af vatni og stakk ofan í
frystikistu. Þegar hún síðan fékk kaupæði var
svo tímafrekt að bíða eftir því að klakastykkið
þiðnaði og hægt væri að nálgast kortið að þegar
að því kom var kaupæðið gengið yfir.
Fyrirtæki kvenna Fræðsludeiid iðn-
fara síður tæFnistofnunar hefur
- hallo- „ gengist fyrir nám-
a nausinn skeiðum víða um land
fyrir konur þar scm kcnnd cru hagnýt vinnu-
brögð við að stofna fyrirtæki og gera hugmynd
arðbæra. Hafa tugir kvenna notfært sér þessa
frsuðslu.
Hansína B. Hinarsdóttir, verkefnisstjóri nám-
skeiðsins, sem nefnist Athafnakonur, segir að
helmingur þeirra fyrirtækja sem stofnuð hafa
verið á síðustu sjö árum hafi verið stofnuð af
konum. Auk þess bendir margt tii þess að 70%
fyrirtækja sem karlmenn veita forstöðu séu fell-
völt cn aðeins 30% fyrirtækja kvenna. Skýringin
á þessum mun er m.a. sú að þau fyrirtæki sem
konur starfrækja eru einatt minni en karianna,
þær fara sér hægar í uppbyggingu og aliri fjár-
festingu en síðast en ekki sfst virðast konurnar
greina umhvcrfi sitt betur en karlarnir.
Ástæður þessa námskeiðahalds eru m.a. að
konum bjóðast frerri atvinnutækifæri en körlum,
atvinnuleysi er vfða meira meðal kvenna og hef-
ur konum frekkað til muna á landsbyggðinni,
svo að á nokkrum svæðum liggur við vand-
ræðaástandi af þessum sökum.
Viðbúið er að hlutfail kvenna á vinnumarkaði
muni minnka töluvert á næstunni en á móti er
talið að konur verði eftirsótrar í ýmis stjórnunar-
störf innan fyrirtækja.
Atvinnulausir mis- Féiagsvísindastofhun
jafnlega settir Háskóla íslands gerði í
mars sl. könnun á
högum og aðstæðum atvinnulausra á Islandi árið
1993. Þar kemur margt forvitnilegt fram en sjálf-
sagt vekur það ekki síst athygli að furðustór hluti
atvinnulausra er ekki verr settur en það að þegar
hcildarfjölskyldutekjur atvinnulausra á árinu
1992 voru skoðaðar kom í Ijós að rúmlega ló%
höfðu 1,5 til 2 milljónir ( árstekjur og reyndar
höfðu 28% 2 milljónir eða meira. Samtals eru
það því 44% hópsins scm cru með 1,5 milljónir
eða rneira.