Sameiningin - 01.03.1906, Blaðsíða 19

i5
tvö slík tungumál og getr beitt þeim jöfnum höndum, sé meö
tilliti til menningar og bjargræöis miklu betr sett en annaö fólk,
stm að eins getr notaö sér eitt tungumál.
í öllu þessu er mikill lærdómr fyrir oss Vestr-íslendinga.
Þaö ætti aö styrkja oss í þeirri sannfœring, að vér getum hœg-
lega varöveitt vora eigin tungu—íslenzkuna—samfara því aö
læra betr og betr hina ensku tungu. Þaö ætti að gefa öllu fólki
voru hér nýja hvöt til þess aö leggja verulega rœkt viö hina
kæru og. virðulegu tungu feöra vorra og mœðra. Aftr
og aftr hefir því að undanförnu verið fleygt fram, ýrnist úr van-
trúaráttinni, ýmist úr kirkjulegri átt, aö íslenzkan hlyti innan
skamms að deyja út meðal fólks vors hér í landi, enda væri hún
oss aö eins til trafala; hún væri þröskuldr á, framfaraleið vorri
hér. Þetta hvorttveggja er fráleitasta villukenning, og hana
þorf hið bráðasta aö kveða niör. Tíðindin um þjóðernishreyf-
inguna meðal íra ætti sannarlega að geta hjálpað til þess.
Andatniar-ólætiii á íslandi.
Ándatrúin er að veröa meir en lítið mögnuð í „Fjallkon-
unní“. Ritstjórinn, hr. Einar Fljörleifsson, kemr í Janúar með
nýtt erindi um hin „dularfullu fyrirbrigði“, er liann nefnir svo,.
minnist enn á rannsóknirnar á því svæði, sem kváðu nú vera
orðnar útbreiddar um land allt. Úr einni sýslu segir hann t. a.
m. að skrifaö 'sé, aö „smiðir hafi þar ekki undan að smíða borö,
sem ætluð eru til tilrauna.“ Enda gjörir hann hisprslaust oghá-
tíðlega þessa játning: „I mínum augum er meira vert um þettti
niál en nokkurt annað mál mannkynsins.“ Og viö rannsóknir
þeirra félaga þar í höfuðstaðnum á að hafa fengizt fullvissa um,
að þar sé einn maðr, sem gœddr sé svo mögnuðum hœfileik til
sambands við anda framliðinna manna, að líklegr sé til að verða
„einn af hinum tilkomumestu og frægustu miðlum veraldarinn-
ar“. Og meðfram víst út af þessu er því haldið frarn, að „ekki
sé ástœðulaust að gjöra sér í hugarlund, að miðilshœfileikinn sé
ríkari hér á landi en annarsstaðar“. Þessi væntanlega niðr-
staða hinna „vísindalegu rannsókna“ ætti þá að glœða þá trú
hjá mörgum, að íslendingar sé að eðlisfari flestum eöa öllum
öðrum heimsins þjóðum meiri, og minnkar þá ekki hinn þjóö-
ernislegi vindbelgingr vor á meðal. Augsýnilega styör og anda-
trúin ekki litið framför iðnaðarins í landinu, ef sagan um borða-
smíðið mikla þar heima er ekki æfintýri eitt. En allr sá gróöi
fyrir landið vegr ekki upp á móti því stórkostlega tjóni, sem