Lífið - 01.01.1936, Side 19

LÍFIÐ
15
sama. Þetta er sannreynd uppeldisvísinda nútím-
ans.
Heili ungbarnsins er líkt og óritað blað. Strax
eftir fæðingu ritar umhverfið áhrif sín á það, ill
eða góð eða hvorttveggja. Áhrif umhverfisins,
einkum á fyrstu árum æfinnar, móta skapgerðina.
Óheilbrigt og spillandi umhverfi er hrifnæmum og
viðkvæmum gáfnabörnum sér í lagi hættulegt og
veldur þeim oft glötun í lífinu. Úlfúð, illdeilur,
óhreinlæti og sóðaskapur, skaðlegar nautnir o. s.
frv. ber að varast í návist barna, en láta þau að
eins sjá og heyra það, sem er göfgandi og gott.
Einkum er hrifnæmum gáfnabörnum voði búinn ef
uppeldisaðiljarnir eru ósæmilegir í breytni og sið-
spiltir. Annars skortir flesta foreldra þekkingu
og nægan tíma til að tryggja svo uppeldi (einkum
gáfnabarna), að ekki geti út af borið. Börnum
efnaðs fólks er oft engu síður hætta búin en börn-
um fátæklinga, og börnum, sem alast upp í sveit,
getur engu síður hlekst á í lífinu en börnum kaup-
staðanna. Óþjáfluð ástríðubörn, er þrátt fyrir
skaðlegt eftirlæti, skortir eigi að síður ástríki og
umönnun foreldranna, og eru í sumum tilfellum
umkringd af siðspillandi áhrifum, eru líkleg til að
verða auðnulaus og aumingjar í lífinu. Það ber
að skilgreina að vandinn við uppeldið er einkum
bundinn við innræti og gáfnafar barna. Flest börn
ala sig upp sjálf og verða miðlungsmenn og ein-
stöku sinnum meira. En svo eru til menn — stór-
gáfaðir menn upprunalega — er sökkva í hyl-
dýpi auðnuleysisins. Þeir hefðu þurft vandað og