19. júní - 19.06.1993, Blaðsíða 26

26
1. TBL.1993
Rannsókn á launamyndun - nýr flötur á
umræðunni um launamál kvenna og karla?
Eins og fram kom í síðustu Vog hefur
Jafnréttisráði verið falið að hafa umsjón
með norræna jafnlaunaverkefninu hér á
landi. Tveimur starfsmönnum á Skrif-
stofu jafnréttismála hefur nú verið falið
að annast framkvæmd verkefnisins,
þeim Ragnheiði Harðardóttur og Birnu
Hreiöarsdóttur.
Eitt umfangsmesta viðfangsefni sem
framundan er hjá norræna jafnlauna-
verkefninu er rannsókn á launamyndun
á nokkrum vinnustöðum hjá hinu opin-
bera og á einkamarkaði. Tölfræðihópur
verkefnisins mun hafa faglega yfirum-
sjón með rannsókninni en t honum eiga
sæti hagfræðingarnir Rannveig Sigurð-
ardóttir, Sigurður Snævarr og Gylfi Arn-
björnsson auk Sigríðar Vilhjálmsdóttur
félagsfræðings og Eiríks Hilmarssonar
stjómunarfræðings. Ragnheiður Harð-
ardóttir mun einnig starfa með hópn-
um.
Nú kunna ýmsir að varpa fram þeirri
spurningu hvort ekki sé búið að rann-
saka nægilega launamun kynjanna. Fyr-
ir löngu sé búið að sýna fram á það
með launasamanburði að konur fái
lægri laun en karlar og líkast til sé það
vegna kyns. Flestar rannsóknir á launa-
mun kynjanna sýna að konur eru aö
meðaltali með um 60% af launum
karla. Ein nýlegasta rannsóknin á
þessu sviði var gerð af Kjararannsókn-
arnefnd en niðurstöður hennar voru
kynntar vorið 1992. Þar er geröur sam-
anburður á launum kvenna og karla
meðal verkafólks, skrifstofufólks og af-
greiöslufólks. Tekið var tillit til nokkurra
þátta sem almennt eru ákvaröandi um
laun fólks, s.s. aldurs, ábyrgðar, vinnu-
framlags o.fl. Ekki mældist marktækur
munur á launum karla og kvenna meðal
verkafólks en afgreiðslukonur á höfuö-
borgarsvæðinu reyndust vera með 27%
lægri laun en afgreiðslukarlar og skrif-
stofukonur voru með 20% lægri laun en
skrifstofukarlar án tillits til búsetu. Þarf
frekar vitnanna við? Að athuguðu máli
virðist svo vera og liggja til þess ýmsar
tæknilegar ástæður.
Gögn kjararannsóknarnefndar, sem
og annarra aðila sem fýlgjast með
launaþróun hér á landi, leyfa ekki nán-
ari skýringar á þeim launamun sem
mælist milli kvenna og karla. Gögnin
sýna aðeins fram á að munur er fyrir
hendi en gefa fáar vísbendingar um það
hvernig launin sjálf verða til og þar með
hvort einhver rök eru fyrir því að laun
kvenna séu lægri en laun karla. Launa-
myndun er margslungiö fyrirbæri og hún
á sér ekki eingöngu stað við samninga-
borð aðila vinnumarkaðarins. Því hefur
verið haldið fram að þar sé eingöngu
samið um lágmarkslaunin í þjóðfélag-
inu; hin raunverulega launamyndun eigi
Landsfimdur
jafnréttisnefnda
sveitarfélaga
Dagana 6.-7. maí síðastliðinn var haldinn 1.
landsfundur jafnréttisnefnda sveitarfélaga.
Endanleg skýrsla þar sem gerð verðurgrein fyr-
ir því sem fór fram á landsfundinum ásamt
helstu niðurstöðum hópastarfs mun iiggja fyrir
með haustinu.
Fulltrúar 10 jafnréttisnefnda mættu til landsfundarins.
Vilhjálmur Þ. Vi-
hjálmsson, for-
maður stjórnar
Sambands ís-
lenskra sveitar-
félaga, telur
mikilvægt að
það sé „eftirlit
með jafnrétti á
öllum stjórn-
sýslustigum".
Gestafyrirlesararnir; þær Elín Antonsdóttir, verkefnisstjóri Iðnþróunarfélags
Eyjatjarðar og Unnur Dís Skaftadóttir, mannfræðingur.