Lífið - 01.01.1936, Page 66

62
LIFIÐ
móðir, bíða átekta, í stað þess að eyða tíma vor-
um, sem oss veitir ekki af í baráttunni fyrir betri
lífskjörum bræðra vorra, í árang-urslausum elt-
ingaleik við ,,birtingar“ dulrænna fyrirbrigða, sem
leiðir af sér glundroða, sem enginn botnar í.
En jafnvel vísindalegt og pólitískt afturhald
má ekki — enda er slíkt ekki unt — hrynja í
rústir árangurslaust. Árangur allra rannsókna
byggist á aðferðum. Auðkenni athugana felast í
æfingum slíkra athugana.
Efnishyggjan eys altaf nýjum krafti úr náttúr-
unni, móðurskauti allrar tilveru. Þar á móti skýr-
skotar hin hugsæja heimspeki til forgangsréttar
meðvitundarinnar, og um leið er varpað fram hin-
um svokölluðu hinstu spumingum: hvaðan, hvert,
hversvegna? Vér erum orðnir lítillátari og látum
oss nægja ófullkomna heimsmynd, sem virðist
vera fullkomin, en hvílir á ósannanlegum forsend-
um, eins og guðfræðin kennir, henni höfnum vér
af vísindalegu hreinlæti.
Að fella dóm er að setja reynslu í mótsagna-
laust samband við allar þektar staðreyndir lífsins.
Aðeins verður maður að gæta þess, hversu mjög
dómarinn er sjálfur háður samfélaginu. Andstaða
hins andlega og efnislega minkar dag frá degi.
Það er einungis nauðsynlegt að safna þolinmóð-
lega reynslu skref fyrir skref, í stað þess að setja
upp gagnslausar fræðikenningar.
Jafnvel íhaldssamir vísindamenn játa að úr-
slitavaldið í vísindunum hafi að eins reynslan. —
Þannig segir A. Kohlrausch í bók sinni „Líkamleg