Sameiningin - 01.01.1917, Blaðsíða 18
336
að sér City Temple söfnuðinn, að sér látnum. Hinn deyj-
andi maður sagði það með svo miklum ákafa, að Campbell
treysti sér ekki til að neita. Varð það því úr, að hann
lenti til London og gjörðist prestur í City Temple.
Með Brighton-starfinu hefst nýtt tímabil í sögu Camp-
bells, og er London-starfið beint áframhald af því, en för-
in til London markar engin veruleg tímamót. Nýtt tímabil
þar á móti rennur upp með útgáfu bókarinnar, “Hin nýja
guðfræði”, eða, ef til vill enn réttara sagt, sú bók verður
orsök til tímamóta síðar.
f hvaða átt liggur þá hinn andlegi vöxtur Campbells—
á þessu ofangreinda tímabili?
f einu orði sagt: hann fer lengra og lengra burt frá
hinum gamla grundvelli hinnar almennu kristnu kirkju.
Hann las þá feikn af bókum, eins og hann hefir gjört alla
æfi. Voru það mest heimspeki- og guðfræða-bækur mjög
efakendar. Honum fanst hann með öllu óbundinn, og mætti
rannsaka hvað og hvar, sem honum leizt, og komast að
hvaða niðurstöðu, sem hans eigið hyggjuvit benti honum.
Sjálfur segir hann um þetta atriði: “Eg gat ekki séð neinn
milliveg milli þess, að lúta valdboði kirkjunnar og þess, að
kannast við takmarkalaust skoðanafrelsi einstaklingsins”
(bls. 91). Sérstaklega var það þýzka nýguðfræðin, sem
hann teigaði í sig á þessum árum, og þegar vér erum nú að
grenslast eftir því, hvort Campbell hafi nokkuð breyzt á
hinum síðari árum, má tilfæra, áður en lengra er farið,
það, sem hann segir sjálfur um áhrif hinna þýzku guðfræð-
inga á sig á þessu tímabili. Hann segist hafa fylgt þeim
alt of vel, og bætir svo við: “þegar eg minnist hinna
taumlausu öfga, sem hugmyndaflug þeirra fyrir tuttugu
árum framleiddi, þá get eg ekki annað en undrast yfir auð-
sveipni minni í því að fallast á hinar ógætilegu staðhæf-
ingar þeirra. Eins og fleiri, var eg of fús til að trúa þeim.”
Eins og við var að búast, lenti Campbell í deilur við
félagsbræður sína í kirkjufélagi Kongregazíónalista út af
hinum mjög fráhverfu skoðunum hans á biblíunni og öðr-
um atriðum. pátttaka í þeirri deilu varð bein orsök þess,
að hann samdi bókina, “Hin nýja guðfræði.”
Hefir hann þá nokkuð breyzt, síðan hann gaf þá bók
út? Hvert er nú álit hans á henni?
Um það verður hann að segja sjálfur. Eg hefi safn-
að saman sumu því, sem hann segir um bókina, alt þýðing á
orðum hans sjálfs: