Búfræðingurinn - 01.01.1936, Blaðsíða 72

68
Sé ársnyt kýrinnar 24oo kg,fæst fyrir kýrnyt;
Þegar feitin er 3 % 393 kr.
- - - 4 % 524 -,mismunur er 131 kr.
Hærri mjólkurfeiti krefur að vísu aukið fóður,en aukningin et hverf-
andi lítil. Eftir norskum tilraunum var fóðuraukningin,þe'gar feitin
hækkaði um 1 % ca. 6 fóðureiningar(fe) á loo kg mjólkur. Hér skal
gerður samanburður á tekjuim af loo kg mjólk með 3 % feiti og loo kg
mjólk með 4 % feiti,fitueiningin reiknuð á 5,4-6 aura,og gert ráð
fyrir að fóðuraukinn sé 6 fe,en hión sé í mismunandi verði,15-3o aurar:
Verð Aukinn fóðurkostnaður^á loo kg mj. Hagnaður á loo kg mj. að
á fe við að feitin hækkar úr 3 % í 4 % fradr. auknum fóðurkostn.
15 6 f e á 15 aura = kr. 0,9o 5,46 4- 0,9o = kr. 4,56
2o 6 - - 2o - o C\J i—i i 5,46 — 1,2o = - 4,26
25 6 - - 25 - = - l,5o 5,46 TT l,5o - - 3,96
3o 6 - - 3o - = i h1 co o 5,46 4* l,8o = - 3,66
Ef framleiðandi með kýr,er gefa 4 % feita mjólk,þarf að fá 5,4-6
aura verð á fitueiningu eða 21,84 aura á kg mjólk,þá getur annar með
jafn mjólkurháar kýr með 3 % feiti,ekki komist af- með lægra verð en
ca. 6,8 aura á fitueiningu eða 2o,4 aura á kg mQÓlkur,svo að fram-
leiðsla hans skili svipuðum arði,og er þá framleiðslukostnaður hans
reiknaður 1,4 aurum lægri á kg mjólkur,sem svarar því,er kýr með 3 %
feiti þarf minna fóður en kýr með 4 % feita mjólk.
Orsökin til þess,að kýr eru misjafnlega mjólkur- og feitiháar,
eru eiginleikar,sem þær hafa tekið í arf,og eru misjafnir til mjólk-
ur- og feitimyndunar. Því til sönnunar má benda á hollenska kúakynið,
kúakynið,sem hefir 3,3o % feita mjólk að meðaltali og hinsvegar
Jerseykynið með ca. 5 % feita .mjólk. Til þess að tryggja og efla
mjólkurframleiðsluna,verða framleiðendur og ráðunautar búnaðarins
að leggja kapp á kynbætur nautgripa og hagsýna,fullgilda fóðrun.
Hér á landi er töluvert til af kúm,er mjólka yfir 3ooo kg á ári
með um eða yfir 4 % feiti. >að eru einnig til kýr,er gefa undir 2ooo
kg mjólk með aðeins 3 % feiti. Fyrri kýrnar gefa hver um 135 kg af
smjöri á ári,en ]?ær síðari aðeins um 66 kg hver.
Bændur hafa alltaf veitt því eftirtekt,að munur er á mjólkurhæð
og smjörgæðum kúnna. Ein kýr er annari smjördrýgri í fjósinu. Þessar
athuganir hafa lengst af verið eina leiðarstjarnanframleiðandans við
val undaneldisgripa.' En eigi slíkt val og jafnhliða því þekking fram-
leiðandans á kúm sínum að vera nákvæm,þarf að halda fóður- og m.jólkur-
skyrslur. Slíkar skýrslur eiga að sýna,hvertjar kýr gefa flestar fitu-
einingar fyrir fóðrið sitt. Mjólkurskýrslur út af fyrir sig eru móög
lítils virði,ef feitirannsóknir vanta eða fitumælingar framkvæmdar
sjaldnar en 4 - 6 sinnum á ári,og verða þær að vera réttar. Aftur á