Frjáls verslun - 01.04.2004, Síða 47
Þorsteinn Vilhelmsson með samstarfsmönnum sínum, Styrmi Þór Bragasyni, framkvæmdastjóra Atorku og Afls, og Magnúsi
Jónssyni, framkvæmdastjóra Ránarborgar. Magnús er jafnframt tengdasonur Þorsteins.
þangað stór hluti af mannskapnum sem hafði verið með
honum á Kaldbak.
Vælið ehhi ósannyjarnt Framan af níunda áratugnum var
mikið um kveinstafi í sjávarútvegi. Fiskverð var ákveðið eftir
formúlum af Verðlagsráði sjávarútvegsins og segir Þorsteinn
að þar hafi verið meira litið til þess hvort frystihúsin hafi skilað
hagnaði eða verið rekin á núlli. Utgerð ákveðinna skipa hafi
ekki gengið eins vel og lítið tillit tekið til þess. Sé litið á lengra
tímabil hafi útgerðirnar ekki verið reknar með svo miklum
hagnaði þannig að kannski hafi vælið í sjávarútvegi ekki verið
ósanngjarnt. Menn hafi gjarnan bjargað sér með því að sigla
utan til að selja aflann, sérstaklega þær útgerðir sem ekki hafi
átt frystihús. Gott hafi þótt að sigla um áramót því að þá hafi
menn fengið peninga inn í reksturinn og það hafi létt undir.
Þorsteinn segir að margt hafi breyst síðan þetta var, t.d. með
tilkomu frystitogara og fiskmarkaða. „Örvar, fyrsti frysti-
togarinn okkar, hafði sýnt það. Hann skilaði góðri afkomu.
Hann hafði sýnt að þetta var hægt enda varð mjög ör breyting
í kjölfarið.“
Fyrirtæhið ÓX örl Guðsteinn fór fyrst á veiðar skömmu fýrir
jól 1983. Verkaskiptingin var í upphafi þannig að Þorsteinn og
Kristján Vilhelmssynir voru á sjónum og Þorsteinn Már sá um
reksturinn samhliða starfi sínu sem framkva-rndastjóri Skipa-
smiðastöðvar Njarðvikur. Árið 1984 kom í ljós að það var of
mikið fyrir hann að sinna báðum störfum og því sneri hann sér
alfarið að Samheija. Fyrsta árið skilaði reksturinn lítils háttar
tapi en hefur skilað hagnaði síðan.
- Þið tókuð strax upp þá verkaskiptingu að vera á sjónum
bræðurnir og Þorsteinn Már í landi?
,Já, það breyttist að vísu fljótlega því að síðan keyptum við
ásamt Hagvirki eignir Bæjarútgerðar Hafnartjarðar, Hvaleyri,
og vorum þá komnir í frystihúsarekstur og útgerð á tveimur
fiskiskipum. Við keyptum líka fljótlega af Hvaleyri skipið Maí,
sem heitir Margrét í dag, og breyttum henni í frystitogara.
Hún var komin til veiða í árslok 1986 en á því ári fór Kristján í
land til að taka yfir viðhald, viðgerðir og útgerðarstjórnun. Svo
óx bara fyrirtækið."
Að snúa við blaðinu
Árið 1990 ákvað Samheiji að láta byggja fyrir sig skip, sem var
fyrsta nýsmíði félagsins. Þetta skip hét Baldvin Þorsteinsson.
Samherji fékk það afhent seinni hluta árs 1992 og tók
Þorsteinn Vilhelmsson við þvi. Hann fór síðan í land í júní 1994.
„Mér fannst kominn tími til að breyta til ef ég ætlaði að gera
það á annað borð. Það hafði alltaf verið hugsunin því að hlut-
irnir breytast þegar maður er kominn með ijölskyldu og maður
vill gjarnan geta eytt tíma sínum með henni. Það var kannski
ástæðan fyrir því að við fórum í útgerðina í upphafi, maður sá
tækifæri fyrir sjálfan sig að geta á einhverjum tímapunkti snúið
við blaðinu og farið í land. Það gildir allavega um mig og ég
held að það hafi líka verið skilningur hinna,“ segir Þorsteinn.
- Hvernig fannst pér að koma í land?
„Erfitt. Mjög erfitt," svarar hann.
„Þó að maður hafi oft verið farinn að kvíða því að fara út á sjó
þá var erfitt að koma í land og hætta allt í einu að fara á sjóinn.
Eg hafði verið á sjó frá því ég var 16 ára og það var nokkuð sem
ég hafði alltaf ætlað mér. Ég var búinn að vera skipstjóri frá því
ég var 25 ára með ábyrgð á mörgurn mönnum. Það er ekki
nema einn sem ræður og það er skipstjórinn sem ber höfuð-
ábyrgðina. Auðvitað er erfitt að breyta til og fara í land. Það eru
mikil viðbrigði. Og það var oft erfitt að sjá Baldvin fara. Það var
47