Búfræðingurinn - 01.01.1936, Blaðsíða 46

42
Á
■K
9* SkarifífilX (Leontodon autumnalis). Vex hér á landi einkum
á harðlendum túnum,en getur vaxið á margskonar jarðvegi. Um 12oo
fræ af jurt. Spírar vel,t.d. 98 % eftir 15 daga,ársgamalt fræ.
Vex einkum í norðlægum löndum,og þolir slæm skilyrði.
1°. Túnfífill (Taraxacum officinale). Er algeng í norðlægum
löndum,t.d. í túnum hér á landi. Um 2oo fræ í hverri körfu og um
3ooo fræ á plöntu. Spírar vel,með 84 - 91 % á. 8 dögum. Fræið mynd-
ast án frjévgunar. Fræið getur þroskast mikið í ;körfunum,þótt þær
séu höggnar snemraa af. Sjá bls. 37.
11. Hrafnaklukka (Cardamine pratensis). Hún vex aðallega í
norðlægum löndum á raklendi. Er algeng í túnmýrum hér á landi og
dregur mjög úr vexti annara jurta,einkum vegna stofnhlaðanna. Um
3oo fræ á plöntu. Hverfur við framræslu og ræktun. Talið er,að ;j
jurtin geti verið skaðleg,híti skepnur mikið af henni. Sjá hls. 39
12. Túnsúra (Rj-mex acetosella). Algeng í norðlægum löndum og
m.a. í íslenskum túnum,og er af sumum ranglega kölluð hundasúra.
Erlendis er hún talin tákna súran jarðveg,en óvíst er,hvort það
gildir hér á landi. Um 21oo fræ af plöntu. Getur valdið meltingar-
truflunum,sé mikið gefið af henni. Sjá hls; 39«
13. Elfting (Equisetum arvense og E. palustre). Sums staðar
hér á landi er elfting all mikill hluti af mýrarheyskap. Talið er,
að þær geti valdið meltingartruflunum,sé mikið gefið af þeim, og
dasmi eru til erlendis,að dauði hafi af hlotidt,einkum af mýrelftingu.
í túnum er elfting stundum sem illgresi. I Ameríku var stórgripum
gefin elfting,hyrjað með 1/2 pund á dag og smá aukið. Þegar komið
var upp í 3 kg,hættu dýrin að éta heyið.
14. Húsapuntur (Triticum repens). Vex víða á jörðunni,hæði í
heitum og köldum löndum. Hér á landi er hann ekki algengt illgresi,
en vex víða í öskuhaugum,torfveggjum og á slíkum stöðum. Sums staðar
er hannpþó í görðum og er þá mjög erfiður viðfangs. Hann hefir
ákaflega langa og sterka jarðstöngla,sem hann hreiðir sig út með.
Getur örlítill hluti úei-rra orðið að nýrri jurt,svo að útrýming
hans er mjög torveld. í öðrum löndum er jpessi jurt talin eitt hið
versta illgresi,allt norður til 70° n. hr. Meðan hann er ungur,
er hann gott fóðurgras.
15. Mosi (Hypnum). Hann þroskast best við rök skilyrði og
myndar ]pá oft þétt teppi í rótinni,sem fræ á örðugt með að'spíra í
gegn um,og hindrar loft að komast niður í jarðveginn. Algengur í
graslendi í norðlægum löndum,t.d. í íslenskum túnum. Sé mikið af
honum,dregur hann úr sprettunni.